Cukrzyca a jama ustna to pojęcia niezwykle ze sobą powiązane. Zawsze należy kojarzyć patologiczne zmiany w obrębie zębów i przyzębia z chorobami ogólnoustrojowymi, w tym przede wszystkim z cukrzyca. Wykazano, że w jej przebiegu znacznie częściej dochodzi do rozwoju różnych schorzeń jamy ustnej, a ich przebieg oraz cały proces leczenia są cięższe.
Cukrzyca a jama ustna
Na przestrzeni lat wielokrotnie wiązano stan jamy ustnej z chorobami ogólnoustrojowymi. Wiadome jest, że osoby cierpiące na cukrzycę doświadczają jednocześnie patologii w obrębie jamy ustnej, co z kolei wynika głównie z zachwiania ich gospodarki hormonalnej – ale nie tylko.
Istnieje wzajemne powiązanie cukrzycy i chorób przyzębia. Cukrzyca zwiększa ryzyko wystąpienia chorób przyzębia lub zaostrzenia jej klinicznego przebiegu. Badania udowodniły także, że choroby przyzębia mogą przyśpieszać pojawienie się cukrzycy, wpływać na pogorszenie się cukrzycy, wpływać na pogorszenie kontroli glikemii i zwiększenie oporności na insulinę. W efekcie wzrasta ryzyko powstania przewlekłych powikłań cukrzycy, a leczenie periodontopatii poprawia wyrównanie cukrzycy.
Dlaczego cukrzyca wpływa na jamę ustną?
Jednym z powikłań cukrzycy są makro i mikroangiopatie, które cechują się zwężeniem naczyń krwionośnych i ich zamknięciem. W efekcie tkanki w jamie ustnej nie są odpowiednio ukrwione, a tym samym nie otrzymują odpowiedniej ilości tlenu i składników odżywczych. To zaś jest sporym czynnikiem predysponującym do rozwoju licznych dolegliwości.
Dodatkowo wzrost stężenia glukozy w ustroju wpływa na mechanizmy regulujące napięcie ścian naczyń, w rezultacie prowadząc do zwiększonej produkcji czynników kurczących naczynia. Może to powodować upośledzenie perfuzji i niedokrwienia tkanek zaopatrywanych w krew przez dane naczynie. To zaś klinicznie może się objawiać zmniejszeniem krwawienia w stanach zapalnych. Duże stężenie glukozy we krwi jest głównym czynnikiem próchnicotwórczym u osób z cukrzycą.
Przyczyną chorób błony śluzowej jest zgrubienie warstwy śródbłonka naczyń włosowatych, które powoduje utrudnienie dopływu tlenu, brak usuwania produktów przemiany materii, a także wędrówki leukocytów oraz odpowiedzi immunologicznej tkanek.
Cukrzyca a jama ustna – objawy
Osoby chore na cukrzycę częściej doświadczają schorzeń zębów i błony śluzowej jamy ustnej. Odnośnie zębów, u cukrzyków często diagnozuje się:
- próchnicę;
- niedorozwój szkliwa u dzieci;
- hipermineralizację szkliwa – w przypadku długotrwającej choroby.
Stwierdza się również większą liczbę powikłań przy różnego rodzaju metodach leczenia chorób miazgi. Znacznie utrudnia to leczenie dolegliwości stomatologicznych i powrót do zdrowia. Z kolei odnośnie błony śluzowej jamy ustnej, u cukrzyków stwierdza się często:
- stany zapalne jamy ustnej;
- zapalenie kątów ust;
- leukoplakie;
- liszaj płaski;
- zmiany na języku w postaci przerostu brodawek nitkowatych;
- język geograficzny.
Wymienione dolegliwości nasilają się wraz z upływem czasu, gdy cukrzyca również staje się bardziej zaawansowana.
Leczenie stomatologiczne cukrzycy
U osób chorych wskazane jest stosowanie profilaktyki fluorkowej (lakiery, laki) w odniesieniu do zębów mlecznych i stałych. Dzieci chore powinny mieć kontrolowany stan jamy ustnej co 3 miesiące (niewyrównany przebieg choroby) lub co 6 miesięcy (wyrównany przebieg choroby). Regularne kontrole stomatologiczne są wskazane także osobom dorosłym. Chorzy na cukrzycę powinni być poddawani badaniu stomatologicznemu 2 razy w roku.
Wskazane jest pouczenie pacjentów o konieczności mycia zębów 2-krotnie i nitkowania 1 raz w ciągu dnia w celu usunięcia płytki bakteryjnej z powierzchni zębów. Używanie szczoteczek elektrycznych nie jest wymagane, ale w przypadku osób, które mają problem z utrzymaniem prawidłowej higieny — zalecane. Także stosowanie płukanek czy past zawierających antyseptyki może stanowić dodatkową formę mechanicznego usuwania płytki.
Podsumowanie
Objawy w jamie ustnej w przebiegu cukrzycy nie występują zawsze. Choroba ta w pewnym stopniu sprzyja pojawianiu się pewnych zmian, ale nie musi ich wywoływać. Zmiany chorobowe w jamie ustnej należy rozpatrywać zarówno jako powikłanie cukrzycy, jak i przyczynę trudności w metabolicznym wyrównaniu choroby. Bezsporne jest jednak to, że osoby chore na cukrzycę powinny szczególnie dbać o higienę jamy ustnej.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wożakowska-Kapłon B., Filipiak K., Opolski G., Górska R., Związek chorób przyzębia z cukrzycą i nefropatią cukrzycową, Diabetologia Praktyczna, 2/2009.
- Wilczyńska-Borawska M., Zbroch E., Małyszko J., Myśliwiec M., Stokowska W. Stan uzębienia i przyzębia chorych na cukrzycę pacjentów hemodializowanych z terenu północno-wschodniej Polski. Postępy Nauk Medycznych, 3/2013.
- Burzyńska B., Mierzwińska-Nastalska E., Stan jamy ustnej pacjentów chorych na cukrzycę, Dental and Medical Problems, 3/2011.
