Koferdam to cienki arkusz naturalnej gumy lateksowej, używany do izolacji zębów podczas zabiegów dentystycznych. Wyróżnia się arkusze różnej grubości, barwy czy rozmiaru. Prawidłowo założony koferdam poprawia widoczność, a także chroni policzki, wargi i język pacjenta. Zwiększona dostępność do pola operacyjnego i lepsza widoczność sprawiają, że cała procedura stomatologiczna staje się łatwiejsza i szybsza.
Zalety koferdamu
Koferdam najczęściej stosuje się w endodoncji, stomatologii estetycznej oraz chirurgii stomatologicznej. Do największych zalet tego produktu zalicza się:
- tworzenie bariery aseptycznej;
- zapewnianie utrzymania suchego pola operacyjnego przez cały okres trwania zabiegu;
- zwiększenie dostępu do pola operacyjnego;
- zapewnienie lepszej widoczności dentyście.
Wyróżnia się wiele rodzajów koferdamu, między innymi: bezlateksowe (zmniejszające ryzyko alergii na lateks), zapachowe czy dodatkowo wzmocnione. W zależności od potrzeb gabinetu koferdam można zakupić pod postacią arkuszy, jak również w rolce.
Czy sam koferdam wystarczy?
Koferdam to bardzo ważna część wyposażenia gabinetu stomatologicznego. Stomatolog ma jednak do wyboru szereg akcesoriów pomocniczych, będących dodatkami do koferdamu. Głównymi są:
- podkładki do koferdamu, które między innymi pochłaniają nadmiar wilgoci;
- szczypce – pomagają bezpiecznie umieścić klamry na swoim miejscu;
- klamry – utrzymują koferdam na właściwym miejscu.
Do pozostałych akcesoriów zaliczamy ramki, dziurkacze i inne. Alternatywą dla tradycyjnych klamer są elastyczne gumki zaciskowe, dostępne w wersji bez lateksu oraz z lateksem.
Zastosowanie koferdamu
Współcześnie coraz większą uwagę przykłada się do ograniczenia dostępu śliny do leczonego zęba. Jest to szczególnie ważne przy leczeniu próchnicy, leczeniu kanałowym oraz wypełnianiu zęba materiałem kompozytowym. Taki produkt nie tylko zapewnia suchość okolicy konkretnego zęba, ale również zwiększa bezpieczeństwo pracy. Chroni bowiem tkanki miękkie przed oparzeniami i zranieniami, a także zmniejsza ryzyko połknięcia przez pacjenta drobnych narzędzi.
Zakładanie koferdamu
Koferdam zakłada się etapami. Na samym początku należy dobrać klamrę indywidualnie do pacjenta. Jeśli nie przylega ona do zęba w czterech miejscach (więc nie ma odpowiedniego kształtu), można ją dopasować poprzez odgięcie lub korygowanie wiertłem. Następnie bierze się gumę do koferdamu i wycina w niej odpowiedni otwór na ząb. W tym cel służy wymieniony wyżej dziurkacz. Później można przejść już do zakładania koferdamu na ząb.
Omawiając proces zakładania koferdamu wyróżnia się kilka metod. Najczęściej stosuje się metodę hybrydową, obejmującą założenie na klamrę ze skrzydełkami gumę do koferdamu i umieszczenie takiej konstrukcji na ząb. Po dopasowaniu klamry gumę się zdejmuje. Warto wspomnieć także o metodzie klamra-koferdam (w pierwszej kolejności zakłada się klamrę, a następnie przeciąga przez nią gumę) oraz koferdam-klamra (wpierw zakłada się gumę, którą następnie stabilizuje się klamrą).
Przeciwwskazania i skutki uboczne
Stosowanie koferdamu jest metodą bezpieczną i nieinwazyjna, dlatego nie ma żadnych przeciwwskazań. Należy jedynie pamiętać, aby u osób uczulonych na lateks stosować gumy bezlateksowe. Zakładanie koferdamu może być również znacznie utrudnione w przypadku bardzo zniszczonych zębów. Wówczas należy się zastanowić, czy leczenie takiego zęba przyniesie oczekiwane efekty. Być może lepszym rozwiązaniem będzie jego ekstrakcja i zastosowanie uzupełnienia protetycznego.
Nie można mówić również o powikłaniach stosowania koferdamu. Sporadycznie może się zdarzyć, że klamra zsunie się z zęba, jednak nie powoduje to żadnych skutków ubocznych. Wiąże się po prostu z koniecznością ponownego nałożenia klamry po wcześniejszym jej dokładniejszym dopasowaniu. Niekiedy lekarz zbyt mocno uciśnie dziąsło podczas zakładania, co może się wiązać delikatnym obrzękiem dziąsła po zakończeniu zabiegu. Dolegliwość znika w ciągu kilku dni.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bieżanek T., Bachanek T., Porównanie skuteczności dezynfekcji systemu kanałowego wykonanej z zastosowaniem oraz bez stosowania koferdamu, Pomeranian Journal of Life Sciences, 1/2015.
- Barańska-Gachowska M., Endodoncja wieku rozwojowego i dojrzałego, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2021.