Plomba to potoczna nazwa stosowana do określania wypełnienia stomatologicznego, służącego do uzupełnienia ubytku w zębie. Ubytki są natomiast najczęściej konsekwencjami próchnicy, urazu mechanicznego lub leczenia kanałowego. Wyróżnia się wiele rodzajów plomb, a każdy z nich ma swoje wady i zalety. Dlatego dobór powinien być zawsze indywidualny.
Rodzaje plomb
Podstawowy podział plomb opiera się na materiałach, z których je wykonano. Są to plomby takie jak:
- plomba kompozytowa – stosowana najczęściej. Charakteryzuje się estetyką, dobrym dopasowaniem do tkanek zęba, wytrzymałością. Utwardza się je za pomocą światła emitowanego przez specjalne lampy stomatologiczne. W składzie takich wypełnień odróżnia się 2 fazy: organiczną (żywice syntetyczne) oraz nieorganiczną (drobinki szkła, kwarcu, ceramiki, krzemionki);
- plomba amalgamatowa – niezwykle trwała i odporna, jednak z domieszką rtęci, która na przestrzeni lat może uwalniać się w jamie ustnej i gromadzić w tkankach, co z kolei ma mnóstwo powikłań zdrowotnych. Minusem jest też estetyka takiego wypełnienia. Ma on zabarwienie szare lub srebrne, jest więc mocno widoczne np. podczas uśmiechania się;
- plomba porcelanowa – trwałe, estetyczne, stosowane także przy bardzo dużych ubytkach. Ze względu na wygląd i wytrzymałość takie plomby są jednak najdroższe;
- plomba glasjonomerowa – często wykorzystywana u dzieci oraz jako wypełnienie tymczasowe. Zawiera w swoim składzie pewne ilości fluoru, które dodatkowo wzmacniają szkliwo i chronią je przed próchnicą.
Rodzaj wypełnienia stomatologicznego powinien być dobrany do wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta, przyczyn, rodzaju, wielkości i lokalizacji ubytku w zębie oraz od możliwości finansowych oraz od preferencji. Odradza się jedynie stosowanie wypełnień amalgamatowych, tak popularnych jeszcze do niedawna, głównie przez wzgląd na wspomnianą rtęć.
Plomba – funkcje
Głównym celem stosowania plomb stomatologicznych jest:
- ochrona zęba przed dalszym uszkadzaniem jego tkanek, zabezpieczanie zęba przed przenikaniem bakterii, resztek jedzenia i płytki nazębnej do jego wewnętrznych warstw;
- przywrócenie funkcji żucia;
- przywracanie właściwej estetyki wyglądu zęba;
- usuwanie dolegliwości bólowych, jako że ubytki w zębie zawsze niemal wiążą się z silnym, ostrym bólem czy nadwrażliwością.
Właściwie dobrana i wykonana plomba stomatologiczna może posłużyć pacjentowi przez wiele długich lat. Zwykle jednak na pewnym etapie życia pojawia się konieczność jej wymiany. Dlatego też tak mocno podkreśla się znaczenie systematycznych, kontrolnych wizyt u stomatologa.
Jak dbać o plombę?
Po założeniu plomby nie ma konieczności specjalnego dbania o nią. Zaleca się wyłącznie te działania, które są niezbędne u każdego człowieka dbającego o zdrowie ogólne i zdrowie jamy ustnej. Konieczne jest systematyczne, codzienne szczotkowanie zębów, najlepiej 2-krotnie w ciągu dnia, co powinno być poprzedzone nitkowaniem przestrzeni międzyzębowych, a także uczęszczanie co pół roku na higienizację zębów. Obejmuje ona piaskowanie zębów, skaling zębów i fluoryzację zębów. Dodatkowo ważne jest, aby stosować zdrową dietę ubogą w cukry proste. Innymi słowy, po założeniu plomby ważna jest zarówno dieta, jak i właściwa higiena jamy ustnej. W razie jakichkolwiek pytań czy wątpliwości należy skonsultować się ze swoim stomatologiem.
To, na co należy okresowo uważać, to twarde pokarmy. Przez pierwsze dni warto unikać landrynek, twardych cukierków, orzechów, których gryzienie mogłoby poluzować świeżo założoną plombę. Można też ograniczyć spożycie gazowanych, słodzonych napojów, w tym energetyków, które osłabiają strukturę zęba wokół plomby.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny bioalgi
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności. Wzmacnia zęby, kości, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jańczuk Z., Arabska-Przedpełska B., Lipski M., Kaczmarek U., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Mutter J., Czy plomby amalgamatowe są bezpieczne dla ludzi? Opinia komitetu naukowego Komisji Europejskiej, Journal of Occupational Medicine and Toxicology 2011, 6.
- Leśniewska E., Szynkowska M., Albińska J., Paryjczak T., Sokołowski J., Badania przechodzenia rtęci z amalgamatów stomatologicznych do roztworu sztucznej śliny, 2010.
