Modele diagnostyczne to pojemna kategoria zawierająca stosunkowo dużą liczbę różnorodnych modeli, często pod wieloma względami odmiennymi od siebie. Nazywane również modelami orientacyjnymi, odzwierciedlają tkanki podłoża w spoczynku. Wśród modeli diagnostycznych możemy wyróżnić modele wstępne (początkowe), śródlecznicze oraz końcowe. Stanowią one przede wszystkim materiał dokumentacyjny poszczególnych etapów leczenia.
Czym są modele diagnostyczne?
Modele diagnostyczne w stomatologii to indywidualnie przygotowane modele, np. gipsowe, na podstawie wycisków zębów pacjenta oraz zdjęć RTG. Mówiąc w skrócie, diagnostyczne modele robocze dzieli się na anatomiczne (wycisk tkanek w spoczynku) oraz czynnościowe, które powstają z wycisku dynamicznego wykonanego na łyżce indywidualnej. Zadaniem takiego modelu jest przede wszystkim odbicie anatomicznych elementów tkanek mało podatnych na ucisk oraz pobrzeża ukształtowanego czynnościowo, tj. przejścia między błoną śluzową ruchomą a błoną śluzową nieruchomą. Wyróżnia się m.in. modele gipsowe, z mas epoksydowych, a ostatnimi czasy również drukowane 3D i cyfrowe.
Znaczenie modeli diagnostycznych
Modele diagnostyczne wstępne dostarczają lekarzowi wielu informacji na temat pacjenta przed rozpoczęciem leczenia. Dzięki nim specjalista może przeanalizować jego potrzeby i dokładnie, krok po kroku zaplanować całe przyszłe leczenie. To pewnego rodzaju uzupełnienie wywiadu lekarskiego i tradycyjnego badania klinicznego. Umożliwiają przestrzenny wgląd w zwarcie zębów z każdego kierunku i tym samym analizę tych aspektów okluzji, które nie są łatwo rozpoznawalne podczas badania wewnątrzustnego. Na modelu gipsowym łatwiej jest także zaobserwować wzajemny stosunek potencjalnych zębów filarowych oraz subtelnych zmian w ułożeniu poszczególnych zębów.
Modele śródlecznicze przedstawiają relację przestrzenną żuchwy w stosunku do szczęki oraz wzajemne stosunki łuków zębowych w trakcie leczenia, z kolei modele końcowe pozwalają ocenić efekty terapii. Co niezwykle istotne, wykorzystywanie modeli diagnostycznych w stomatologii daje możliwość przeprowadzenia symulacji leczenia poprzez zastosowanie metody wax-up, co umożliwia rozważenie zmiany stosunków zwarciowych jeszcze przed podjęciem ostatecznego leczenia. Rezultatem jest m.in. uniknięcie niepożądanych rozwiązań kompromisowych i zmian planów leczenia w trakcie jego trwania.
Modele diagnostyczne – rodzaje
Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę wybranych, najczęściej wykorzystywanych modeli diagnostycznych:
- modele diagnostyczne gipsowe – wykonywane na gipsie, wcześniej dobierając jego stopień twardości (wyróżniamy ich 5). Przykładowo gips II służy do sporządzania modeli orientacyjnych, natomiast gips V do wykonywania protez całkowitych;
- modele diagnostyczne z mas epoksydowych – idealne do wykonywania uzupełnienia protetycznego, np. koron na zęby, mostków zębowych, wkładów. Nie są tak twarde jak gipsowe, jednak wyróżniają się dużą odpornością na zgniatanie i ściskanie;
- modele diagnostyczne drukowane – trójwymiarowe obiekty stałe, formowane z użyciem różnego rodzaju polimerów;
- modele diagnostyczne cyfrowe – rejestracja trójwymiarowych obrazów przy pomocy skanera kontaktowego, skanera optycznego lub skanera laserowego. To metoda wyjątkowo dokładna i praktyczna;
- modele diagnostyczne z masy ogniotrwałej – znajdują zastosowanie przy tworzeniu protez szkieletowych czy mostów, gdzie wykorzystuje się technikę traconego wosku.
Rodzaje modeli diagnostycznych wykonywane w danym gabinecie są już wyborem specjalisty. Każdy ma własne preferencje i inny sprzęt umożliwiający tworzenie takich pomocy diagnostycznych.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Listopad-Oleszek J., Kamińska A., Szalewski L., Borowicz J., Modele diagnostyczne – kiedyś i dziś, Nowoczesny Technik Dentystyczny, 1/2015.
- Skupnik D., Wieloaspektowe modele diagnostyczne, Gliwice 2009.
- Rzydzik S., Identyfikacja diagnostycznych modeli lokalnych w układach rozproszonych, Diagnostyka, 2/2008.
