Zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego u dzieci to nieprzyjemna dolegliwość, która może przybrać zarówno postać ostrą, jak i przewlekłą. Manifestuje się przykrymi objawami, które w dużym stopniu pogarszają jakość życia pacjenta.
Ostre zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego u dzieci
Ostre zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego może być:
- pierwotne lub wtórne;
- surowicze lub ropne;
- krwiopochodne lub wywołane czynnikami miejscowymi.
U dzieci najczęściej występuje ostre krwiopochodne zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego, które jest następstwem przedostania się drobnoustrojów do krwi albo z pierwotnego ogniska zakażenia (np. ropnie skóry, zapalenie uszu), albo wskutek rozwijającej się posocznicy. Specyficzna budowa kości i stawu u małego dziecka, tzn. cienka warstwa korowa, okostna luźno związana z kością, torebka stawowa obejmująca przynasadę, jak to ma miejsce w wielu stawach, sprawia, że proces zapalny umiejscawia się najczęściej w kościach długich i ich stawach.
U dzieci ostre zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego najczęściej powstaje przez szerzenie się procesu ropnego z tkanek okolicznych oraz na skutek zakażenia krwiopochodnego, przez przerzuty septyczne. Do przyczyn można zatem zaliczyć:
- ropne zapalenia ślinianki przyusznej;
- zapalenia kości gałęzi żuchwy i wyrostka sutkowatego;
- płonicę, błonicę;
- dur;
- zapalenia płuc;
- zapalenia opon mózgowych;
- grypę.
W tych przypadkach procesem bywają objęte obydwa stawy skroniowo-żuchwowe. Procesy zapalne układu kostno-stawowego u dzieci najmłodszych charakteryzują się swoistą dynamiką i przebiegiem klinicznym. Najczęstszym umiejscowieniem ogniska zapalnego jest okolica przynasadowa kości.
Zobacz również: Ekstrakcja zęba.
Objawy ostrego zapalenia stawu skroniowo-żuchwowego
Objawy kliniczne ostrego zapalenia stawu skroniowo-żuchwowego zależą od czynnika chorobotwórczego, stopnia uszkodzenia tkanek oraz stanu ogólnego dziecka. W rezultacie ogólne objawy charakteryzują się:
- podwyższeniem temperatury ciała;
- złym samopoczuciem;
- trudnością w przyjmowaniu pokarmów.
Z kolei badaniem miejscowym okolicy stawu stwierdza się:
- zaczerwienienie i obrzęk;
- dużą bolesność na ucisk.
Otwieranie ust oraz nagryzanie jest ograniczone silnym bólem. Zwykle objawom tym towarzyszy szczękościsk. Proces zapalny zaczyna się w błonie maziowej stawu, powodując jej przekrwienie i pogrubienie. Szparę stawową zaczyna wypełniać powstający wysięk surowiczy, ropny, surowiczo-włóknikowy lub krwisty. Nagromadzony wysięk napina torebkę stawową i uciska głowę żuchwy, przemieszczając ją w dół i do przodu. W efekcie otwieranie ust powoduje ból i przesunięcie żuchwy w stronę zdrową.
Przewlekłe zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego u dzieci
Może powstać pierwotnie lub wtórnie jako zejście procesu ostrego. Występuje w nim ograniczona ruchomość żuchwy, a z czasem mogą pojawiać się trzeszczenia w stawie i zaburzenia w zgryzie. Inne objawy, jak bolesność i obrzęk w okolicy stawu, występują w czasie zaostrzenia procesu zapalnego. Ponadto przewlekłe zapalenie stawu skroniowo-żuchwowego charakteryzuje się występowaniem w obrębie stawu tkanki ziarninowej i uszkodzeniem chrząstki stawowej.
Wytworzona ziarnina przeobraża się we włóknistą tkankę łączną i tworzy zrosty głowy stawowej, które obejmują wyrostek kłykciowy i dziobiasty oraz mogą rozszerzać się w kierunku podstawy czaszki i obejmować dół podskroniowy, guz szczęki i wyrostek skrzydłowaty kości klinowej. Zmiany te, uciskając na nerw żwaczowy, mogą powodować zaburzenia w czynności mięśni żwaczy. Mięśnie dna jamy ustnej — w wyniku przeciążenia — ulegają przerostowi. Postępujące zmiany zapalne w stawie skroniowo-żuchwowym dzieci prowadzą do zesztywnienia stawu i zahamowania rozwoju żuchwy.
Leczenie zapalenia stawu skroniowo-żuchwowego
Wszelkie stany zapalne stawu skroniowo-żuchwowego – niezależnie od tego czy są ostre, czy przewlekłe) wymagają natychmiastowego rozpoczęcia leczenia. Dodatkowo wybór metod leczniczych zależy od dokładnej lokalizacji stanu zapalnego, jego nasilenia oraz od ogólnego stanu zdrowia pacjenta i jego wieku. W stanach ostrych podstawą jest farmakoterapia i fizykoterapia likwidująca zapalenie. Z kolei w późniejszym okresie stosuje się metody fizjoterapeutyczne oraz korzysta z konsultacji stomatologicznej w razie potrzeb. Wczesne podjęcie leczenia jest ważne, ponieważ daje znacznie lepsze rokowanie.
Zobacz również: Zwichnięcie zęba.
Bibliografia
- Szpringer-Nodziak M., Wochna-Sobańska M., Stomatologia Wieku Rozwojowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
- Jurkowski P., Kostrzewa-Janicka J., Mierzwińska-Nastalska E., Zastosowanie lasera biostymulacyjnego w leczeniu stanu zapalnego w chorobach stawów skroniowo-żuchwowych, Dental and Medical Problems, 2/2011.
Polecane produkty:
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |