Narzędzia stomatologiczne to szeroka grupa różnego rodzaju narzędzi i przyborów wykorzystywanych w każdym gabinecie stomatologicznym do diagnostyki i leczenia problemów jamy ustnej i zębów. Powinny być dobierane zgodnie z działaniem danego specjalisty, ponieważ wyróżnia się narzędzia periodontologiczne, ortodontyczne, chirurgiczne i wiele innych frakcji.
Narzędzia stomatologiczne – rodzaje
W praktyce każda dziedzina stomatologii ma odrębną grupę narzędzi podstawowych i uzupełniających. Jest ich tak wiele, że ostateczną liczbę można podawać w setkach. Poniżej przedstawiamy jedynie wybrane, najpopularniejsze narzędzia stomatologiczne:
- kleszcze ekstrakcyjne do zębów stałych i do zębów mlecznych – posiadają one różną budowę w zależności od tego, do których ekstrakcji zębów są przeznaczone;
- dłuta kostne – służące do usuwania materiału kostnego;
- rasparatory – stosowane do „oskrobywania tkanki kostnej”;
- łyżeczki – o różnych rozmiarach, znajdujące zastosowanie w łyżeczkowaniu ropni czy przy wykonywaniu wydrążeń w tkance kostnej;
- dźwignie korzeniowe – służą do wywarzania korzeni z zębodołów;
- pincety – pojedynczo lub podwójnie odgięte, służą m.in. do wprowadzania czy wyjmowania z jamy ustnej różnych akcesoriów, np. ligniny, tamponów lub waty;
- nożyczki – odgięte, ząbkowane, z mikro czubkiem i wiele innych. Służą do cięcia różnych materiałów;
- imadła stomatologiczne – służą do utrzymywania igieł w trakcie zabiegu lub do wiązania nici chirurgicznych;
- haki i rozwieracze do ust;
- lusterka i rączki do lusterek;
- zgłębniki – wykorzystywane do wykrywania ubytków we wczesnej fazie diagnozowania oraz służące do oceny wrażliwości tkanek;
- nakładacze – wykorzystywane do nakładania leków i substancji stomatologicznych, np. materiałów do wypełnień;
- różnego rodzaju narzędzia do wypełnień;
- ekskawatory – narzędzia stomatologiczne służące do ręcznego opracowywania zębiny, usuwania zmienionych przez próchnicę tkanek oraz usuwania nadmiaru materiałów do wypełnień;
- kirety – ręczne urządzenia do usuwania kamienia nazębnego;
- ssaki – służące do usuwania nadmiaru śliny i wydzielin z jamy ustnej pacjenta, co zapewnia dobrą widoczność pola zabiegowego.
Jest ich jednak znacznie więcej, a różnić się mogą między sobą wielkością, rodzajem wykończenia czy nawet materiałem, z których je wykonano.
Narzędzia stomatologiczne – znaczenie
Narzędzia stomatologiczne to podstawowe wyposażenie każdego gabinetu stomatologicznego. Bez nich niemożliwe byłoby opracowywanie ubytków, oczyszczanie zębów z kamienia nazębnego czy dokonywanie ekstrakcji zębów. Także czynności ortodontyczne i protetyczne stałyby się utrudnione i nie tak precyzyjne, jak przy pomocy narzędzi. Inwestycja w pełen pakiet tego typu przyborów powinna być pierwszym krokiem każdego stomatologa rozważającego własną działalność.
Zobacz również: Sterylizacja narzędzi stomatologicznych.
Jak dbać o narzędzia stomatologiczne?
Narzędzia stomatologiczne przeznaczone są do wielokrotnego użytku. Dlatego niezwykle ważna jest ich bardzo szczegółowa dezynfekcja po każdym użyciu. Przykładowo zastosowanie u jednego pacjenta kirety uniemożliwia zastosowanie tej samej kirety u kolejnego pacjenta. Jest ona odkładana do oczyszczenia, a stomatolog sięga po identyczną, lecz nową, przygotowaną wcześniej kiretę. Dlatego należy mieć na uwadze, aby zaopatrzyć gabinet w kilka rodzajów takich samych narzędzi stomatologicznych.
Dezynfekcja poszczególnych narzędzi może różnić się w zależności od tworzyw, z których je wykonano. Przykładowo obrotowe narzędzia stomatologiczne należy powoli zanurzać w roztworach środków specjalnie do tego przeznaczonych. Aby zapobiec rdzewieniu, należy je po wyjęciu opłukać i natychmiast osuszyć. Z kolei w przypadku ściernic ceramicznych osadzonych w tworzywach sztucznych należy zawsze sprawdzić, czy środki dezynfekcyjne są odpowiednie, tzn. posiadają tolerancję materiałową. Przyrządy wykorzystywane podczas zabiegów w kanale korzeniowym muszą być traktowane oddzielnie ze względu na ich wrażliwość na uszkodzenia mechaniczne.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mielczarek A., Kowalik R., Najman M., Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Instrumenty stomatologiczne, Chirana Medical, Słowacja.
- Narzędzia stomatologiczne. Katalog, Warda chirstom.