Produkty kariostatyczne to takie, które nie powodują rozwoju próchnicy zębów. Są więc przeciwieństwem produktów kariogennych, które w dużym stopniu przyczyniają się do wystąpienia patologii – szczególnie przy braku zachowania higieny jamy ustnej.
Produkty kariostatyczne – czyli jakie?
Produkty kariostatyczne to wszystkie te produkty, których spożycie nie przyczynia się do rozwoju próchnicy zębów. Są to między innymi:
- niesłodzone produkty mleczne;
- ryby morskie;
- warzywa;
- drób;
- jaja;
- zielona herbata.
Warto sięgać po produkty zawierające w swoim składzie wapń, witaminę D, fluor i fosfor, ponieważ to właśnie te związki chronią zęby przed szkodliwym działaniem bakterii próchnicotwórczych. Zwróć uwagę również na kolejność spożywanych produktów. Jeśli chcesz zjeść jednocześnie coś zawierającego cukry (działanie kariogenne), jak i powyższe produkty, najpierw zjedz te kariogenne, aby posiłek zakończyć kariostatycznymi.
Produktem wysoce kariostatycznym jest często niedoceniana woda mineralna. Jej regularne i częste picie wpływa korzystnie na niemal wszystkie parametry organizmu, w tym także na kondycję zębów. Woda przyczynia się do oczyszczenia jamy ustnej, wymiata resztki pokarmowe i przywraca prawidłowe pH. Warto popijać ją między posiłkami, w ciągu dnia. Nie zaleca się natomiast przepijania posiłków słodkimi sokami czy słodzonymi napojami.
Wpływ diety na rozwój próchnicy
Czynnikami sprzyjającymi prewencji próchnicy są przede wszystkim właściwy sposób odżywiania się oraz dbałość o higienę jamy ustnej. Metodą pomocniczą jest regularne stosowanie związków fluoru, np. w postaci fluoryzacji zębów czy korzystaniu z past z fluorem. Powszechnie wiadomo, że:
- substratem niezbędnym dla metabolizmu bakterii są ulegające fermentacji węglowodany, – ich spożycie powoduje gwałtowne podwyższanie kwasowości płytki nazębnej (obniżenie pH) i demineralizację szkliwa;
- wraz ze wzrostem częstości spożywania węglowodanów wydłuża się czas utrzymywania się pH poniżej krytycznego i jest tym niższe, im wyższe jest stężenie cukru.
W rozwoju próchnicy duże znaczenie ma więc częste spożycie węglowodanów (szczególnie sacharozy i skrobi jednocześnie). Istotną rolę odgrywa też konsystencja przyjmowanych pokarmów – kleista dłużej utrzymuje się na powierzchni zębów, przez co szkliwo dłużej kontaktuje się z cukrami. Dużym błędem jest spożycie węglowodanów tuż przed pójściem spać, zwłaszcza, jeśli zrezygnujemy przy tym ze szczotkowania zębów. Nocą wydzielanie śliny znacznie spada, a to właśnie ona oczyszcza powierzchnię zębów z resztek pokarmowych. Niedobór śliny sprawia, że kariostatyczne związki utrzymują się na zębach i przyczyniają się do rozwoju próchnicy.
Kiedy szczotkować zęby?
Zaleca się szczotkowanie zębów po każdym posiłku, nie jest to jednak do końca dokładnie wyjaśnione zagadnienie. Wiele osób bowiem szczotkuje zęby tuż po spożyciu posiłku, gdy resztki pokarmowe znajdują się jeszcze na ich powierzchni. Jeśli spożyliśmy produkty zawierające kwasy lub cukry (choć poleca się to bez względu na rodzaj pokarmu), przez rozpoczęciem szczotkowania należy przepłukać usta czystą wodą lub płynem do płukania ust, a dopiero po kilku minutach umyć zęby. Szczotkowanie bezpośrednio po spożyciu pokarmów uszkadza szkliwo, co przyczynia się m.in. do rozwoju próchnicy.
Polecane produkty:
|
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Błaszczyk I., Ratajczak-Kubiak E., Birkner E., Korzystne i szkodliwe działanie fluoru, Farmacja Praktyczna, 9/2009.
- Olczak-Kowalczyk D., Jackowska T., Czerwionka-Szaflarska M., Książyk J., Szostak-Węgierek D., Kaczmarek U., Stanowisko polskich ekspertów dotyczące zasad żywienia dzieci i młodzieży w aspekcie zapobiegania choroby próchnicowej, Nowa Stomatologia, 2/2015.
- Głąbska D., Sińska B., Remiszewski A., Analiza zależności między spożyciem mleka i produktów mlecznych a zmianami próchnicowymi u dzieci i młodzieży, Roczniki PZH, 1/2007.
- Kaczmarek U., Kowalczyk W., Gozdowski D., Olczak-Kowalczyk D., Wiedza stomatologów w zakresie kariostatycznego działania fluoru, Nowa Stomatologia, 3/2018.
