Oligodoncja to rzadka wada rozwojowa uzębienia charakteryzująca się brakiem sześciu lub więcej zębów w uzębieniu mlecznym, stałym lub w obu rodzajach uzębienia, z wyłączeniem trzecich zębów trzonowych. Częstość występowania i etiologia wciąż nie zostały dokładnie określone.
Z czego wynika oligodoncja?
Nie określono konkretnych przyczyn, sugeruje się jednak wpływ następujących czynników:
- choroby wirusowe podczas ciąży;
- predyspozycje genetyczne;
- czynniki środowiskowe;
- zaburzenia metaboliczne;
- choroby i wady wrodzone.
Zauważono, że oligodoncja bardzo często występuje rodzinnie – wśród bliźniąt jednojajowych oraz w kolejnych pokoleniach. Omawiając wady wrodzone, oligodoncja często towarzyszy zespołowi Downa, rozszczepom warg i podniebienia oraz zespołowi ektodermalnemu.
Obraz kliniczny oligodoncji
Zęby obecne w jamie ustnej mogą mieć zmniejszone wymiary i zmieniony kształt. W związku z tym zęby sieczne i kły najczęściej przyjmują kształt stożkowaty, pieńkowaty lub kołkowaty, a zęby boczne mogą mieć zmniejszoną liczbę guzków na powierzchni żującej. W uzębieniu mlecznym zazwyczaj obserwuje się brak zębów siecznych, zaś w uzębieniu stałym – drugich zębów przedtrzonowych w żuchwie oraz dolnych siekaczy przyśrodkowych. Do objawów współwystępujących z oligodoncją należą:
- opóźnione formowanie się zawiązków zębowych;
- opóźnione wyrzynanie zębów;
- ektopowe wyrzynanie kłów;
- transpozycja kłów z bocznymi siekaczami;
- taurodontyzm;
- obrót zębów przedtrzonowych.
Patologia może występować samodzielnie lub łącznie z innymi zaburzeniami struktur pochodzących z ektodermy i mezodermy. Wykazano, że ponad połowa osób z oligodoncją posiada również zaburzenia rozwojowe włosów, paznokci i gruczołów potowych.
Jak rozpoznać oligodoncję?
Diagnostyka wrodzonego braku zawiązków zębów jest możliwa już wówczas, gdy poszczególne zęby nie wyrznęły się w jamie ustnej i nie są widoczne na zdjęciu radiologicznym. Wrodzony brak zębów mlecznych można więc zdiagnozować za pomocą badania klinicznego u 3-4 letniego dziecka w przypadku zębów mlecznych i 12-14 letniego dziecka w przypadku zębów stałych. Jeżeli jest to możliwe, warto wykonać badanie pantomograficzne, które umożliwi wykluczenie ewentualnego zatrzymania zębów i jest rozstrzygające do ustalenia ostatecznego rozpoznania.
Rodzice mogą podejrzewać oligodoncję wówczas, gdy zauważą u dziecka opóźnienie i zmianę kolejności wyrzynania się zębów mlecznych oraz obecność szerokich przerw między wyrzynanymi zębami. U dzieci starszych, w wieku 12. roku życia, objawem niepokojącym jest przetrwanie dużej ilości zębów mlecznych.
Zobacz również: Pierwsza wizyta dziecka u dentysty.
Oligodoncja – leczenie
Leczenie jest uzależnione od wielu czynników, w tym wieku pacjenta, stanu klinicznego i rodzaju oligodoncji. Protetyczne postępowanie obejmuje stosowanie usuwalnych protez częściowych, stałych protez częściowych i protez nakładkowych. Implanty mogą być stosowane, jeśli tylko wysokość kości jest odpowiednia, ponieważ dają bardziej stabilne i długoterminowe rozwiązanie. Wczesna terapia implantami polega na wstawianiu dwóch implantów spojeniowych już w 6. roku życia dziecka. Implanty szczękowe wstawia się po ukończeniu wzrostu kośćca.
Stosując odpowiednie leczenie ortodontyczne, protetyczne i fizjoterapeutyczne (rehabilitacja stomatologiczna) można uzyskać prawidłowe, ładne uzębienie.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jędryszek A., Kmiecik M., Paszkiewicz A., Przegląd współczesnej wiedzy na temat hipodoncji, Dental and Medical Problems, 1/2009.
- Biedziak B., Występowanie wad zgryzu u pacjentów z oligodoncją, Dental and Medical Problems, 3/2004.
- Zadurska M., Czerkies M., Wasiewicz A., Walerzak M., Laskowska M., Mostowska A., Agenezja zębów w świetle piśmiennictwa, Forum Ortodontyczne, 10/2014.
