Stomatodynia to inaczej zespół pieczenia jamy ustnej. Obejmuje występowanie dolegliwości bólowych i charakterystycznego pieczenia w jamie ustnej. Grupa tego typu schorzeń nie ma określonej przyczyny – pojawiają się znikąd i są oporne na leczenie. Dlatego stanowią tak poważny problem kliniczny.
Przyczyny stomatodynii
Zespół pieczenia jamy ustnej nie wynika z żadnych konkretnych przyczyn, dlatego zalicza się go do zaburzeń psychosomatycznych. W związku ze wzrostem częstotliwości występowania stomatodynii, specjaliści poszukują czynników ryzyka, z którymi można ją wiązać. Do dnia dzisiejszego udało się wyszczególnić następujące czynniki ryzyka:
- niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego;
- niedokrwistość niedoborowa lub megaloblastyczna;
- niewyrównana cukrzyca;
- niedoczynność tarczycy;
- problemy hormonalne;
- zespół Plummera-Vinsona;
- zaburzenia natury psychicznej.
Na ogół stomatodynię diagnozuje się przy współwystępowaniu depresji, stanów lękowych czy nerwicy. Na objawy schorzenia skarżą się również pacjenci starsi, długotrwale przyjmujący leki oraz z wszelkimi alergiami pokarmowymi. Żaden z tych czynników nie wyjaśnia jednak dokładnie etiologii stomatodynii.
Zobacz również: Higiena jamy ustnej osób starszych.
Jak objawia się stomatodynia?
Najbardziej typowym objawem dolegliwości jest pieczenie w jamie ustnej. Może ono przybrać charakter szczypania i drętwienia. Towarzyszą temu parestezje w obrębie jamy ustnej, suchość w ustach oraz zaburzenia smaku. Nieco rzadziej występuje nadwrażliwość na niektóre rodzaje spożywanych pokarmów. Na przestrzeni lat dokładnie spisano wszystkie objawy zgłaszane przez pacjentów w trakcie schorzenia. Są to:
- piekący ból;
- dziwny, nieprzyjemny smak w ustach;
- uczucie suchości pomimo odpowiedniej ilości śliny;
- drętwienie różnych okolic jamy ustnej;
- wzmożone odczuwanie smaków: gorzkiego i metalicznego;
- szczypanie języka, a w szczególności jego koniuszka;
- bóle i zawroty głowy;
- podwyższona temperatura ciała;
- pieczenie wyrostków zębodołowych;
- subiektywne objawy zapalenia dziąseł;
- przyspieszona męczliwość w ciągu dnia, zmęczenie;
- pieczenie warg;
- szczypanie w gardle.
Większość tych objawów zalicza się do grona odczuć subiektywnych, dlatego bardzo trudne jest ich realne zmierzenia metodami diagnostycznymi. Bardzo często u pacjentów z stomatodynią rozpoznaje się inne przewlekłe schorzenia natury psychosomatycznej, np. zespół jelita drażliwego.
Stomatodynia – leczenie
Dolegliwości mają charakter przewlekły, mogą trwać nawet kilkanaście lat. Utrudnia to życie i znacznie pogarsza jego komfort, dlatego coraz częściej pacjenci szukają profesjonalnej pomocy. W związku z brakiem konkretnej przyczyny leczenie jest utrudnione. Specjaliści zalecają przede wszystkim:
- unikanie wina musującego i napojów gazowanych;
- eliminację z diety kwaśnych produktów, np. cytrusów, a także ostrych przypraw;
- regularną higienę jamy ustnej;
- picie odpowiedniej ilości wody dziennie;
- płukanie ust naparami z rumianki lub siemienia lnianego;
- wizytę kontrolną u stomatologa.
Ostatni element ma na celu stwierdzenie, czy występujące objawy nie wynikają ze schorzeń jamy ustnej. Może się okazać, że towarzyszą kandydozie czy faktycznym stanom zapalnym. Stomatodynia może pojawić się przy źle wykonanym i dobranym zaopatrzeniu protetycznym. Wówczas jedynym rozwiązaniem będzie jego wymiana. W skrajnych przypadkach stomatolog zaleca leki znieczulające miejscowo, które doraźnie uwalniają od przykrych dolegliwości.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ferensztajn E., Łojko D., Rybakowski J., Zespół pieczenia w jamie ustnej – koncepcje patogenetyczne i terapeutyczne, Psychiatria Polska, 6/2013.
- Opalko K., Przewlekły stan zapalny jamy ustnej – stomatodynia, Stomatologia po Dyplomie, 11/2018.