Materiały kompozytowe to inaczej materiały o niejednorodnej strukturze, złożone z dwóch lub więcej komponentów posiadających różne właściwości. Dzięki takiej mieszance można uzyskać zupełnie nowe tworzywa, o pożądanych parametrach. Materiały kompozytowe znajdują obszerne zastosowanie w stomatologii zachowawczej i protetyce. To najczęstszy sposób rekonstrukcji zębów.
Rodzaje materiałów kompozytowych
W stomatologii można wyróżnić między innymi następujące materiały kompozytowe:
- makrocząsteczkowe;
- mikrocząsteczkowe;
- hybrydowe.
Coraz częściej stosuje się materiały kompozytowe hybrydowe, które dopasowują się do wszystkich powierzchni zębów, także bocznych i przednich. Posiadają również różne odcienie, dzięki czemu można je dobrać do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Jak wiadomo, barwa uzębienia różni się w zależności od naturalnego koloru zębiny, codziennej higieny jamy ustnej, nawyków (palenie papierosów, picie kawy) oraz stylu życia.
Materiały kompozytowe w stomatologii – charakterystyka
Materiały kompozytowe mają wiele zalet:
- dają wyraźny kontrast na zdjęciach RTG, dzięki czemu można z łatwością odróżnić je od naturalnych tkanek jamy ustnej;
- idealnie dopasowują się do powierzchni i kolorystyki zębów naturalnych;
- są odporne na zgniatanie, dlatego nie zniszczą się na przestrzeni lat wskutek przeżuwania nawet twardych pokarmów;
- wykazują adhezję do szkliwa.
Nowoczesne materiały kompozytowe umożliwiają odbudowę zęba z wykorzystaniem tzw, techniki warstwowego nakładania kompozytu. Technika ta polega na tworzeniu odpowiedniej, dobranej grubości kilku warstw zębiny wraz z wytworzeniem niuansów szkliwa, takich jak plamki czy przezierność. Aby uzyskać naturalne efekty liczy się duże doświadczenie lekarza oraz dostęp do wysokiej jakości materiałów kompozytowych. Ponadto technika ta wyraźnie zmniejsza powszechnie występujące podczas wiązania żywic kompozytowych pod wpływem światła lampy polimeryzacyjnej – zjawisko skurczu polimeryzacyjnego. Przyczynia się ono do pozabiegowej wrażliwości zęba i utraty szczelności brzeżnej wypełnienia.
Materiały kompozytowe – skład
Materiały kompozytowe stosowane w stomatologii cechują się zawartością w składzie żywic polimeryzujących dimetyloakrylowych oraz nieaktywnych cząstek wypełniaczy. Zwykle powstają wskutek połączenia 3 składników, zwanych fazami. Są to: faza organiczna (mająca liczne substancje polimeryczne), faza nieorganiczna (oparta na minerałach syntetycznych) oraz faza wiążąca obydwie wcześniejsze.
Największe znaczenie ma faza nieorganiczna, ponieważ wpływa ona na twardość i elastyczność całego wypełnienia, a także neutralność chemiczną w jamie ustnej. Stanowi aż 80% całości materiału kompozytowego i to od niej zależy, czy wypełnienie będzie estetyczne, gładkie oraz stabilne.
Kiedy stosuje się materiały kompozytowe?
Omawiane materiały można stosować w wielu przypadkach, najczęściej pojawiającymi się wskazaniami są jednak:
- utrata tkanek twardych zęba, np. wskutek upadku, urazu czy choroby próchnicowej;
- złamania zęba;
- odbudowa koron zębów po leczeniu endodontycznym;
- korekta kształtu zęba;
- diastema;
- wrodzone przebarwienia (choć w tym przypadku zaleca się licówki).
Uważa się, że rekonstrukcje kompozytowe są nie tylko najmniej inwazyjną z dostępnych metod, ale jednocześnie najbardziej estetycznym sposobem uzyskania pięknego i zdrowego uśmiechu.
Wady materiałów kompozytowych
Choć materiały kompozytowe mają liczne zalety, nie należy pomijać ich wad. Żywotność wypełnień szacuje się na około 10 lat, po tym czasie należy wymienić je na nowe. Wypełnienia kompozytowe nie sprawdzą się również przy większych ubytkach, ponieważ mogą pękać podczas spożywania twardych pokarmów. Dodatkowo są podatne na przebarwienia, np. pojawiające się wskutek częstego picia kawy lub palenia papierosów.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Roberson T., Heymann H., Swift E., Stomatologia zachowawcza, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2010.
- Barańska-Gachowska M., Endodoncja wieku rozwojowego i dojrzałego, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2021.