Mięśnie podniebienia (zwane również mięśniówką podniebienia miękkiego) to 5 par mięśni, które – choć rzadko omawiane – pełnią istotne funkcje.
Mięśnie podniebienia
Do mięśni podniebienia zalicza się następujące pary mięśni:
- mięsień języczka;
- dźwigacz podniebienia miękkiego;
- mięsień podniebienno-językowy;
- napinacz podniebienia miękkiego;
- mięsień podniebienno-gardłowy.
Zobacz również: Mięśnie nadgnykowe.
Mięsień języczka
Omawiany mięsień zbudowany jest z delikatnych włókienek mięśniowych, biegnących po obydwu stronach linii pośrodkowej, w tylnym odcinku podniebienia miękkiego. Rozpoczyna się na rozcięgnie podniebiennym i na kolcu nosowym tylnym, skąd zwężając się, biegnie do końca języczka.
Mięsień ten, działając obustronnie, unosi oraz skraca języczek i podniebienie miękkie. Natomiast działając jednostronnie pociąga języczek ku stronie bocznej. Unerwienie mięśnia pochodzi od splotu gardłowego, czasem również od gałązek nerwu twarzowego.
Dźwigacz podniebienia miękkiego
Mięsień ma swój początek na dolnej powierzchni piramidy kości skroniowej w okolicy otworu zewnętrznego kanału tętnicy szyjnej i na blaszce przyśrodkowej chrząstki trąbki słuchowej. Dalej biegnie w stronę dolną i dochodzi do podniebienia miękkiego. Ostatecznie włókna mięśni obydwu stron splatają się ze sobą.
Dźwigacz podniebienia miękkiego podnosi je, ustawiając poziomo oraz napina je. Ponadto pociąga chrząstkę trąbki słuchowej, przez co zaciska światło jej ujścia gardłowego. Mięsień ten jest unerwiony przez gałązki splotu gardłowego, które pochodzą od nerwu błędnego i nerwu językowo-gardłowego. Dodatkowe unerwienie pochodzi od nerwu twarzowego i nerwów podniebiennych mniejszych.
Mięsień podniebienno-językowy
Biegnie w łuku podniebiennym tej samej nazwy. Jest mięśniem stosunkowo słabym. Biegnie od rozcięgna podniebiennego, gdzie splata się z włóknami dźwigacza podniebienia i mięśnia drugostronnego, do brzegu języka. Tutaj włókna łączą się z włóknami mięśnia poprzecznego języka.
Działanie mięśnia podniebienno-językowego polega na obniżaniu podniebienia lub unoszeniu ku górze języka. Dzięki temu zwęża cieśń gardła. Unerwienie pochodzi od splotu gardłowego.
Napinacz podniebienia miękkiego
Omawiany mięsień rozpoczyna się w dole łódkowatym na tylnym brzegu skrzydła większego kości klinowej, ku tyłowi od otworu owalnego, na kolcu kości klinowej oraz blaszce bocznej chrząstki i części błoniastej trąbki słuchowej. Włókna tego mięśnia biegną dalej ku dołowi do haczyka skrzydłowego, przechodząc w ścięgno owijające się dokoła tego wyrostka. Ścięgno następnie rozbiega się wachlarzowato i kończy w rozcięgnie podniebiennym. Dodatkowo pomiędzy haczykiem skrzydłowym a ścięgnem znajduje się mała kaletka maziowa.
Napinacz podniebienia miękkiego unosi je do poziomu i wtedy dopiero napina je między obydwoma haczykami. Działając na trąbkę słuchową, rozszerza ją. Mięsień ten unerwiony jest przez gałązkę zwoju usznego, pochodzącą od III gałęzi nerwu trójdzielnego. Obserwacje kliniczne wskazują jednak, że nerw trójdzielny nie ma większego wpływu na czynność ruchową podniebienia miękkiego.
Mięsień podniebienno-gardłowy
Jest znacznie silniejszy od poprzedniego. Biegnie w łuku podniebienno-gardłowym. Rozpoczyna się w środkowym odcinku podniebienia miękkiego i na rozcięgnie podniebiennym, druga zaś jego część na haczyku wyrostka skrzydłowatego, a czasem i na chrząstce trąbki słuchowej. Włókna tego mięśnia łączą się z włóknami mięśnia rylcowo-gardłowego.
Mięsień ten zbliża do siebie łuki podniebienne lub unosi krtań skracając gardło. Unerwiony jest tak jak mięsień poprzedni – za pomocą splotu gardłowego.
Zobacz również: Nerw podjęzykowy.
Bibliografia
- Łasiński W., Anatomia głowy dla stomatologów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1993.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Polecane produkty:
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |