Lakier fluorkowy to preparat zawierający wysokie stężenia fluoru, stosowany w stomatologii do leczenia i zapobiegania chorobie próchnicowej zębów, często wzbogacany związkami wapnia i fosforu. Efektywność tego typu preparatów ocenia się między innymi ilością uwalnianego fluoru w określonym czasie. Choć w ostatnim czasie zdania na temat profilaktyki fluorkowej są podzielone, z pewnością warto zadbać o nią zwłaszcza w młodym wieku.
Lakier fluorkowy – co to jest?
Lakier fluorkowy to preparat zawierający w swoim składzie fluor w wysokim stężeniu (najczęściej 5% NaF). Nakłada się go bezpośrednio na powierzchnię zębów, gdzie w krótkim czasie tworzy ochronną warstwę wzmacniającą szkliwo, zwiększa jego odporność na działanie kwasów i hamuje rozwój próchnicy.
Do preparatów zawierających wysokie stężenia fluoru zaliczamy lakiery fluorkowe, które ze względu na skład dzielimy na lakiery pierwszej i drugiej generacji. Związkami czynnymi w tych preparatach są:
- 5% NaF;
- 0,9% difluorosilan;
- 6% NaF w połączeniu z 6% CaF2;
- TiF4 (stosowany głównie w badaniach eksperymentalnych).
Należy jednak pamiętać, że lakiery różnych marek, pomimo tego samego stężenia fluoru (2,26% w przeliczeniu na fluorek sodu), mogą uwalniać różne ilości jonów fluorkowych. Lakiery drugiej generacji wzbogaca się w trakcie produkcji związkami wapnia i fosforu w postaci:
- kompleksu fosfopeptydu kazeiny i amorficznego fosforanu wapnia (CPP-ACP, CPP-ACPF);
- amorficznego fosforanu wapnia (ACP);
- fosforanu trójwapniowego (TCP);
- aktywnej postaci fosforanu trójwapniowego (fTCP);
- fosfokrzemianu sodowo-wapniowego (CSPS);
- trójmetafosforanu sodu (TMP);
- glicerofosforanu wapnia (CaGP).
Skuteczność terapeutyczna lakierów pierwszej generacji szacuje się na około 33% dla zębów mlecznych i około 46% dla zębów stałych, z kolei lakiery drugiej generacji aktualnie nadal poddawane są ocenom klinicznym w celu określenia ich efektywności.
Zobacz również: Domowa fluoryzacja zębów.
Lakiery fluorkowe – czy są bezpieczne?
Środki zawierające związki fluoru znajdują szerokie zastosowanie we współczesnym postępowaniu stomatologicznym zgodnym z zasadami stomatologii minimalnie interwencyjnej. Są skuteczne zarówno w ograniczeniu ryzyka powstawania i rozwoju próchnicy oraz erozji zębów mlecznych i zębów stałych, jak i nieinwazyjnym leczeniu tych patologii. Warunkiem bezpieczeństwa i skuteczności stosowania środków zawierających związki fluoru jest znajomość różnych metod oraz przestrzeganie aktualnych zasad ich aplikacji.
Udowodniono, że są bezpieczne nawet u małych dzieci. Mogą być stosowane już od pierwszych lat życia, w przeciwieństwie do niektórych żeli czy pianek fluorkowych, które zaleca się dopiero od 6. roku życia. Wykazują przy tym rzadkie działania niepożądane. Jeśli już się pojawią, mogą obejmować podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej lub reakcje alergiczne, jednak jak wspomniano, występują sporadycznie. W przebiegu stosowania lakierów fluorkowych ryzyko przedawkowania fluoru jest znikome, ponieważ lakier nakłada się punktowo na zęby, a nie połyka, ilość fluoru dostająca się do organizmu jest bardzo niewielka. Uznaje się, że fluor jest najsilniej działającym pierwiastkiem w kontekście ochrony szkliwa i całych zębów przed próchnicą.
Zobacz również: Fluoryzacja zębów w szkole.
Lakier fluorkowy – jak stosować?
Lakiery fluorkowe nie są przeznaczone do domowego użytku. Wykorzystuje się je w gabinecie stomatologicznym w trakcie profesjonalnych zabiegów profilaktycznych zębów mlecznych i zębów stałych. W trakcie takiej fluoryzacji lekarz stomatolog w pierwszej kolejności oczyszcza i osusza zęby, a następnie nakłada na ich powierzchnię cienką warstwę lakieru dobranego indywidualnie do potrzeb pacjenta. Jest to szybkie i całkowicie bezbolesne. Dla lepszych rezultatów rekomenduje się jednak powstrzymanie od picia przez około 60 minut oraz powstrzymanie od jedzenia przez najbliższe 4 godziny po zabiegu. Szczotkowanie zębów dopuszczalne jest dopiero po 12 godzinach od zabiegu.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Piesiak-Pańczyszyn D., Staszkiewicz M., Dobrzyński M., Uwalnianie jonów fluorkowych z lakieru fluorkowego drugiej generacji zawierającego CPP – ACP w warunkach in vitro i in vivo z zastosowaniem jonoselektywnej elektrody, Inżynier i Fizyk Medyczny, 5/2023.
