Protezy stałe to uzupełnienie protetyczne trwale osadzone na zębach pacjenta lub w ich miejscu. Bez pomocy lekarza nie mogą zostać samodzielnie wyjęte przez pacjenta, w przeciwieństwie do protez ruchomych. Wyróżniamy protezy stałe jednoczłonowe i wieloczłonowe. Zawsze powinny być dobrane indywidualnie do zgryzu pacjenta i jego potrzeb.
Protezy stałe – rodzaje
Wyróżniamy 2 rodzaje protez zębowych stałych:
- jednoczłonowe – odtwarzają braki w obrębie tylko jednego zęba, mogą także pełnić funkcję łącznika między przęsłem uzupełnienia protetycznego, a zębem własnym pacjenta;
- wieloczłonowe- mają na celu odtworzenie braków kilku zębów.
Przykładami protez stałych jednoczłonowych są wkłady i korony na zęby, natomiast protez wieloczłonowych most protetyczny. Tworzywem, z którego wykonuje się protezy stałe, jest najczęściej stop metali (uzupełnienie niklochromowe, chromoniklowe, stopy złota). Tworzywa te nie prezentują się jednak estetycznie i znacznie odróżniają się od uzębienia naturalnego. Dlatego pokrywa się je porcelaną, akrylem lub kompozytem.
Protezy stałe jednoczłonowe
Wyróżniamy następujące protezy stałe jednoczłonowe:
- wkłady koronowe – wykonywane zazwyczaj na zęby trzonowe i zęby przedtrzonowe, rzadko na kły. Wskazaniami są m.in. odbudowa zniszczonej części klinicznej korony zęba, odbudowa brakującego styku z zębem sąsiednim czy podnoszenie wysokości zwarcia. Wkładów koronowych nie zastosujemy natomiast na zębach martwych, z próchnicą oraz u pacjentów młodocianych;
- wkłady koronowo-korzeniowe – wykonuje się je zarówno na zęby jednokorzeninowe, jak i wielokorzeniowe przeleczone kanałowo. Struktura twardych tkanek korony klinicznej została całkowicie lub w dużej mierze zniszczona bądź znajdują się w niej liczne wypełnienia osłabiające wytrzymałość;
- dwuczęściowe wkłady koronowo-korzeniowe – wykonywane zazwyczaj na zęby jednokorzeniowe;
- standardowe wkłady koronowo-korzeniowe – wykonane fabrycznie, mocowane w korzeniu zęba i służące do osadzania na nich koron protetycznych. Istnieje bardzo szeroki wybór różnych konstrukcji tego typu wkładów;
- korony – mogą być częściowe, całkowite lub osłaniające. Pełnią funkcję samodzielnego uzupełnienia bądź są elementem mostu łączącym przęsło z filarem.
Wszystkie protezy jednoczłonowe wymagają przez zamocowaniem wyleczenia i wyczyszczenia pozostałych zębów. Konieczne jest opracowanie ubytków.
Protezy stałe wieloczłonowe
Podstawową protezą stałą wieloczłonową jest most. Lekarz wkomponowuje go trwale w łuk zębowy, dzięki czemu uzupełnienie może przenosić siły żucia w sposób całkowicie fizjologiczny. W efekcie tego, zarówno wydolność żucia, jak i adaptacja mostu są lepsze niż w przypadku protez ruchomych. Części składowe mostu zwie się członami, a ich liczba określa wielkość całej konstrukcji uzupełnienia protetycznego. Przykładowo, most składający się z 2 koron i 2 zębów w przęśle będzie czteroczłonowy.
Warunkiem niezbędnym do zastosowania mostu jest obecność w jamie ustnej pacjenta takiej ilości filarów (zębów własnych), których liczba pozwoli na oparcie na nich protezy zębowej. Dzięki rozwojowi współczesnej medycyny można wykonać mosty dla pacjentów, u których zęby filarowe nie są stabilnie osadzone w zębodołach.
Protezy stałe – pielęgnacja
Protezy stałe należy czyścić równie często co naturalne uzębienie, z jedną różnicą – do ich mycia nie stosujemy zwykłej pasty do zębów. Podczas szczotkowania omijamy więc protezy, skupiając się na zębach własnych i tkankach miękkich jamy ustnej. Następnie, po wypłukaniu jamy ustnej, czyścimy protezy stałe za pomocą miękkiej szczoteczki i ciepłej wody. Chcąc myć protezę pastą do zębów należy wybrać taką, która nie zawiera w sobie czyszczących drobinek. Mogłyby one porysować powierzchnię protezy. Innymi słowy, nie sprawdzą się pasty wybielające. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z periodontologiem.
Pacjenci z protezami stałymi powinni regularnie odwiedzać stomatologa celem kontroli uzębienia. Wizyty niczym nie różnią się od tych, na które przychodzą pacjenci z uzębieniem własnym. Wizyty kontrolne powinny odbywać się co 6 miesięcy.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Benke T., Wrzesiewska M., Stałe i ruchome uzupełnienie protetyczne – podział, pielęgnacja, rodzaje materiałów, Asysta Dentystyczna, 3/2017.
- Spiechowicz E., Protetyka stomatologiczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
