Gastroskopia to badanie wykonywane celem dokładnego obejrzenia i określenia istniejących zmian chorobowych w obrębie przełyku, żołądka i części dwunastnicy, a więc górnego odcinka przewodu pokarmowego. W niektórych sytuacjach może być procedurą zabiegową, np. chcąc wyjąć ciało obce czy usunąć chorobowe zmiany. Gastroskopię wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, badanie wymaga specjalnego przygotowania.
Na czym polega gastroskopia?
Gastroskopia polega na wprowadzeniu do przełyku i dalszych odcinków przewodu pokarmowego specjalnego, cienkiego i giętkiego endoskopu. Czynność rozpoczyna się znieczuleniem pacjenta (zwykle jest to sedacja dożylna i znieczulenie miejscowe gardła). Procedura przebiega w pozycji leżenia na wznak lub leżenia bokiem. Lekarz wprowadza endoskop, a pacjent pozostaje przy tym przytomny. Jednak ze względu na znieczulenie czynności są bezbolesne. Podczas gastroskopii przez endoskop do układu pokarmowego wdmuchiwane jest powietrze, które pozwala lepiej uwidocznić obserwowaną okolicę. Obraz z kamery na końcu endoskopu rzutowany jest na monitor.
Całe badanie trwa zwykle nie dłużej niż 10 minut, przy czym czas ten przedłuża się przy procedurach zabiegowych. Gastroskop nie przeszkadza w oddychaniu, może jednak powodować pewien dyskomfort. Skupienie się na regularnym oddechu zmniejsza ewentualny odruch wymiotny. W przypadku biopsji na wyniki badań laboratoryjnych należy poczekać 1-2 tygodnie.
Wskazania do gastroskopii
Gastroskopia pozwala na uwidocznienie nieprawidłowości dotyczących błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy (zmiany nowotworowe, zapalne itd.). Dodatkowo umożliwia pobranie wycinków do badania histopatologicznego oraz na test urazowy w kierunku infekcji Helicobacter pylori. Podczas badania można:
- usunąć polipy (zmiany przedrakowe);
- rozszerzyć zwężenia zapalne i pooperacyjne;
- protezować zwężenia nowotworowe;
- pobrać wycinki do dalszych badań (biopsja)
- tamować krwawienia koagulacją plazmą argonową;
- usuwać ciała obce.
Najczęściej jednak pacjenci udają się na gastroskopię celem uwidocznienia struktur górnego odcinka układu pokarmowego, aby potwierdzić lub wykluczyć podejrzewane choroby. Objawami będącymi wskazaniem do tego badania są między innymi:
- ból górnej części jamy brzusznej;
- wymioty i nudności bez konkretnej przyczyny;
- krwioplucie;
- zgaga;
- zaburzenia połykania;
- uczucie ciała obcego w przełyku;
- krwawe wymioty;
- smoliste stolce;
- przewlekły niedobór żelaza.
Badanie wykonuje się przy podejrzeniu celiakii, wrzodów żołądka i dwunastnicy, choroby jelita drażliwego, choroby refluksowej przełyku i wielu innych, związanych z układem pokarmowym.
Przygotowania do gastroskopii
W momencie badania żołądek powinien być całkowicie opróżniony, dlatego 6-8 godzin przed terminem nie należy nic jeść, natomiast około 4 godziny wcześniej nie należy nic pić. Niektóre leki wymagają odstawienia w dniu badania, dlatego warto skonsultować wszelkie preparaty farmaceutyczne przyjmowane przewlekle z lekarzem. Warto zgłosić szczególnie przyjmowanie insuliny, antybiotyków, niesterydowych leków przeciwzapalnych czy aspiryny.
Jako że zastosowane znieczulenie wyklucza możliwość kierowania pojazdami mechanicznymi po zakończeniu badania, warto przyjechać komunikacją miejską lub poprosić bliską osobę o odwiezienie i przywiezienie. Przez 1-2 godziny po badaniu należy nic nie jeść, do momentu ustąpienia znieczulenia. Z kolei przez kolejnych kilka dni pacjent może odczuwać ból gardła, co spowodowane jest czynnością wprowadzania endoskopu. To naturalny objaw, który nie powinien budzić niepokoju.
Gastroskopia – przeciwwskazania
Gastroskopia i związane z nią procedury terapeutyczne są zabiegami obarczonymi ryzykiem krwawienia. Wprawdzie nie jest ono duże, jednak wzrasta u osób z zaburzeniami krzepnięcia krwi, w tym u osób przyjmujących leki przeciwkrzepliwe oraz leki przeciwpłytkowe (w tym popularne preparaty kwasu acetylosalicylowego czyli aspiryny). Przeciwwskazaniami do badania są między innymi:
- zawał serca;
- ostry zespół wieńcowy;
- niewydolność serca;
- niewydolność oddechowa;
- podejrzenie perforacji przewodu pokarmowego.
Dodatkowo badanie wymaga pisemnej zgody pacjenta. Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do gastroskopii.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Greenberger N., Blumberg R., Burakoff R., Gastroenterologia, hepatologia i endoskopia, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2013.
- Rogler G., Gastrix. Przewodnik po gastroenterologii i hepatologii, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2020.
