Błędy jatrogenne to niewłaściwe działania lub zachowania lekarza (a także każdego innego pracownika medycznego, np. fizjoterapeuty, ratownika medycznego, pielęgniarki itd.) wpływające na stan fizyczny i/lub psychiczny pacjenta. Innymi słowy, pogarszają jego stan zdrowia, zamiast poprawiać. Konsekwencją może być dodatkowo tzw. uraz jatrogenny odczuwany przez pacjenta.
Błędy jatrogenne – charakterystyka
Działanie jatrogenne to postępowanie lekarza zmierzające do poprawy stanu pacjenta. Jeżeli jednak działania te prowadzą do wystąpienia objawów niepożądanych lub pogorszenia stanu pacjenta mówimy o błędach jatrogennych, które niestety wciąż obserwuje się bardzo często w każdej dziedzinie medycyny. Błędy jatrogenne nazywa się również jatropatogenią, co oznacza szkodliwy wpływ lekarza na pacjenta. Do jatrogenii zalicza się takie urazy, jak:
- niekorzystny stan psychiczny i somatyczny;
- zły stan psychiczny spowodowany niewłaściwym przekazem i odbiorem informacji lub całkowity ich brak;
- błędy spowodowane przez personel medyczny – ich ilość i rodzaj są niezwykle szerokie, w zależności od dziedziny, w której działa personel medyczny.
Błędy jatrogenne mogą stanowić podstawę do roszczeń pacjenta na drodze prawnej.
Błędy jatrogenne w stomatologii
Stomatologia, jak każda inna dziedzina medycyny, narażona jest na wystąpienie błędów jatrogennych. Do występujących najczęściej zaliczamy następujące:
- niezamierzone obnażenie miazgi zęba;
- szlifowanie zębów bez chłodzenia;
- uszkodzenie sąsiednich zębów podczas zabiegu;
- nieprawidłowo wykonane protezy stałe, np. korony na zęby z brzegiem raniącym okolice dziąsła brzeżnego lub korony protetyczne mające nieprawidłową powierzchnię żującą;
- ekstrakcja zęba, który nadawał się do leczenia i nie było to skomplikowane;
- przeprowadzanie czynności sprawiających ból bez zastosowania żadnego znieczulenia.
I wiele innych. Ich zgłoszenie do odpowiednich organizacji może rozpocząć szczegółową weryfikację postępowania terapeutycznego przez uprawnione osoby.
Konsekwencje błędów jatrogennych
Konsekwencje błędów jatrogennych mogą obejmować każdą sferę – psychiczną, emocjonalną oraz fizyczną. Mogą rozwijać się:
- pogorszenie choroby podstawowej;
- wydłużenie czasu leczenia, co wiąże się także z dodatkowymi kosztami i cierpieniami pacjenta;
- rozwój zupełnie nowych chorób na tle błędu jatrogennego (tzw. choroby jatrogenne);
- kalectwo;
- nerwice lękowe, fobie.
Skrajną konsekwencją jest śmierć pacjenta, co może stanowić wynik źle poprowadzonego leczenia chirurgicznego lub złe dobranie rodzaju i leków dla potrzeb pacjenta (np. podanie mu środków znieczulających ogólnie, na które pacjent ma silne uczulenie, bez przeprowadzenia wywiadu zdrowotnego, jak również przetoczenie złej grupy krwi bez wykonania wcześniejszych badań).
Błędy jatrogenne – postępowanie prawne
Błędy jatrogenne, które spowodowały uszczerbek na zdrowiu psychicznym lub fizycznym pacjenta, można zgłosić do odpowiednich agencji. Najczęściej prowadzeniem spraw zajmują się wykwalifikowani w tych tematach prawnicy. Postępowanie musi szczegółowo udowodnić, że lekarz popełnił błąd w swoim postępowaniu. Udowodnienie tego może wiązać się z odszkodowaniem za szkodę lub zadośćuczynieniem za krzywdę. Przygotowując się do dochodzenia swoich roszczeń, warto zadbać o zebranie i zabezpieczenie wszystkich rachunków i faktur obrazujących wydatki poniesione na leczenie i eliminację konsekwencji, gdyż będzie to potrzebne do wykazania wysokości szkody.
Można również skonsultować się z Rzecznikiem Praw Pacjenta. Jego najważniejszym zadaniem jest dbanie o to, aby prawa pacjentów były w należyty sposób przestrzegane przez przychodnie, szpitale, lekarzy i wszystkie placówki, które świadczą usługi medyczne. Chodzi o zapewnienie pacjentom maksymalnego bezpieczeństwa oraz komfortu w trakcie leczenia.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Niesłuchowska M., Baran B., Leczenie powikłań będących konsekwencją błędów jatrogennych w rehabilitacji protetycznej – opis przypadku, Protetyka Stomatologiczna, 2/2011.
- Hędzelek M., Jurga J., Cierpiałkowska A., Działanie jatrogenne lekarza stomatologa w ocenie studentów stomatologii i psychologii, Dental and Medical Problems, 1/2006.
- Kościelniak M., Odpowiedzialność za zdarzenia medyczne – część 1 – pojęcie błędu medycznego, Biuro Rzecznika Ubezpieczonych.
