Polipy w nosie to zmiany będące miękkimi guzkami, które pojawiają się w jamach nosa najczęściej jako efekt stanu zapalnego. Mogą pojawiać się pojedynczo bądź mnogo. Szacuje się, że polipy w nosie mogą dotyczyć nawet do 4% społeczeństwa, przy czym najczęściej dotyczą mężczyzn w podeszłym wieku.
Jak powstają polipy w nosie?
Istnieje wiele teorii tłumaczących powstawanie polipów w nosie, jednak najczęściej wskazuje się obecność stanu zapalnego różnej etiologii. Polipy formują się z obrzękniętej, przerośniętej błony śluzowej w okolicy zachyłków bocznej ściany nosa, stopniowo doprowadzając do niedrożności ujść zatok przynosowych i przewodów nosowych. Można więc powiedzieć, że nie są one odrębną jednostką chorobową, lecz objawem procesów zapalnych błony śluzowej sitowia. Polipy nosa często pojawiają się w przebiegu chorób ogólnoustrojowych, zazwyczaj:
- astmy;
- zespołu Younga;
- mukowiscydozy;
- różnego rodzaju alergii;
- przewlekłego zapalenia zatok przynosowych;
- rozstrzenia oskrzeli.
Inne, mniej popularne teorie zakładają powiązanie polipów z uszkodzeniem nabłonka, odczynami komórkowymi czy nawet uszkodzeniem autonomicznego układu nerwowego. Możliwe, że pierwszym etapem w powstawaniu polipów nosa są miejscowe zaburzenia w transporcie jonowym przez nabłonek oddechowy, powodujące wzrost podnabłonkowej akumulacji elektrolitów i wody. Na koniec warto wspomnieć o ciekawej teorii zakładającej związek między polipami a poziomem eozynofilów w organizmie. Wykazano bowiem, że tkanka polipowata zawiera aż 15 razy więcej eozynofilów niż przykładowo tkanka oskrzelowa chorych na astmę.
Zobacz również: Czy oddychanie przez usta jest szkodliwe?
Polipy w nosie – rodzaje
Wyróżnia się 3 główne grupy polipów nosa, które dokładnie określają ich typ. Polipy mogą być:
- obrzękowe – często występujące wraz z torbielkami. Stanowią do 60% wszystkich przypadków polipów;
- gruczołowe – występuje centralnie obrzęknięta tkanka łączna wraz z dużych rozmiarów torbielami i gruczołami. Stanowi do 30% wszystkich przypadków;
- mieszane – w tym typie charakterystyczna jest obecność rdzenia łącznowłóknistego nacieczonego przez limfocyty i makrofagi.
Oddzielnym rodzajem polipa nosa jest polip choanalny. Powstaje on w zatoce szczękowej i wychodzi przez jej ujście naturalne do nozdrzy tylnych, a następnie do nosogardła.
Diagnostyka polipów nosa
Aby zdiagnozować polipy należy przeprowadzić z pacjentem szczegółowy wywiad oraz wykonać wziernikowanie jam nosa. Podczas wywiadu typowe będzie uskarżanie się na niedrożność nosa, trudności w oddychaniu nosem oraz obecność w nosie wodnistej wydzieliny. Polipy nosa można dostrzec podczas wziernikowania, szczególnie obserwując okolicę małżowiny nosowej środkowej i przewód nosowy wspólny. Rozpoznanie polipów we wczesnym etapie jest jednak trudniejsze i wymaga endoskopii z użyciem sztywnego bądź giętkiego endoskopu.
Zobacz również: Chrapanie.
Polipy w nosie – leczenie
Zawsze metodą pierwszego wyboru powinno być leczenie zachowawcze, które obejmuje farmakoterapię i domowe sposoby. W leczeniu farmakologicznym najczęściej stosuje się preparaty na bazie glikokortykosteroidów – ogólnie lub miejscowo. Ich stosowanie wiąże się z bardzo szybką poprawą stanu klinicznego. W niektórych przypadkach stosuje się antybiotyki. Domowe sposoby obejmują zwykle płukanki i inhalacje. Należy pamiętać, że ze względu na nieznaną dokładną przyczynę patologii, leczenie przyczynowe nie jest możliwe.
Jednakże w wielu przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna, która ma na celu przywrócenie drożności jam nosa oraz odtworzenie warunków drenażu i wentylacji zatok przynosowych. Najczęściej wykonuje się zabieg zwany polipektomią. Wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym. Niestety, taka metoda posiada wiele wad – jest ona bowiem jedynie leczeniem objawowym, co wiąże się często z koniecznością kilkukrotnego powtarzania zabiegu u tego samego pacjenta. Nawracający charakter dolegliwości sprawia, że częściej korzystniejsze wydaje się być leczenie zachowawcze.
Polecane produkty:
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Olszowiec-Chlebna M., Trzciński K., Stelmach I., Masywna polipowatość nosa u chorego z nowo rozpoznaną mukowiscydozą, Advances in Respiratory Medicine, 85/2017.
- Krzeski A., Leczenie chirurgiczne polipów nosa, Alergia Astma Immunologia, 1/1996.
- Olszewski J., Miłoński J., Otorynolaryngologia Polska, 4/2008.