Ankyloglosja to pojęcie opisujące zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe. Efektem jest ograniczenie ruchomości przedniej i środkowej części języka. Innymi słowy jest to niedorozwój wędzidełka języka i przyrośnięcie go do dna jamy ustnej.
Czym jest wędzidełko języka?
Wędzidełko języka jest strukturą anatomiczną mającą decydujący wpływ na pozycję spoczynkową oraz ruchomość języka. To właśnie ono warunkuje czynność ssania, połykania, życia czy mowę. Pośrednio wpływa również na morfologię tkanek przyzębia i kości szczęk oraz pozycję zębów.
Wędzidełko może mieć różny wygląd – od cienkiego i delikatnego pasma do grubego fałdu włóknisto-śluzówkowego. Może zawierać włókna mięśnia bródkowo-językowego oraz odgałęzienia tętnicy i żyły podjęzykowej. Przyczep kostny wędzidełka znajduje się na kolcu bródkowym żuchwy, zaś przyczep wolny lokalizuje się na dolnej powierzchni języka.
Co to jest ankyloglosja?
Ankyloglosja jako skrócenie wędzidełka podjęzykowego, jest najczęściej diagnozowaną wadą budowy języka. Występuje u 1 na 1000 dzieci, przy czym częściej dotyczy płci męskiej. O ankyloglosji mówimy wtedy, gdy stan wędzidełka, a więc jego długość, szerokość, grubość, umiejscowienie przyczepów, uniemożliwia prawidłowe wypełnianie funkcji biologicznych, takich jak: efektywne ssania, odgryzanie kęsów, żucie, połykanie, prawidłowy wzorzec oddechowy, a także uzyskanie normatywnej wymowy.
Najczęściej ankyloglosję diagnozuje się tuż po porodzie u noworodka. Nierzadko jednak skrócenie wędzidełka języka wykrywa się dopiero o starszych dzieci, gdy rodzice zauważą trudności z wymową. Ankyloglosję często wykrywa się zupełnie przypadkowo, w trakcie diagnozowania przyczyn problemów dziecka.
Przyczyny ankyloglosji
Przyczyny skrócenia wędzidełka języka mogą być wrodzone lub nabyte. W kontekście przyczyn wrodzonych, ankyloglosja towarzyszy takim chorobom i dolegliwościom jak:
- zespół Turnera;
- zespół Optiza;
- wrodzony mały język (mikroglossia);
- zespół Beckwith-Wiedemanna;
- rozszczep podniebienia sprzężony z chromosomem X.
Z kolei jeśli ma charakter nabyty, najczęściej występuje w wyniku ściągnięcia się blizny pourazowej.
Konsekwencje ankyloglosji
Ankyloglosja wywiera wpływ na ssanie i połykanie, co obserwować można już od pierwszych dni życia. Niemożność wysuwania języka w kierunku dolnej wargi zaburza czynność ssania – tego typu defekt występujący w okresie noworodkowym uniemożliwia efektywne ssanie piersi. W późniejszym wieku połykanie somatyczne wymaga uniesienia koniuszka języka w kierunku sklepienia podniebienia, a zatem ograniczenie zakresu ruchów języka utrudnia opanowanie tej czynności.
Konsekwencje skrócenia wędzidełka języka w starszym wieku obejmują zaburzenie czynności mowy i żucia. Język bierze bowiem udział w rozcieraniu pokarmu o ściany jamy ustnej i artykułowaniu wielu głosek. Nieprawidłowa budowa anatomiczna języka obniża sprawność motoryczną języka, a w szczególności jego koniuszka. Nie posiada on wtedy zdolności wykonywania drobnych, szybkich i precyzyjnych ruchów wibracyjnych niezbędnych dla wytworzenia głosek, w szczególności prawidłowego „r”. Do pozostałych konsekwencji tej dolegliwości zaliczamy zwiększone ryzyko rozwoju wad i patologii zgryzu. Są to między innymi:
- upośledzenie rozwoju podniebienia twardego;
- zwężenie szczęki;
- zgryz krzyżowy na tle zwężenia górnego lub poszerzenia dolnego łuku zębowego.
Jeśli dziecko spełnia warunki do chirurgicznej naprawy wędzidełka, należy jak najszybciej wykonać ten zabieg.
Czym jest frenotomia?
Frenotomia jest zabiegiem polegającym na przecięciu skróconego wędzidełka języka. Najlepiej wykonać ją jeszcze przed wypisaniem noworodka z oddziału neonatologicznego, ponieważ w późniejszym czasie konieczne będą skierowania. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym i trwa zaledwie kilka minut. Powrót do zdrowia jest bardzo szybki. W późniejszym wieku dziecko musi znajdować się pod opieką logopedy, konieczne są ćwiczenia usprawniające czynność języka. Tuż po zabiegu, gdy noworodek jest zbyt mały, aby samodzielnie wykonywać ćwiczenia – specjalista wykonuje masaże mające na celu prewencję zrostów.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaczmarek A., Łysiak-Seichter M., Ankyloglosja i jej wpływ na powstawanie wad zgryzu – przegląd piśmiennictwa, opis przypadków, Forum Ortodontyczne, 5/2005.
- Syta A., Dyslalia ankyloglosyjna – wpływ na wymowę sześciolatków, Logopedia Silesiana.
- Stańczyk K., Ciok E., Perkowski K., Zadurska M., Ankyloglosja – przegląd piśmiennictwa, Forum Ortodontyczne, 11/2015.
- Sioda T., Wędzidełko języka u noworodka – ocena neonatologiczna i zalecenia, Pediatria, 9/2012.
