Wypełnienie amalgamatowe to jeden z rodzajów wypełnienia stomatologicznego, popularnego zwłaszcza w XX wieku i początkiem XXI wieku. Współcześnie nie znajduje zastosowania ze względu na możliwe ryzyko niepożądane. W składzie amalgamatu znajdują się bowiem śladowe ilości metali ciężkich, które w dłuższej perspektywie czasu negatywnie oddziałują na zdrowie.
Wypełnienie amalgamatowe – charakterystyka
Amalgamaty (tak zwane ortęcia) są materiałami metalicznymi, dawniej należącymi do tworzyw podstawowych stosowanych w stomatologii zachowawczej. Amalgamat dentystyczny wykorzystuje się do obudowy zębów (zwłaszcza bocznych) od ponad półtora wieku, jako że posiada ono wiele mechanicznych zalet, takich jak łatwość umieszczenia, wytrzymałość, niski koszt oraz wysoka trwałość.
Należy jednak wiedzieć, że wypełnienie amalgamatowe zawiera około 50% rtęci oraz mieszaninę innych metali takich jak srebro, cyna, miedź. Formy niskomiedziowe wykazują niższą rozpuszczalność w kwasach niż amalgamaty wysokomiedziowe oraz niższą szybkość korozji, co sprawia, że emisja par rtęci z takich wypełnień jest znacząco niższa. Mimo tego nie rekomenduje się współcześnie stosowania wypełnień amalgamatowych. Są dostępne znacznie lepsze, bezpieczniejsze, bardziej innowacyjne alternatywy takiego wypełnienia.
Zobacz również: Rodzaje wypełnień stomatologicznych.
Niebezpieczeństwo wypełnień amalgamatowych
Jako że amalgamat zawiera w swoim składzie metale ciężkie i jednocześnie bezpośrednio kontaktuje się z wrażliwymi tkankami ludzkiego ciała, nie można uznać go na materiał bezpieczny. Opary amalgamatowe są wdychane i wchłaniane przez płuca, skąd trafiają do krwiobiegu. Tam łatwo przekraczają barierę krew-mózg i łożysko. Dodatkowo mogą penetrować do tkanek miękkich jamy ustnej, np. przez śluzówkę języka czy dziąseł.
Znajdująca się w amalgamacie rtęć może wywoływać opóźnioną reakcję nadwrażliwości, natomiast stałe narażenie na nią może przyczyniać się do zmian lichenoidalnych w jamie ustne. Rtęć została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za jeden z najbardziej niebezpiecznych pierwiastków o bardzo istotnym znaczeniu dla zdrowia. Inne możliwe konsekwencje stosowania plomb amalgamatowych to:
- przewlekłe zapalenie dziąseł;
- wzrost ryzyka niektórych chorób autoimmunologicznych, zwłaszcza takich jak choroba Hashimoto, łuszczyca czy choroba Leśniowskiego-Crohna;
- nadwrażliwość zębów np. na zmianę temperatur;
- ryzyko pękania szkliwa;
- przewlekłe zmęczenie;
- nadmierna pobudliwość psychoruchowa;
- zaburzenia neurologiczne;
- częste bóle głowy.
Zobacz również: Ból głowy od zęba.
I wiele innych. Biorąc pod uwagę wszystkie potencjalne zagrożenia, Unia Europejska zaleciła stopniowe wycofywanie plomb amalgamatowych, przy czym od 2018 roku nie mogą być one stosowane u dzieci do 15. roku życia, kobiet w ciąży i matek karmiących piersią.
Wady i zalety wypełnień amalgamatowych
Największą wadą tego typu wypełnień jest ich szkodliwy wpływ na ludzkie zdrowie. Nie są też szczególnie estetyczne – po założeniu są widoczne jako „srebrny ząb”. Mają więc ciemne, srebrzyste lub czarne zabarwienie, co mocno widać np. podczas szerokiego uśmiechania się. Amalgamat dobrze przewodzi ciepło, co może wywoływać nadwrażliwość na gorące i zimne pokarmy. W dłuższej perspektywie czasu wzrasta też ryzyko rozszczelniania się takiej plomby, przez co przestaje spełniać ona swoją rolę.
Zaletami wypełnień amalgamatowych są natomiast:
- bardzo niska cena (każdy pacjent może sobie finansowo pozwolić na takie rozwiązanie);
- łatwość aplikacji (zakładanie jest proste i szybkie);
- wytrzymałość na obciążenia mechaniczne.
Mimo pewnego ryzyka rozszczelniania w późnym wieku, plomby amalgamatowe w wielu przypadkach są w stanie przetrwać nawet 30 lat. Jednak powyższe zalety nigdy nie powinny przekładać się wyżej niż wady opisane wcześniej.
Polecane produkty:
|
Chlorella 100% naturalna
Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (patent) w postaci suplementu diety. Jest bogatym źródłem witamin, minerałów, chlorofilu i innych, ważnych składników odżywczych. Wspiera oczyszczanie organizmu z metali ciężkich ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Żółtowska A., Penkowski M., Kochańska B., Wpływ niektórych zabiegów higienicznych na powstawanie prądów galwanicznych w ogniwie złożonym z amalgamatu konwencjonalnego korony złotej. Badania in vitro, Ann. Acad. Med. Gedan., 2006, 36, 251 – 256.
- Luchowska A., Sroczyńska M., Żaczek A., Ocena wpływu amalgamatu dentystycznego na zdrowie człowieka – przegląd literatury, Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(3):105-112.
