Nadmanganian potasu (łac. kalii permanganas, kalium hypermanganicum) jest nieorganicznym związkiem chemicznym, solą potasową kwasu nadmanganianowego. To często wykorzystywany odczynnik w laboratoriach chemicznych, jak również substancja lecznicza i mająca zastosowanie w różnych branżach przemysłu.
Nadmanganian potasu – charakterystyka
Nadmanganian potasu to związek chemiczny o wzorze sumarycznym KMnO4 i masie molowej 158,04 g/mol. Ma bardzo charakterystyczny wygląd – to kryształy o zabarwieniu ciemnofioletowym i metalicznym połysku, które mogą przybierać formę płynną. W warunkach naturalnych jest jednak ciałem stałym. Wykazuje silne właściwości utleniające, a reakcja ta zależy głównie od pH roztworu. W roztworach kwaśnych ulega redukcji do bezbarwnego lub bladoróżowego roztworu manganu (II). Z kolei w roztworach słabo zasadowych i neutralnych redukuje się do tlenku manganu (IV). Ze względu na trwałość, łatwość manipulacji i silne własności utleniające, omawiany związek znalazł zastosowanie w rozmaitych dziedzinach.
Nadmanganian potasu – zastosowanie
Nadmanganian potasu wykorzystywany jest jako:
- silny utleniacz w reakcjach chemicznych (np. w laboratoriach, na studiach nauk ścisłych, przy wykonywaniu analiz chemicznych celem wykrywania jonów redukujących);
- substrat do produkcji tlenu w reakcji z wodą utlenioną lub poprzez silne ogrzanie go;
- środek do produkcji sztucznej mgły i w pirotechnice amatorskiej;
- związek kluczowy dla licznych pokazów magicznych – zmieszanie wody z odrobiną nadmanganianu potasu sprawia, że przybiera ona zabarwienie czerwonego wina. Ponowne przelanie „wina” do innego naczynia, w którym znajduje się kilka kropli reduktora, sprawia, że czerwona barwa natychmiast znika.
Najważniejsze znaczenie związek ten ma jednak dla współczesnej medycyny.
Nadmanganian potasu w medycynie
Nadmanganian potasu wykazuje właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze już w stężeniu 0,05%. Przyrządza się z niego roztwory, które następnie aplikuje się bezpośrednio na skórę w przypadku ropiejących ran, wrzodów, infekcji bakteryjnych i grzybiczych, powikłań podczas gojenia się ran pooperacyjnych i pourazowych. Roztworem tym można ponadto płukać jamę ustną i gardło, także w przypadku różnego rodzaju infekcji. Produkt nie nadaje się jednak do przemywania oczu oraz do spożycia.
Wielokrotne roztworu nadmanganianu potasu może wywołać silne podrażnienie i zabarwiać skórę na brązowo. Podczas stosowania go na błony śluzowe jamy ustnej może wystąpić nieprzyjemny posmak w ustach, przebarwienia na zębach, przebarwienia błon śluzowych, nudności oraz wymioty. Wdychanie oparów roztworu nadmanganianu potasu może prowadzić do powstawania obrzęków dróg oddechowych.
Jak używać nadmanganian potasu w medycynie?
Z omawianego związku przygotowuje się roztwory. W tym celu należy zmieszać około 100 mg związku (przeważnie jest to 1 tabletka) w szklance przegotowanej i chłodnej wody. Po zmieszaniu roztworem tym można nasączać gazy lub kompresy i przykładać do skóry, lub płukać jamę ustną i gardło, pamiętając, aby nie przełykać go. Nadmanganian potasu można również dodać do kąpieli – kilka lub maksymalnie kilkanaście kryształków (ewentualnie 2 tabletki) rozpuszcza się w wannie z wodą, a następnie przebywa w tej wodzie maksymalnie 3-4 minuty.
Nadmanganian potasu – zatrucie
Preparaty zawierające nadmanganian potasu powinny być stosowane uważnie, zgodnie z zaleceniami lekarza. To wciąż związek będący solą manganu, czyli metalu ciężkiego. To ważny pierwiastek dla zachowania zdrowia – jest niezbędny do regulacji poziomu glukozy, ciśnienia tętniczego, wzmacniania odporności. Jednak wszystko to w odpowiednich ilościach. Nadmiar manganu lub manganianu potasu jest toksyczny zwłaszcza dla układu nerwowego (gromadzi się w mózgu, wywołując działanie neurotoksyczne i niszcząc struktury nerwowe). Objawy zatrucia przypominają nieco objawy w przebiegu choroby Parkinsona. Są to:
- hipotonia;
- drżenia mięśniowe;
- sztywność mięśniowa;
- bradykinezja;
- ślinotok;
- hipofonia.
Uszkodzeniu ulega przede wszystkim ciało prążkowane i gałka blada, a nie istota czarna, jak ma to miejsce w przebiegu choroby Parkinsona. Dzięki temu z łatwością można rozpoznać oba problemy zdrowotne.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozubski W., Choroby układu nerwowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
- Schweda E., Chemia nieorganiczna, Wydawnictwo MedPharm, Wrocław 2014.