Zatrucie fluorem nie jest częstym zjawiskiem, jednak może wystąpić wskutek jednorazowego przyjęcia znacznych ilości preparatów fluorkowych. Wbrew pozorom fluor obecny w pastach do zębów nie szkodzi, przynosi natomiast liczne korzyści zdrowotne. Do zatrucia dochodzi najczęściej wskutek błędów przemysłowych czy w związku z pracą zawodową.
Jak wygląda zatrucie fluorem?
Zatrucie fluorem wywołuje w organizmie człowieka szereg procesów, które można przedstawić następująco:
- hamowanie procesów enzymatycznych;
- wytwarzanie nierozpuszczalnych związków fluoru z wapniem, co prowadzi do spadku wapnia we krwi z równoczesnym wzrostem poziomu potasu;
- wstrząs;
- uszkodzenie narządów wewnętrznych.
Objawy ostrego zatrucia fluorem zależą od wielkości pochłoniętej dawki i pH danej substancji. Im bardziej kwaśne związki fluorkowe, tym szybsza ich absorpcja. Zatrucie fluorem objawia się:
- wymiotami, nudnościami;
- bólem brzucha;
- biegunkami, krwawieniem z przewodu pokarmowego;
- osłabieniem;
- bólem głowy;
- sinicą, bladością powłok skórnych;
- dusznościami;
- utrudnionym połykaniem;
- ślinotokiem.
Dodatkowo fluor zmienia działanie enzymów, hamuje oddychanie komórkowe, przemiany lipidów, węglowodanów i syntezę niektórych hormonów. Zaburzona zostaje synteza kolagenu. Może dojść do rozwinięcia się niewydolności nerek, stanu zapalnego wątroby czy nawet zmian martwiczych w jej obrębie i zahamowania syntezy białek. Znaczny nadmiar fluoru działa neurotoksycznie – może spowodować zmiany neurodegeneracyjne w obrębie kory mózgu i hipokampu.
Zatrucie fluorem – dawki niebezpieczne
Dopuszczalna dawka fluoru wynosi 3-4 mg dziennie. Do zatrucia dochodzi wskutek jednorazowego dostarczenia do organizmu znacznie wyższych dawek od tych zalecanych, co jednak zdarza się rzadko. Dawka śmiertelna dla dorosłego człowieka wynosi 32-64 mg fluoru jednorazowo. W środowisku medycznym uważa się, że minimalna dawka wymagająca natychmiastowej interwencji lekarza i hospitalizacji pacjenta wynosi 5 mg.
Fluor w pastach do zębów
Pasty do zębów z fluorem posiadają wielu przeciwników. Za argumenty podają oni znaczny wzrost ryzyka wystąpienia fluorozy, czyli choroby zębów, kości i ścięgien spowodowanej nadmiernym stężeniem tego pierwiastka w organizmie. Pierwszą oznaką jest tworzenie się białych plamek na powierzchni zębów. Przeciwnicy sugerują również, że pasty z fluorem zwiększają ryzyko rozwoju nadciśnienia, neurotoksyczności, miażdżycy czy obniżają poziom inteligencji.
Żadne z tych argumentów nie zostało naukowo potwierdzone mimo licznych badań w tym kierunku. Bez obaw – pasty do zębów z fluorem zawierają na tyle niewielkie stężenia tego pierwiastka, że nie powodują fluorozy ani żadnych innych chorób, tym bardziej tych wymienionych przez przeciwników. Odgrywają jednak bardzo ważną rolę w prewencji próchnicy, ponieważ fluor wykazuje działanie kariostatyczne. Stosowanie takich past jest szczególnie ważne u dzieci. Jednak i u dorosłych zaleca się regularną fluoryzację, która zwykle towarzyszy skalingowi i piaskowaniu zębów.
Znaczenie fluoru dla organizmu
Uważa się, że fluor jest pierwiastkiem niezbędnym do tworzenia prawidłowej tkanki kostnej. Pobudza proliferację osteoblastów, hamując jednocześnie aktywność osteoklastów, w efekcie indukując postępujący przyrost masy kostnej. Związki fluoru znalazły zastosowanie w leczeniu osteoporozy z uwagi na fakt poprawy bilansu wapniowego.
Stwierdzono, że w pewnym zakresie stężeń fluor może hamować rozwój zmian miażdżycowych w aorcie i innych naczyniach tętniczych. Dodatkowo znacznie obniża ryzyko rozwoju próchnicy i wpływa korzystnie na prawidłową gospodarkę mineralną ustroju.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaczmarek U., Jackowska T., Mielnik-Błaszczak M., Jurczak A., Olczak-Kowalczyk D., Indywidualna profilaktyka fluorkowa u dzieci i młodzieży – rekomendacje polskich ekspertów, Nowa Stomatologia, 2/2019.
- Błaszczyk I., Ratajczak-Kubiak E., Birkner E., Korzystne i szkodliwe działanie fluoru, Farmakologia Polska, 9/2009.
- Szczepańska J., Pawłowska E., Niektóre problemy związane z toksykologią fluorków, Nowa Stomatologia, 2-3/2007.
