Zwichnięcie zęba może być częściowe lub całkowite. Najczęściej dotyczy zębów siecznych przyśrodkowych w szczęce, rzadziej zębów siecznych w żuchwie. Niekiedy stanowi temu towarzyszą złamanie korony lub korzenia. Zwichnięcia zębów rozpoznaje się na podstawie badania klinicznego oraz radiologicznego.
Zwichnięcie częściowe zęba
Zwichnięcia częściowe zębów mogą przybrać 5 różnych postaci:
- wstrząs zęba – uraz przyzębia bez wyraźnego zwiększenia ruchomości zęba oraz bez jego przemieszczenia. Objawia się słabą reakcją bólową podczas opukiwania pionowego lub poziomego. Niekiedy towarzyszy temu wrażliwość podczas zwierania szczęk. Postępowanie lecznicze ogranicza się do okresowych badań klinicznych i radiologicznych oraz ewentualnego wyłączenia zęba ze zgryzu;
- nadwichnięcie zęba – cechuje się zwiększoną ruchomością zęba bez przemieszczenia. Ponadto stwierdza się dodatnią reakcję ozębnej na opukiwanie, czasem ból podczas nagryzania. Rzadko pojawia się krwawienie ze szczeliny dziąsłowej, wskazujące na uszkodzenie tkanek przyzębia. Postępowanie lecznicze zależy głównie od stopnia nadwichnięcia. W przypadkach znacznej ruchomości stosuje się unieruchomienie zęba na okres od 1 do 2 tygodni;
- wtłoczenie w głąb tkanek – to przemieszczenie zęba wzdłuż jego osi długiej w kierunku dowierzchołkowym korzenia z towarzyszącym zmiażdżeniem lub nawet złamaniem kości wyrostka zębodołowego. Jest najcięższym typem zwichnięcia zębów;
- wysunięcie zęba z zębodołu – to również przemieszczenie zęba wzdłuż jego osi długiej, jednak w kierunku odwrotnym niż przy wtłoczeniu zęba;
- przemieszczenie boczne – charakteryzuje się przemieszczeniem zęba wzdłuż jego osi długiej, z częstym powikłaniem w postaci złamania ściany zębodołu.
Rozpoznanie rodzaju zwichnięcia częściowego zębów jest bardzo ważne, ponieważ umożliwia dobranie jak najskuteczniejszej terapii. Leczenie stomatologiczne takich kontuzji zwykle jest długotrwałe i wymaga pełnej współpracy lekarza z pacjentem.
Leczenie częściowego zwichnięcia zęba
Postępowanie lecznicze w przypadku wtłoczenia, wysunięcia lub przemieszczenia bocznego zależy od stopnia uszkodzenia tkanek przyzębia. Poglądy w tej sprawie są różne, jednak najczęściej wymaga się ustawienia zęba w prawidłowej pozycji i unieruchomienie go przez okres 2-4 tygodni. Ważne, aby pacjent zgłosił się natychmiast po urazie. Jeżeli zgłosi się później niż w ciągu 48 godzin, ząb będzie już dobrze umocowany w wymuszonej pozycji. Wówczas lepiej pozostawić zęba w tej pozycji i rozpocząć leczenie ortodontyczne.
Zęby wtłoczone stanowią najtrudniejszy przypadek. W związku z tym proponuje się 3 rozwiązania:
- pozostawienie zęba w przymusowej pozycji w oczekiwaniu na samoistne wysunięcie się zęba z zębodołu i przyjęcie wcześniejszej pozycji. Takie rozwiązanie jest możliwe przy niewielkim wtłoczeniu i niezakończonym rozwoju korzenia;
- leczenie chirurgiczne – w znieczuleniu miejscowym należy umiejscowić koronę kleszczami w jej prawidłowym położeniu. Takie postępowanie zaleca się przy głębokim wtłoczeniu korzenia do tkanek miękkich przedsionka jamy ustnej lub nozdrzy;
- leczenie ortodontyczne – jest proponowane przy głębokim wtłoczeniu, uniemożliwiającym dostęp do komory zęba.
Wybór postępowania zależy zatem od rodzaju urazu i jego zaawansowania. Jednocześnie konieczna jest kontrola kliniczna i radiologiczna przez kilka lat. Należy podkreślić potrzebę wzmożonej dbałości o higienę jamy ustnej.
Zwichnięcie całkowite zęba
Zwichnięcie całkowite występuje wówczas, gdy ząb traci kontakt z zębodołem. Najczęściej zdarza się u dzieci w wieku 7-10 lat. Ponadto zwykle towarzyszy mu uraz innego stopnia w zębach sąsiednich.
Leczenie zębów zwichniętych całkowicie polega na replantacji z zachowaniem miazgi zęba. Ząb należy dokładnie zbadać, przemyć roztworem fizjologicznym i pozostawić na powierzchni korzenia resztki ozębnej. W znieczuleniu miejscowym przeprowadza się badanie zębodołu i wyrostka zębodołowego, a następnie usuwa się skrzep z zębodołu i umieszcza w nim ząb w prawidłowej pozycji. Warunkiem prawidłowego postępowania jest dobre unieruchomienie replantowanego zęba na okres 1-2 tygodni. W trakcie leczenia zaleca się lekką dietę i systematyczne zabiegi higieniczne.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szpringer-Nodziak M., Wochna-Sobańska M., Stomatologia Wieku Rozwojowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
- Jańczuk Z., Kaczmarek U., Lipski M., Arabska-Przedpełska B., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
