Uzupełnienia protetyczne to podstawowe akcesoria wykorzystywane w protetyce stomatologicznej, mające na celu przede wszystkim uzupełnienie ubytków w uzębieniu. Tym samym poprawiają estetykę uśmiechu, przywracają właściwe warunki zgryzowe i chronią przed zaburzeniami mowy. Spełniają zarówno funkcje estetyczne, jak i praktyczne. Zawsze powinny być dobrane do indywidualnych parametrów jamy ustnej pacjenta.
Uzupełnienia protetyczne – podział
Podstawowy podział wyróżnia uzupełnienie protezami ruchomymi oraz protezami stałymi. Ruchome to takie, które pacjent może samodzielnie wyjąć z jamy ustnej w dowolnym momencie, np. na noc lub do czyszczenia. Z kolei stałe mocowane jest trwałe, a więc pacjent bez pomocy stomatologa nie jest w stanie zdjąć takiego uzupełnienia.
Ruchome uzupełnienie protetyczne
Przykładami uzupełnienia protetycznego o charakterze ruchomym są:
- protezy akrylowe – opierają się na dziąsłach, jednak mają swoje wady. Przede wszystkim akryl jest tworzywem sztywnym i kruchym, poza tym obciążenia przenoszone są wyłącznie na kość, co nie jest korzystne. Zdecydowanie częściej wykorzystuje się protezy ruchome z innych tworzyw;
- protezy szkieletowe – w przeważającej części wykonane są z metalu. Posiadają delikatną budowę i opierają się głównie na zębach, a nie na śluzówce;
- protezy akronowe – elastyczne, nie posiadają metalowej konstrukcji i dlatego przypominają protezy osiadające. Świetnie przylegają do tkanek w jamie ustnej, a mocuje się je dzięki zaczepom trzymającym się na zębach pacjenta.
Protezy zębowe ruchome mogą być całkowite (gdy pacjent nie posiada żadnych zębów w łuku zębowym) lub częściowe (gdy wypełniają luki w uzębieniu).
Stałe uzupełnienie protetyczne
Do grupy stałego uzupełnienia protetycznego zaliczamy między innymi:
- wkłady koronowo-korzeniowe – wykorzystuje się je w przypadku zębów leczonych kanałowo. Część korzeniowa wkładu zajmuje bowiem przestrzeń oczyszczoną podczas leczenia kanałowego, natomiast część koronowa odbudowuje ząb (jego część nad dziąsłem, widoczną gołym okiem);
- korony – można wykorzystać je do odbudowy bardzo zniszczonego zęba lub wielu zębów. Aby było to jednak możliwe, pozostałość zęba pacjenta powinna wystawać przynajmniej 2-3 mm ponad linię dziąsła, aby mogła być kotwicą dla uzupełnienia protetycznego;
- mosty – jeśli w jamie ustnej brakuje zęba lub wielu zębów, możliwe jest zastosowanie mostu. Najlepiej, aby pacjent posiadał w łuku zębowym przynajmniej 2 zęby własne, aby stanowiły brzegi kotwiczące most protetyczny. Pomiędzy nimi znajduje się luka, czyli przestrzeń dla przęsła mostu;
- licówki – podstawową rolą licówek jest przywracanie estetyki uśmiechu. Dzięki nim można nawet wybielić zęby lub skorygować niewielkie wady zgryzu. To cienkie płatki mocowane do przedniej, wcześniej delikatnie zeszlifowanej powierzchni zębów za pomocą specjalnego, wiążącego cementu;
- implanty – jeśli pacjent nie posiada zębów własnych lub z różnych powodów niemożliwe jest zamocowanie innego uzupełnienia protetycznego, warto rozważyć wstawienie implantów. Implant wstawiany jest w kość szczęki lub żuchwy, a po zagojeniu się tkanek mocuje się na nim odpowiednio przygotowaną koronę.
Uzupełnienie protetyczne stałe utrzymuje się w jamie ustnej pacjenta przez kilkanaście lat. Przykładowo, licówki niszczą się po około 15 latach.
Dobór uzupełnienia protetycznego
Pacjent nigdy samodzielnie nie dobiera dla siebie uzupełnienia protetycznego. Konieczna jest wizyta u stomatologa, który posiada doświadczenie i zajmuje się protetyką. W pierwszej kolejności wykonuje się dokładne badanie jamy ustnej i ocenia stan zębów oraz ewentualne braki w uzębieniu. Przeprowadza się również wywiad zdrowotny, ponieważ wiele chorób jest przeciwwskazaniem do mocowania implantów czy stałego uzupełnienia protetycznego. Następnie wykonuje się RTG jamy ustnej oraz wyciski łuków zębowych i na tej podstawie, w konsultacji z pacjentem, przedstawia propozycje optymalnego uzupełnienia protetycznego. Nie bez znaczenia pozostaje również budżet pacjenta.
Zwykle na kolejnej wizycie mocowane jest uzupełnienie protetyczne, choć niektóre rodzaje (np. implanty) wymagają kilku wizyt. Przed leczeniem protetycznym konieczne jest również wyleczenie chorób zębów, np. próchnicy lub zapalenia miazgi zęba. Rekomenduje się higienizację zębów (piaskowanie zębów, skaling zębów, fluoryzacja zębów).
Polecane produkty:
|
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Benke T., Wrzesiewska M., Stałe i ruchome uzupełnienie protetyczne, Asysta Dentystyczna, 3/2017.
- Spiechowicz E., Protetyka stomatologiczna. Podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
