Dziąsła to przedłużenie błony śluzowej jamy ustnej, która pokrywa wyrostki zębodołowe szczęki i żuchwy oraz obejmuje szyjki zębowe. Wyróżnia się dziąsła górne i dolne. Odznaczają się one intensywnie różowym zabarwieniem w porównaniu z pozostałą częścią błony śluzowej jamy ustnej. Leczeniem schorzeń przyzębia zajmuje się periodontologia.
Dziąsła – budowa anatomiczna
Każde z dziąseł posiada powierzchnię podniebienną (górne) bądź językową (dolne), zwróconą do jamy ustnej właściwej, a także powierzchnię przedsionkową zwróconą do przedsionka jamy ustnej. Tu błona śluzowa policzka i warg przechodzi w dziąsła w górnym i dolnym sklepieniu przedsionka.
U noworodków dziąsło pokrywa zawiązki zębów w postaci białej, zbitej płytki. Dopiero po jej resorpcji zęby mogą się wyrzynać. U osobników młodych nabłonek dziąseł przyczepia się w pobliżu szyjki zęba do powierzchni szkliwa (do około 25. roku życia). Wraz z wiekiem obniża się i przyczepia do cementu korzenia.
W dziąśle wyróżnia się:
- część wolną;
- część właściwą zębodołową.
Dziąsło wolne
Tą nazwą ujmujemy łącznie dziąsło brzeżne i brodawki międzyzębowe. Dziąsło brzeżne stanowi miękki fałd błony śluzowej otaczający jak kołnierz szyjki zęba. Pokrywa również przyszyjkową część szkliwa do 1,5 mm powyżej szyjki zęba. Dziąsła wypełniają również przestrzenie międzyzębowe tworząc w nich wysokie brodawki międzyzębowe.
Krawędź dziąsła, tworząc fałd, sięga wyżej w kierunku korony niż przyczep dziąsła do zęba. W efekcie, dzięki temu między nim a zębem powstaje kieszonka dziąsłowa. Jej dno stanowi tak zwany przyczep nabłonkowy dziąsła.
Dziąsło właściwe zębodołowe
Zwane jest również dziąsłem nieruchomym. Zrasta się z bogato unaczynioną okostną wyrostka zębodołowego – jest wobec niego nieprzesuwalne. Przebiegają w nim włókna:
- okrężne (obejmujące szyjki zębów);
- promieniste (dziąsłowo-zębowe, przebiegające od dziąsła do szyjki zęba);
- międzyzębowe (łączące powierzchnie styczne sąsiadujących ze sobą zębów).
To właśnie wymienione wyżej połączenia niszczy lekarz dentysta podczas ekstrakcji zęba.
Funkcje dziąseł
Dziąsło bierze udział w umacnianiu zębów w wyrostkach zębodołowych. Zabezpiecza połączenia zębodołowo-zębowe przed możliwością wnikania do nich infekcji. Dziąsła są składową przyzębia, które wraz z nim tworzy ściana zębodołu z jego okostną, czyli ozębną i kostniwo korzenia zęba.
Omawiana tkanka odgrywa rolę urządzenia ochronnego przyzębia, jako tak zwany układ ponadzębodołowy, podczas gdy pozostałe składowe przyzębia tworzą narząd zawieszeniowy zębów.
Unaczynienie
Zabarwienie dziąseł jest wywołane wysokimi i silnie unaczynionymi brodawkami występującymi w blaszce właściwej błony śluzowej. Tętnice dziąsła górnego pochodzą od gałęzi tętnicy szczękowej, a dokładniej od tętnic: policzkowej, zębodołowych górnych i podniebiennej większej. Natomiast dziąsło dolne zaopatrują gałęzie tętnicy podjęzykowej, podbródkowej i zębodołowej dolnej.
Naczynia chłonne tworzą w dziąsłach bogate sploty. Z dziąseł szczęki uchodzą do węzłów chłonnych podżuchwowych, zaś niektóre z nich nawet do węzłów szyjnych głębokich.
Unerwienie
Nerwy zaopatrujące dziąsła szczęki pochodzą od nerwu szczękowego. Z kolei dziąsła żuchwy zaopatruje nerw żuchwowy i jego gałęzie. Nerw policzkowy zaopatruje dziąsła żuchwy po stronie przedsionkowej do wysokości otworu bródkowego żuchwy.
Polecane produkty:
|
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Łasiński W., Anatomia głowy dla stomatologów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1993.
- Górska R., Konopka T., Periodontologia współczesna, Wydawnictwo MTP, Warszawa 2013.
