Usuwanie kamienia nazębnego to zabieg zwany inaczej skalingiem. Skaling może być naddziąsłowy lub poddziąsłowy, w zależności od lokalizacji kamienia nazębnego. Usuwanie kamienia to jedna z najczęściej wykonywanych czynności w gabinetach stomatologicznych. Skaling zębów jest zabiegiem refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Każdy może zdecydować się na bezpłatne usunięcie kamienia raz na pół roku.
Źródło fotografii: drkittel
Czym jest kamień nazębny?
Jony wapniowe i fosforowe pochodzące ze śliny mogą odkładać się w grubszej warstwie płytki nazębnej. Gdy wspomniana płytka się rozrasta, obumierające bakterie sprzyjają jej mineralizacji. Proces przyspieszają bakteryjne fosfatazy i proteazy, które niszczą staterynę i białka bogate w prolinę. Procesy te prowadzą do powstania nierozpuszczalnych kryształów fosforanu wapnia, które zlewając się, tworzą masę płytkową, zwaną kamieniem. Zjawisko powstawania kamienia nazębnego nasila się przede wszystkim przy nieprawidłowej higienie jamy ustnej. Nieusuwanie na bieżąco płytki nazębnej i resztek jedzenia jest głównym czynnikiem dolegliwości.
Zazwyczaj dojrzały kamień nazębny składa się w około 80% ze zmineralizowanego materiału, głównie hydroksyapatytu, który stanowi rusztowanie dla składników organicznych. Natomiast w zewnętrznej warstwie kamienia dominują ziarenkowce, pałeczki i bakterie nitkowate.
Jak wygląda usuwanie kamienia nazębnego?
Usuwanie kamienia nazębnego jest czynnością stosunkowo prostą i szybką. Polega na usuwaniu zmineralizowanej już płytki nazębnej za pomocą specjalistycznych urządzeń. Obecnie skaling wykonuje się najczęściej metodą ultradźwiękową przy użyciu skalera. Powierzchnia zęba pod wpływem fal utradźwiękowych jest bardzo szybko oczyszczana z trwałych osadów. Kamień nazębny po prostu się kruszy, dzięki czemu można go łatwo usunąć.
Należy wspomnieć, że kamień nazębny odkłada się nie tylko na powierzchni zębów, ale może również dotyczyć przestrzeni poddziąsłowych. Wówczas konieczne jest wykonanie kiretażu, czyli czyszczenia kieszonek przydziąsłowych. Sporadyczne przypadki bardzo głęboko zlokalizowanego kamienia (np. przy paradontozie) wymagają nacinania dziąseł, aby dostać się do złogów. Wówczas oczywiście stosuje się znieczulenie.
Wprawdzie usuwanie kamienia nazębnego nie jest bolesne i nie wymaga znieczulenia, to może był nieprzyjemne i powodować dyskomfort. Dodatkowo często towarzyszy mu krwawienie z dziąseł, a po zakończeniu zabiegu może pojawić się nadwrażliwość zębów, która jednak szybko przemija. Skaling zazwyczaj uzupełniany jest piaskowaniem zębów oraz fluoryzacją.
Zobacz również: Kirety stomatologiczne.
Zalecenia po zabiegu
Po usunięciu kamienia nazębnego odradza się spożywanie posiłków przynajmniej przez godzinę, w przypadku kiretażu – nieco dłużej. Dziąsła są wówczas bowiem bardzo wrażliwe, poza tym należy odczekać pewien czas, aby wykonana fluoryzacja miała jakikolwiek sens. Ze względu na czasową nadwrażliwość zębów zaleca się unikanie bardzo zimnych czy bardzo gorących pokarmów, których jedzenie może powodować dyskomfort. Dodatkowo przez najbliższe 2 dni zaleca się białą dietę, czyli unikanie pokarmów i płynów barwiących – czerwonego wina, kawy, mocnej herbaty, buraków itd. Świeżo oczyszczona powierzchnia zębów może być bowiem bardziej podatna na przebarwienia.
Czy usuwanie kamienia nazębnego jest konieczne?
Regularne odkładanie się płytki nazębnej jest czynnikiem powodującym powstawanie kamienia nazębnego. Kamień nazębny natomiast jest czynnikiem sprzyjającym powstawaniu wielu mniej i bardziej poważnych problemów związanych z jamą ustną. Jego obecność powoduje między innymi:
- halitozę (nieprzyjemny zapach z jamy ustnej);
- próchnicę;
- krwawienie z dziąseł;
- paradontozę.
Z kolei schorzenia takie jak paradontoza mogą prowadzić nawet do chwiania się zębów, co jest przyczyną ich wypadania. Odpowiednia dbałość o zdrowie jamy ustnej jest niezwykle ważna. Wykazano bowiem, że zły stan uzębienie i brak higieny mogą powodować problemy niezwiązane z jamą ustną, jak np. bóle głowy, zapalenie migdałków i błony śluzowej gardła, nieżyty oskrzeli itd.
Usuwanie kamienia nazębnego w domu
Często pada pytanie czy można samodzielnie usunąć kamień nazębny, np. poprzez silniejsze szczotkowanie. Odpowiadamy – nagromadzony kamień nazębny można bezpiecznie usunąć wyłącznie w gabinecie stomatologicznym. Silne szczotkowanie czy samodzielne próby mechanicznego usunięcia kamienia mogą skończyć się uszkodzeniem szkliwa i znacznym podrażnieniem dziąseł.
Znacznie lepszym rozwiązaniem jest niedopuszczenie do utworzenia się kamienia. Profilaktyka obejmuje tutaj codzienne szczotkowanie zębów, korzystanie z nici dentystycznych oraz stosowanie płynów do płukania jamy ustnej. Innymi słowy – regularne czyszczenie zębów jest najlepszym sposobem profilaktyki kamienia nazębnego. Należy wiedzieć, że pewne ilości kamienia często odkładają się mimo prawidłowej pielęgnacji zębów. Z tego względu warto raz na jakiś czas wybrać się do specjalisty, który usunie złogi. Można skorzystać z wizyty prywatnej lub na NFZ.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kusa-Podkańska M., Nastaj M., Wysokińska-Miszczuk J., Periodontologiczne zabiegi profilaktyczne możliwe do wykonania w jamie ustnej u osób starszych, Gerontologia Polska, 1/2013.
- Jedynak B., Braksator A., Professional hygiene procedures in patients wearing prosthetic restoration, Prosthodontics, 4/2017.
- Dardzińska W., Dworecka-Kaszak B., Biofilm bakteryjny płytki nazębnej i jego znaczenie w chorobach jamy ustnej psów i kotów, Życie Weterynaryjne, 3/2014.
