Frenotomia to zabieg chirurgiczny polegający na podcięciu wędzidełka języka. Obejmuje przecięcie błony znajdującej się pod spodem języka, z której zbudowane jest wędzidełko. Można je wykonać w każdym wieku, jednak wczesne wykonanie zabiegu umożliwia dziecku prawidłowy rozwój.
Czy frenotomia jest konieczna?
Skrócone wędzidełko języka może stanowić przyczynę trudności podczas karmienia piersią. Skrócone wędzidełko języka diagnozuje się aż do 10% noworodków. W późniejszym wieku może stanowić przyczynę:
- nieprawidłowej wymowy;
- wad zgryzu;
- braku właściwej higieny jamy ustnej.
Frenotomia jest prostym i bezpiecznym zabiegiem, który może przynieść wyraźną poprawę efektywności i jakości ssania piersi. Jednocześnie umożliwia dziecku prawidłowy rozwój – zarówno ogólny, jak i w kontekście samej jamy ustnej. Zmniejsza się ryzyko wad zgryzu, a dziecko może w pełni poprawnie funkcjonować i uczyć się mówić.
Na czym polega frenotomia?
Frenotomia to prosty zabieg, który – w przeciwieństwie do np. frenuloplastyki – nie wymaga skomplikowanego zaplecza sprzętowego. Po dokładnej ocenie wędzidełka i stanu ogólnego pacjenta wykonuje się zabieg. Polega on na wykonaniu nacięcia od bruzdy pomiędzy dolną powierzchnią języka i dnem jamy ustnej. Frenotomia nie powinna być jednak wykonywana rutynowo u każdego dziecka ze skróconym wędzidełkiem.
Zaleca się, aby zabieg był wykonany jak najszybciej. Nawet w pierwszych dniach życia noworodka, jeszcze przed wypisaniem go do domu z oddziału neonatologicznego. Później czynność może być utrudniona z tego względu, że wymagane będzie skierowanie – czeka nas więc więcej papierkowej roboty i załatwień.
Wskazania do frenotomii
Zabieg może być wykonany, jeśli u dziecka określi się czynniki predysponujące do jego wykonania. Są to:
- trudności z karmieniem, których nie można rozwiązać pomimo zastosowania optymalnej techniki karmienia, po wykluczeniu innych możliwych przyczyn tych trudności;
- badanie ruchomości języka, funkcji ssania i ocena ewentualnych mechanizmów kompensacyjnych, wskazujące na konieczność frenotomii;
- punktacja w wybranej skali oceny wędzidełka.
Najpopularniejszą i wciąż najczęściej stosowaną skalą klasyfikującą dziecko do zabiegu jest skala Alison Hazelbaker. Ustalono ją już ponad 20 lat temu – kilka lat temu przetłumaczono ją na język polski.
Ćwiczenia po frenotomii
Wykonanie frenotomii wiąże się z koniecznością rehabilitacji (fizjoterapia stomatologiczna jest coraz prężniej rozwijającą się dziedziną medycyny). Wskazane są odpowiednie ćwiczenia, które wykonywane regularnie uczą unosić język do góry i zapobiegają powstawaniu zrostów. Wskazana jest również konsultacja z logopedą.
Przykładowe ćwiczenia wskazane po frenotomii:
- naprzemienne dotykanie czubkiem języka kącików ust przy szeroko otwartych ustach;
- tak zwane „klaskanie” językiem;
- wylizywanie talerza wcześniej posmarowanego czymś smacznym, co jednocześnie łatwo się zlizuje (np. dżemem, jogurtem);
- oblizywanie warg językiem;
- liczenie dolnych i górnych zębów czubkiem języka.
Ważne, aby dobrany indywidualnie zestaw ćwiczeń wykonywać regularnie i przez wskazany czas. Ważna jest odpowiednia liczba powtórzeń. Należy pamiętać, że wiele ćwiczeń wymaga np. oblizywania warg, co może powodować ich wysuszanie. Należy więc zadbać również o odpowiednią pielęgnację ust i skóry wokół ust po takich ćwiczeniach.
Przeciwwskazania
Istnieje kilka przeciwwskazań do wykonania frenotomii. Zabiegu nie można wykonać w przypadku:
- zespołów dysmorficznych ze znaczną mikrognacją;
- wrodzonych chorób jednostki ruchowej;
- zaburzeń krzepnięcia.
Zaburzenia krzepnięcia są oczywiście przeciwwskazaniem względnym. U dziecka z takimi problemami można wykonać zabieg, ale powinien go wykonać specjalista z odpowiednim zapleczem. Musi mieć również dużą świadomość tych problemów i być przygotowanym na każdą ewentualność.
Polecane produkty:
|
Naturalny koenzym Q10
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny produkt, uzupełniający niedobory tej ważnej dla organizmu substancji. Jest to czysty izomer trans, taki sam jak występuje w ciele człowieka. Dzięki temu posiada bardzo wysoką biodostępność (wchłanialność) ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sioda T., Wędzidełko języka u noworodka – ocena neonatologiczna i zalecenia, Pediatria, 9/2012.
- Żukowska-Rubik M., Jasińska K., Raczek-Pakuła K., Nehring-Gugulska M., Castello-Rokicka M., Frenotomia u noworodków i niemowląt – przegląd aktualnej literatury i propozycja zaleceń, Pediatria, 16/2019.
