Złamana żuchwa zaliczana jest do grona najczęstszych obrażeń części twarzowej czaszki, przeważnie powstających wskutek urazu mechanicznego. Przeważnie występuje u mężczyzn, choć nie jest to regułą. Złamana żuchwa może być leczona metodami zachowawczymi, ortopedycznymi, chirurgicznymi lub za pomocą leczenia zachowawczo-chirurgicznego. Każdy przypadek powinien zostać przeanalizowany indywidualnie.
Złamana żuchwa – przyczyny
Do złamania żuchwy najczęściej dochodzi w związku z urazami bezpośrednimi, a więc z uderzeniem się w twarzoczaszkę lub boczną stronę głowy. Może do tego dojść np. podczas upadku z wysokości, wypadku komunikacyjnego czy pobicia. W przypadku dzieci najczęstszą przyczyną jest upadek na placu zabaw lub uderzenie się lecącą piłką w twarz, u osób dorosłych na pierwszym miejscu czynników sprawczych wciąż pozostają pobicia.
Złamana żuchwa – objawy
Złamana żuchwa charakteryzuje się przede wszystkim:
- zniekształceniem żuchwy;
- nadmierną ruchomością zębów w okolicy złamania;
- zablokowaniem dróg oddechowych przez język, a więc pojawieniem się różnego stopnia problemów z oddychaniem;
- obrzękami i krwawieniami, jeśli doszło do wybicia zębów;
- trudnościami z przełykaniem, jedzeniem i mówieniem;
- silną bolesnością w okolicy złamania i stawu skroniowo-żuchwowego, nasilającą się podczas prób otwierania jamy ustnej.
Problem jest bardzo łatwy do stwierdzenia nawet bez konieczności wykonywania dodatkowych badań. Aby jednak mieć pewność co do lokalizacji i rodzaju złamania, pacjentowi zleca się badanie RTG.
Złamana żuchwa zawsze wymaga odpowiedniego leczenia. Jeśli bowiem odłamy kostne nie zostaną odpowiednio unieruchomione, może dojść do wytworzenia się stawu rzekomego. Innymi możliwymi powikłaniami są: zaburzenia zgryzu i wzrostu kości (groźne zwłaszcza u dzieci i młodzieży), problemy z wyrzynaniem zębów, zesztywnienie stawu skroniowo-żuchwowego oraz zrost odłamów kostnych w nieprawidłowej pozycji, co generować będzie w przyszłości silne dolegliwości bólowe.
Złamana żuchwa – leczenie
Celem leczenia złamań w obrębie żuchwy jest przywrócenie prawidłowej morfologii i czynności tej kości oraz całego stawu skroniowo-żuchwowego. Złamaną żuchwę najpierw się nastawia, aby ustalić ją w anatomicznej pozycji umożliwiającej szybki zrost odłamów i przywracającej prawidłową czynność żucia. Zreponowanie odłamów i ustalenie prawidłowego zgryzu może odbyć się poprzez wzajemne wiązanie zębów (tzw. wiązanie międzyszczękowe lub wiązanie szczękowo-żuchwowe). Bardzo często praktykuje się także założenie standardowych lub indywidualnych szyn nazębnych, dowiązywanych do zębów obu łuków zębowych. Unieruchomienie utrzymywane jest średnio przez około 6 tygodni.
Zobacz również: Szyny zgryzowe.
Przy złamaniach bez przemieszczenia lub z niewielkim przemieszczeniem stosuje się szyny nazębne standardowe, dopasowane indywidualnie do pacjenta na podstawie odlewu gipsowego, ewentualnie stosuje się unieruchomienia za pomocą śrub IMF. Druga metoda polega na wprowadzeniu 2 stalowych śrub w wyrostek zębodołowy szczęki i 2 śrub w część zębodołową żuchwy, co utrzymuje się przez około 5 tygodni, aż do uzyskania stabilnego zrostu. Należy pamiętać, że bez względu na wybraną metodą leczniczą, po wygojeniu złamania żuchwy niezbędna jest fizjoterapia stomatologiczna.
Higiena jamy ustnej
Po złamaniu żuchwy niemożliwe staje się bezbolesne spożywanie stałych pokarmów, dlatego żywienie odbywa się najczęściej przez słomkę (w początkowych etapach gojenia urazu) i z wykorzystaniem diety półpłynnej (w późniejszych etapach gojenia urazu). Z tego samego względu utrudnione staje się dbanie o higienę jamy ustnej. Pacjent powinien zaopatrzyć się w elektryczną szczoteczkę do zębów bądź szczoteczkę soniczną, która ułatwia doczyszczanie zębów, ewentualnie w początkowych etapach gojenia złamania można sięgać wyłącznie po płyny do płukania jamy ustnej. Ich stosowanie nie może jednak całkowicie wyprzeć szczotkowania zębów, jest jedynie doraźną formą wsparcia.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Staszak K., Nelke K., Pawlak W., Gworys B., Domagała Z., Kurlej W., Anatomiczne możliwości reponowania złamań żuchwy.
- Podsiadło M., Powikłania w leczeniu złamań żuchwy w materiale Oddziału Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Radomskiego Szpitala Specjalistycznego w latach 2005-2015.
