Ciążowe zapalenie dziąseł to nieprzyjemna przypadłość, która może dotyczyć aż do 70% kobiet w ciąży. Stan ten wynika przede wszystkim z nagłego wzrostu poziomu progesteronu, który sprzyja przepływowi krwi przez tkankę dziąsłową.
Przyczyny ciążowego zapalenia dziąseł
Jak wspomniano, głównym bodźcem do rozwoju stanów zapalnych w obrębie dziąseł podczas ciąży jest nagły skok poziomu progesteronu. Należy jednak pamiętać, że aby zmiany hormonalne doprowadziły to zapalenia dziąseł, wcześniej muszą istnieć czynniki takie jak:
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej;
- kamień nazębny;
- próchnica;
- obecność nawisających wypełnień;
- nieprawidłowe uzupełnienia protetyczne;
- obecność płytki bakteryjnej.
W wielu przypadkach wyżej wymienione stany (szczególnie związane z protetyką) u kobiet nieciężarnych czy u mężczyzn nie powodują rozwoju stanów zapalnych. Wyjątkiem jest duża ilość kamienia nazębnego czy próchnica. Można zatem powiedzieć, że obecność tych czynników jest stosunkowo dobrze tolerowana przez organizm. Jednakże, podczas wystąpienia dodatkowych czynników ogólnych, takich jak zaburzenia hormonalne podczas ciąży czy choroby krwi, stan przyzębia może ulec w krótkim czasie drastycznemu pogorszeniu.
Ciekawym zjawiskiem podczas ciąży są zmiany w mikroflorze jamy ustnej. Podczas ciąży następuje wzrost poziomu estrogenów w ślinie, co z kolei zwiększa intensywność proliferacji i złuszczanie komórek nabłonka. Tym samym zapewnione zostają lepsze warunki odżywcze dla bakterii w obszarach zarówno naddziąsłowych, jak i poddziąsłowych. Natomiast ślina produkowana w okresie ciąży posiada w swoim składzie większe ilości mucyny, która przyspiesza formowanie płytki nazębnej.
Ciążowe zapalenie dziąseł – rodzaje
W stomatologii wyróżnia się kilka rodzajów ciążowego zapalenia dziąseł, czego autorem był polski profesor – Kazimierz Stawiński. Wyróżnił on następujące typy omawianej dolegliwości:
- I – krwawienia podczas drażnienia dziąseł, co może mieć miejsce np. podczas szczotkowania zębów. Typ ten pojawia się najczęściej i wynika ze wzrostu poziomu progesteronu oraz zmian naczyniowych;
- II – rumieniowe zapalenie dziąsła, podczas którego stan zapalny pojawia się na wolnym brzegu dziąsła;
- III – miejscowy przerost brodawki dziąsła, czyli przerost brodawek dziąsłowych na obszarze przedniego odcinka łuku zębowego;
- IV – rozlany przerost brodawkowaty dziąseł, który obejmuje dodatkowo boczne odcinki.
Określenie rodzaju zapalenia dziąseł u ciężarnej nie jest aż tak istotne, waga powyższej klasyfikacji jest doceniana raczej wśród teoretyków.
Jak wygląda ciążowe zapalenie dziąseł?
Omawiana dolegliwość zazwyczaj pojawia się w drugim miesiącu ciąży i nabiera na sile wraz z upływem czasu. Oznacza to, że intensywność stanu zapalnego wzrasta wraz z zaawansowaniem ciąży. Po porodzie następuje nagły spadek progesteronu, w związku z czym ciążowe zapalenie dziąseł również szybko ustępuje. Najintensywniejsze objawy widać w I i III trymestrze ciąży, ponieważ wówczas miejsce mają największe zmiany hormonalne.
Objawy ciążowego zapalenia dziąseł są teoretycznie zbliżone do zapalenia dziąseł u każdej innej osoby. Miejsca stanów zapalnych są zaczerwienione, tkliwe, rozpulchnione i podatne na krwawienie przy niewielkich podrażnieniach. Krwawienie można zauważyć podczas szczotkowania zębów lub gryzienia jabłka. Często towarzyszy temu nadwrażliwość na zimne i gorące potrawy czy napoje.
Jak leczyć ciążowe zapalenie dziąseł?
W związku z faktem, że ciążowe zapalenie dziąseł rozwija się najczęściej na tle nieprawidłowej higieny jamy ustnej, postępowanie lecznicze obejmuje wdrożenie technik odpowiedniej higieny tej strefy. Ważne jest:
- dokładne szczotkowanie zębów – jeśli doszło do pojawienia się stanu zapalnego należy używać szczoteczki miękkiej lub średniej, jednak błędem jest pomijanie szczotkowania zębów. Wiele osób omija codzienne czyszczenie zębów, ponieważ boi się krwawienia czy lekkich dolegliwości bólowych podczas tej czynności. Jest ona jednak konieczna – gdy płytka bakteryjna zostanie dokładnie usunięta, stan zapalny zacznie wygasać;
- nitkowanie przestrzeni międzyzębowych – ponieważ w tych strefach płytka bakteryjna odkłada się w dużych ilościach, przy czym nie sięga tam tradycyjna szczoteczka do zębów;
- stosowanie płynów do płukania jamy ustnej lub specjalnych ziołowych płukanek – celem zmniejszenia stanu zapalnego.
Wcześniej warto wybrać się do stomatologa, który wykona profesjonalne zabiegi higieniczne, takie jak piaskowanie zębów czy skaling. Wówczas pacjenta będzie mieć idealną bazę wyjściową do pracy nad zdrowiem jamy ustnej w warunkach domowych.
Warto jednak pamiętać, że znacznie lepiej jest zapobiegać, niż leczyć. Z tego względu warto dbać o zdrowie jamy ustnej przez całe życie, nie tylko w okresie ciąży czy podczas starań o poczęcie potomstwa.
Podsumowanie
Przeprowadzone badania potwierdziły fakt wpływu zaawansowania ciąży na gorszy stan dziąseł i przyzębia oraz ich oddziaływanie na termin porodu. Niewątpliwie opieka stomatologiczna nad kobietami w ciąży nie może być uznawana za wystarczającą. Priorytetem powinna stać się edukacja prozdrowotna dotycząca opieki stomatologicznej nad kobietą ciężarną oraz wpływ chorób jamy ustnej na organizm ciężarnej.
Bibliografia
- Bilińska M., Sokalski J., Ciążowe zapalenie dziąseł ze szczególnym uwzględnieniem guzów ciążowych, Ginekologia Polska, 87/2016.
- Podsiadła-Urban G., Kiernicka M., Wysokińska-Miszczuk J., Wpływ estrogenów i progesteronu na stan przyzębia w poszczególnych okresach życia kobiety – przegląd piśmiennictwa, Dental and Medical Problems, 1/2010.
- Katarzyńska-Konwa M., Analiza porównawcza stanu zdrowia jamy ustnej u kobiet w ciąży, Zabrze 2018.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
