Alalia jest terminem stosowanym w odniesieniu do dzieci, u których rozwój mowy jest nieprawidłowy, został zaburzony w specyficzny sposób poprzez uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Uszkodzenie to nastąpiło zanim mowa została w pełni ukształtowana. U dzieci tych możemy stwierdzić prawidłowo funkcjonujący narząd słuchu, aparat artykulacyjny, a środowisko rodzinne i wychowawcze również jest prawidłowe.
Przyczyny alalii
Alalia jest zaburzeniem mowy powstającym wskutek uszkodzenia korowych struktur mózgowia jeszcze przed opanowaniem przez dziecko mowy. Jednocześnie zostaje zachowana prawidłowa zdolność słyszenia. Do możliwych przyczyn takiego zjawiska zaliczamy:
- urazy okołoporodowe, także poród kleszczowy;
- stany zapalne mózgu;
- stany zapalne lub uszkodzenie opon mózgowo rdzeniowych;
- niedotlenienie płodu;
- urazy czaszki.
Udowodniono, że silnie, wręcz patologicznie przeżywany stres przez kobietę w I trymestrze ciąży również może przyczynić się do wystąpienia alalii. Zanim wystawi się diagnozę, należy jednak wykluczyć wszystkie inne, możliwe przyczyny, wskazujące na upośledzenie umysłowe, autyzm czy mutyzm wybiórczy u dziecka.
Zobacz również: Zaburzenia mowy.
Alalia – objawy
Dzieci cierpiące na alalię porozumiewają się za pomocą gestów i onomatopej (wyrazy naśladujące swoim brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięk wydawany przez opisywany przedmiot). Przy prawidłowym rozwoju, dziecko powinno wymawiać słowa już w okolicach 1. roku życia. Jeśli nie wymawia słów do 18. miesiąca życia, przy tym wykazując normalny rozwój ruchowy i emocjonalny, pojawia się wskazanie do wizyty u specjalisty. W późniejszym wieku alalia objawia się także:
- wydłużoną reakcją na polecenia głosowe;
- nieprawidłową artykulacją wielu głosek;
- trudnościami w zapamiętywaniu i kojarzeniu nazw.
Jest to dolegliwość dość prosta w diagnostyce, jako że dzieci w każdym innym aspekcie rozwijają się prawidłowo. Konieczne jest wczesne wdrożenie leczenia, ponieważ dzieci uczęszczające do przedszkola szybko zauważą różnicę między rówieśnikami. Może to wpływać na wycofanie społeczne, unikanie kontaktów interpersonalnych czy brak pewności siebie. Wraz z upływem czasu mogą rozwinąć się zaburzenia psychologiczne związane z prześladowaniem przez rówieśników. Zwłaszcza w okresie nastoletnim.
Rodzaje alalii
W medycynie wyróżnia się 2 podstawowe rodzaje alalii – sensoryczną i motoryczną. Alalia sensoryczna jest jednak diagnozowana niezwykle rzadko. Objawia się przede wszystkim brakiem reakcji na polecenia słowne kierowane do dziecka, które komunikuje się ze światem zewnętrznym głównie za pomocą gestów i mimiki. Dlatego alalia sensoryczna często bywa mylona z głuchotą. Z kolei alalia motoryczna współwystępuje z zaburzeniami ruchowymi, np. opóźnioną zdolnością chodzenia czy niezgrabnością ruchów.
Alalia – leczenie
Przy odpowiednim podejściu i wczesnym wdrożeniu leczenia, dzieci z alalią są w stanie opanować coraz szersze słownictwo i skutecznie porozumiewać się mową zrozumiałą dla innych. Często jednak jest ona dość niewyraźna, tzw. dyslalia. Należy pamiętać, że leczenie alalii jest czasochłonne i skomplikowane, wymaga współpracy kilku specjalistów i dużego zaangażowania rodziców. Warto objąć dziecko opieką psychologiczną i fizjoterapeutyczną (dobrze sprawdzi się integracja sensoryczna). Podstawą jest jednak terapia logopedyczna i regularne ćwiczenia w domu. Dziecko uczy się prawidłowej artykulacji głosek, słów i zdań, co z czasem pozwala na całkowite wyleczenie.
Co istotne, dziecko z alalią wymaga indywidualnego podejścia pedagogicznego. Może być wyśmiewane przez rówieśników, nauczyciele muszą więc zwrócić szczególną uwagę na takiego ucznia. Przed zapisaniem dziecka do danej szkoły należy więc poinformować grono pedagogiczne o obecności wady wymowy.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Oleńska-Wysocka M., Dziecko z zaburzeniami mowy w systemie oświaty.
- Dębińska-Gustaw K., Badanie alalii prolongaty – propozycja metodologiczna, Logopedia Silesiana 6.
