Ksylitol (inaczej: cukier brzozowy) coraz częściej wybierany jako alternatywa dla tradycyjnego, białego cukru. Wyróżnia się swoimi właściwościami zdrowotnymi, jest przy tym znacznie mniej kaloryczny niż zwykły cukier. Co warto o nim wiedzieć i czy może stać się substancją, która całkowicie wyprze inne formy słodzików z rynku?
Ksylitol – charakterystyka
Ksylitol (C5H12O5) to związek należący do grupy pięciowęglowych wielowodorotlenowych alkoholi cukrowych, określanych powszechnie mianem polioli. Jest on również często nazywany cukrem brzozowym, gdyż początkowo surowiec do jego produkcji stanowiło drewno brzozowe. W naturze występuje w wielu owocach i warzywach takich jak:
- śliwki (935 mg/100 g);
- truskawki (362 mg/100 g);
- kalafior (300 mg/100 g);
- maliny (268 mg/100 g).
A także w grzybach oraz organizmie ludzkim. W przemyśle spożywczym i farmaceutycznym znajduje zastosowanie jako niskokaloryczny środek słodzący, ale także jako emulgator, stabilizator, substancja pochłaniająca wilgoć oraz środek zagęszczający. Wykazano jego pozytywny wpływ na walory niskotłuszczowych serów. Jego dodatek spotkać można w pastach do zębów i preparatach farmaceutycznych. Jako dodatek do żywności oznaczany jest skrótem E967 na etykietach. Jest w pełni bezpieczny zarówno dla osób dorosłych, jak i dzieci czy kobiet ciężarnych.
Ksylitol jest wyglądem zbliżony do cukru, ponieważ stanowi biały, krystaliczny proszek, bez zapachu. Wyróżnia się słodkim smakiem, porównywalnym w swej intensywności do sacharozy. Dodatkowo wykazuje stabilność w wysokich temperaturach i nie podlega procesowi karmelizacji. W organizmie konsumenta ulega metabolizowaniu bezpośrednio w wątrobie lub na drodze fermentacji bakteryjnej w jelicie grubym.
Zobacz również: Ksylitol a próchnica.
Ksylitol – właściwości zdrowotne
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że ksylitol jest dużo zdrowszy niż sacharoza:
- posiada aż 14-krotnie niższy indeks glikemiczny, wynoszący zaledwie 8, zaś indeks glikemiczny sacharozy wynosi 70;
- jest 40% mniej kaloryczny niż zwykły cukier – zawiera 2,4 kcal na g, przy czym kaloryczność zwykłego cukry wynosi 4 kcal/g;
- wpływa korzystnie na zęby i nie zwiększa ryzyka rozwoju próchnicy.
Wszystko to sprawia, że coraz więcej osób decyduje się na słodzenie napojów i pokarmów właśnie ksylitolem. Udowodniono, że ksylitol przywraca właściwe pH jamy ustnej, przeciwdziałając rozwojowi Streptococcus mutans w ślinie, jak również w płytce nazębnej. Dzięki temu nie tylko nie zwiększa ryzyka próchnicy (jak tradycyjny, biały cukier), lecz wręcz chroni przed rozwojem tej choroby. Liczne badania wykazały, że zamiana cukru na ksylitol może wywierać korzystne efekty zdrowotne takie jak m.in.:
- zmniejszenie ryzyka zapalenia ucha środkowego;
- łagodzenie objawów infekcji zatok, alergii i astmy;
- przeciwdziałanie rozwojowi H.pylori oraz Candida albicans;
- wspieranie mineralizacji kości poprzez wspomaganie wchłaniania wapnia w jelitach;
- łagodzenie zapalenia stawów;
- zwiększanie biodostępności katechin dla organizmu, jeśli łączy się go z zieloną herbatą i witaminą C.
Ksylitol może być spożywany przez diabetyków oraz osoby otyłe, dążące do zmniejszenia masy tkanki tłuszczowej. Jedynie osoby z zespołem jelita drażliwego powinny ograniczać spożycie alkoholi cukrowych, a więc również omawianego związku.
Czy ksylitol jest bezpieczny?
Badania wykazały, że ksylitol nawet w bardzo wysokich dawkach (rzędu 200-400g dziennie) przyjmowanych codziennie przez miesiąc, nie wykazuje toksyczności w stosunku do organizmu konsumenta. Należy pamiętać jedynie, że jest on bardzo niebezpieczny dla psów, ponieważ powoduje u nich gwałtowny wyrzut insuliny, indukując uszkodzenie wątroby i mogąc doprowadzić do śmierci zwierzęcia w krótkim czasie.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Grembecka M., Ksylitol – rola w diecie oraz profilaktyce i terapii chorób człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3/2015.
- Kalemba-Drożdż M., Ksylitol – fakty i mity. Czy to substancja prozdrowotna czy tylko chwyt marketingowy?, Public Health Forum, 2/2018.
- Baranowski D., Rutkowska J., Antoniewska A., Ksylitol – rola technologiczna i żywieniowa, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2/2020.
