Środek uspokajający

Spis treści

Środek uspokajający to ogólna nazwa stosowana w odniesieniu do preparatu wykazującego działanie relaksacyjne, rozluźniające, redukujące lęk i napięcie. Najczęściej tego typu preparaty używa się przed zabiegami dentystycznymi (np. ekstrakcją zęba) lub chirurgicznymi, bez względu na wiek pacjenta. Dzięki nim stres związany z czynnościami medycznymi – zarówno diagnostycznymi, jak i terapeutycznymi – jest znacznie mniejszy.

Środek uspokajający

Środek uspokajający – czym jest?

Spotyka się szerokie, skrajne definicje tych środków – od takich, które praktycznie łączą je z preparatami nasennymi, aż do leków działających wybiórczo, usuwających tylko dezorganizację i napięcie, a jednocześnie nie pływających na jakość myślenia i rozumowania. Jeden z podziałów może prezentować się następująco:

  • leki przeciwhistaminowe – np. hydroksyzyna;
  • leki GABA-ergiczne – np. benzodiazepiny;
  • neuroleptyki – np. promazyna, haloperydol.

Środki uspokajające można stosować u kobiet karmiących piersią. Wówczas należy kierować się innym podziałem, który bierze pod uwagę wpływ na jakość kobiecego mleka, a więc i na zdrowie dziecka. Lekami bezpiecznymi i nie wpływającymi na laktację są:

  • hydroksyzyna;
  • zopiklon;
  • oksazepam;
  • lorazepam;
  • zolpidem.

Drugą grupą są leki, które powinno się wykorzystywać w umiarkowanym stopniu, ponieważ istnieją dowody o ich pewnym wpływie na jakość mleka, jednak nie są one silne czy wyraźnie potwierdzone. Mowa o następujących:

  • diazepam;
  • alprazolam;
  • klonazepam.

Ostatnią grupę stanowią leki uspokajające, których absolutnie nie należy wykorzystywać w odniesieniu do kobiet karmiących piersią:

  • klorazepat;
  • waleriana;
  • estazolam;
  • chlordiazepoksyd.

Podsumowując, środki uspokajające do preparaty, które wykorzystuje się celem redukcji wewnętrznego napięcia. Mogą mieć formę gazu (do wdychania przez specjalną maskę), iniekcji do wstrzykiwania oraz tabletek.

Środek uspokajający – wskazania

Środki uspokajające wykorzystuje się w następujących przypadkach:

  • planowane czynności diagnostyczne, które wiążą się ze stresem lub niepokojem, np. gastroskopia, kolonoskopia czy nawet tomografia komputerowa;
  • planowane zabiegi i czynności terapeutyczne bez względu na dziedzinę medycyny, np. ekstrakcja zęba, łyżeczkowanie jamy macicy czy usuwanie znamion;
  • uzupełnienie znieczulenia podstawowego podczas zabiegów chirurgicznych;
  • choroby przewlekłe, takie jak nerwica, stany lękowe, schizofrenia, padaczka czy nadpobudliwość ruchowa.

Wskazań jest oczywiście więcej. To lekarz podejmuje decyzję o tym czy zastosowanie środków uspokajających jest konieczne.

Zobacz również: Znieczulenie miejscowe.

Jak działa środek uspokajający?

Działanie środka uspokajającego jest proste i dobrze poznane. Substancja aktywna w nim zawarta wpływa na ośrodkowy układ nerwowy. Selektywnie zajmuje określone obszary białka w mózgu, zwane receptorami (np. GABA). Dochodzi do zahamowania czynności głównych neuroprzekaźników w mózgu, a więc i wyciszenia aktywności układu współczulnego. Efektem przyjmowania środków uspokajających jest rozluźnienie, zmniejszenie lęku, uspokojenie i działanie przeciwdrgawkowe.

Naturalne środki uspokajające

Jeśli na co dzień zmagamy się z silnym stresem lub akurat przechodzimy przez trudne sytuacje życiowe, sięganie po środki uspokajające na receptę nie będzie konieczne. W takich przypadkach warto spróbować naturalnych rozwiązań, takich jak ziołolecznictwo czy aromaterapia. Naturalnymi środkami uspokajającymi wśród ziół są: ziele męczennicy, lawenda, melisa lekarska, szyszki chmielu, lipa oraz rumianek. Z kolei wśród olejków eterycznych wyróżnia się: lawendowy, geraniowy, różany, paczulowy, ylang-ylang oraz bergamotowy.

Należy mieć na uwadze, że naturalne środki uspokajające wykazują słabsze działanie niż apteczne preparaty. W dużym stopniu wpływają na psychikę i działają na zasadzie placebo, choć zioła rzeczywiście mogą wpływać na funkcjonowanie układu nerwowego. Korzystając z ziół zawsze należy wcześniej wykluczyć wszelkie przeciwwskazania.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Żuber M., Środki chemiczne i biologiczne o działaniu niezabijającym, cz. II, Zeszyty Naukowe WSOWL, 1/2007.
  2. Herman Z., Kostowski W., Farmakologia – podstawy farmakoterapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
  3. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Kategorie
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Aktualności

Najpopularniejsze w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *