Tomografia komputerowa (w skrócie: TK) to jedno z najczęściej wykonywanych badań obrazowych, dające bardzo duże możliwości diagnostyczne. Zalicza się do procedur bezpiecznych, nieinwazyjnych i skutecznych, a wyniki zazwyczaj są rzetelne i wiążące. Metoda wykorzystuje zjawisko osłabienia promieniowania X przenikającego przez ciało człowieka, podobnie jak RTG.
Na czym polega tomografia komputerowa?
Tworzenie obrazu tomograficznego polega na pomiarze pochłaniania promieniowania przechodzącego przez obiekt. Objętość badanego obiektu dzieli się na niewielkie komórki, zwane voxelami, w których liniowy współczynnik pochłaniania promieniowania jest taki sam. W praktyce, utworzony obraz przekrojowy to nic innego jak ilościowa mapa liniowego współczynnika pochłaniania promieniowania w voxelach wchodzących w skład skanowanej warstwy. Rozkład współczynników pochłaniania promieniowania oblicza komputer, stąd nazwa omawianego badania obrazowego. Tomografia komputerowa jest metodą obiektywną i powtarzalną. Z dużą dokładnością odzwierciedla anatomię i topografię narządów, jak również patologię i odchylenia od normy.
Podczas badania pacjent znajduje się na ruchomym stole w pozycji leżącej. Stół ten wprowadzany jest następnie w charakterystyczną obręcz, czyli zamkniętą przestrzeń, w której jest m.in. lampa rentgenowska wirująca w płaszczyźnie prostopadłej do osi długiej pacjenta, a także układ detektorów rejestrujących zjawisko osłabiania promieniowania X przenikającego przez ciało pacjenta. Po procesie skanowania obraz zostaje zapisany w postaci cyfrowej w układzie pamięciowym komputera oraz zaprezentowany lekarzowi na monitorze konsoli operacyjnej.
Tomografia komputerowa – przeciwwskazania
Nie istnieją bezwzględne przeciwwskazania do wykonania tomografii komputerowej. W przypadku przeciwwskazań względnych to lekarz decyduje czy wykonanie badania i jego wartość diagnostyczna przewyższają ewentualne skutki uboczne, które występują jednak bardzo rzadko. Tomografia komputerowa przeciwwskazana jest u kobiet w ciąży. Młody lub podeszły wiek, choroby przewlekłe bądź obecność metalowych implantów w ciele nie wpływają negatywnie na jakość wyników ani nie wiążą się z ryzykiem dla zdrowia.
Tomografia komputerowa – wskazania
Tomografia komputerowa pozwala na uwidocznienie zarówno tkanek twardych (kości, stawy), jak i miękkich (naczynia krwionośne, mięśnie, narządy wewnętrzne i wiele innych). Tym samym stanowi niezwykle wszechstronne i uniwersalne narzędzie diagnostyczne. Umożliwia między innymi:
- uwidocznienie struktury, wielkości i lokalizacji guzów, także nowotworowych;
- ocenę stopnia i rodzaju uszkodzenia tkanek, np. po operacji czy po skręceniu stawu;
- diagnostykę obecności krwawień wewnętrznych;
- diagnostykę infekcji, złamań, pęknięć tkanek;
- monitorowanie skuteczności leczenia czy efektywności wykonanego zabiegu chirurgicznego.
Tomografii komputerowej można poddać dowolną część ciała. Przykładowymi wskazaniami do badania są:
- nowotwory, także te z przerzutami;
- choroba zwyrodnieniowa stawów;
- nieokreślone bóle w jamie brzusznej;
- wyczuwalne stwardnienia w ciele;
- doznane urazy, np. złamanie, skręcenie, zwichnięcie;
- przebyty wypadek komunikacyjny celem oceny rozległości uszkodzeń w ciele pacjenta;
- stany zapalne wewnątrz organizmu;
- wodonercze;
- hepatomegalia i splenomegalia;
- choroby serca, w tym kardiomiopatia czy wady zastawek.
I wiele innych. TK często wykonuje się bezpośrednio przed operacją, aby lekarz miał najświeższy obraz stanu zdrowia pacjenta.
Jak przygotować się do tomografii komputerowe?
W wielu przypadkach specjalne przygotowanie do badania TK nie jest konieczne. Choć metalowe elementy nie wpływają w znacznym stopniu na przebieg badania, jeśli istnieje taka możliwość warto je zdjąć. Z kolei ze względu na rutynowe stosowanie środka kontrastującego zaleca się przybycie do placówki przynajmniej 6-8 godzin od momentu spożycia ostatniego posiłku. W dniu poprzedzającym badanie rekomenduje się wypicie 2-3 litrów wody. Należy pamiętać, że do wykonania badania konieczne jest skierowanie, także w sytuacjach gdy wykonuje się je prywatnie.
Ile kosztuje tomografia komputerowa?
Ze względu na długi czas oczekiwania na badanie w ramach NFZ, wielu pacjentów decyduje się na wykonanie tomografii komputerowej prywatnie. Ostateczna cena zależy przede wszystkim od badanej okolicy ciała, dlatego koszt zawiera się w przedziale 200-1500 zł.
Polecane produkty:
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Major N., Brant W., Webb W., Tomografia komputerowa – zastosowanie kliniczne, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2017.
- Hofer M., Podręcznik tomografii komputerowej, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2008.