Leczenie biologiczne zęba bazuje na wykorzystaniu sił regeneracyjnych i obronnych samej miazgi zęba przy jednoczesnym zastosowaniu odpowiednich środków leczniczych. Znajduje zastosowanie w każdej sytuacji, w której doszło do obnażenia lub uszkodzenia miazgi. Po wykorzystaniu metod leczenia biologicznego rokowania pacjenta na zachowanie zdrowia jamy ustnej znacznie wzrastają.
Na czym polega leczenie biologiczne zęba?
Wyróżniamy 3 podstawowe metody leczenia biologicznego zębów:
- pokrycie pośrednie miazgi – aplikacja środka leczniczego na dno ubytku, a następnie wymiana go na wypełnienie stałe po określonym czasie. Sposób ten wykorzystuje się w przypadku zębów z głębokimi ubytkami i cienką, zdemineralizowaną zębiną;
- pokrycie bezpośrednie miazgi – zahamowanie krwawienia i aplikacja środka leczniczego w bezpośrednim kontakcie z miazgą zęba. Znajduje zastosowanie w sytuacjach utraty ciągłości zębiny i obnażenia miazgi, najczęściej w konsekwencji urazów mechanicznych;
- amputacja przeżyciowa – usunięcie części lub całości miazgi, zatrzymanie krwawienia i zabezpieczenie kikuta miazgi odpowiednim środkiem leczniczym. Stosuje się ją w przypadku zębów, w których doszło do odsłonięcia miazgi na większym obszarze lub minęło więcej czasu od chwili obnażenia, w związku z czym istnieje większe ryzyko jej zakażenia.
Preparatami najczęściej stosowanymi w trakcie leczenia biologicznego zęba są: wodorotlenek wapnia, MTA, różnego rodzaju materiały bioceramiczne, CEM, cementy szkłojonomerowe czy systemy adhezyjne. Materiały dobierane są indywidualnie do potrzeb pacjenta. Co ciekawe, w leczeniu biologicznym uzupełniająco nie stosuje się antybiotyków – ani miejscowo, ani systemowo. Ich podaż nie wpływa na wzrost skuteczności tego typu leczenia.
Leczenie biologiczne zęba rozpoczyna się od wizyty diagnostycznej, podczas której wykonuje się ocenę stanu zdrowia jamy ustnej według koncepcji 6 Filarów Stomatologii Biologicznej. Lokalizowane są stany chorobowe, ogniska zapalne i inne czynniki stanowiące obciążenie dla zdrowia. Przeprowadzana jest też wstępna analiza estetyczna i funkcjonalna oraz tworzony jest proponowany plan leczenia. Samo leczenie odbywa się w znieczuleniu miejscowym i nie sprawia pacjentowi żadnego bólu.
Leczenie biologiczne zęba – wskazania
Zdrowa miazga zęba jest kluczowym elementem pozwalającym na zachowanie prawidłowego funkcjonowania szkliwa, zębiny oraz tkanek wchodzących w skład przyzębia okołowierzchołkowego: cementu, ozębnej oraz kości. Żywa, wydolna miazga chroni przed wnikaniem drobnoustrojów przez jamę zęba w głąb tkanek organizmu. Jeśli natomiast jest martwa lub objęta procesem chorobowym, tworzy wrota zakażenia do tkanek okołowierzchołkowych zęba. Poza chorobami jamy ustnej sytuacja ta może przyczynić się nawet do rozwoju chorób ogólnoustrojowych. Podstawowe wskazania do biologicznego leczenia zęba to przede wszystkim:
- głęboka próchnica zębów;
- głębokie ubytki innego pochodzenia niż próchnica, np. uraz korony zęba;
- obnażenie miazgi zęba;
- nieodwracalne choroby miazgi.
Decyzję o rozpoczęciu leczenia biologicznego podejmuje stomatolog.
Leczenie biologiczne zęba – przeciwwskazania
Głównymi przeciwwskazaniami do leczenia biologicznego zęba są:
- stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych;
- głębokie stany zapalne przyzębia;
- brak reakcji miazgi zęba na test żywotności;
- nieodwracalne zapalenie miazgi zęba;
- niski poziom higieny jamy ustnej;
- ogólny zły stan zdrowia, zaostrzenie chorób przewlekłych, choroby nieustabilizowane.
Przed rozpoczęciem leczenia biologicznego zęba należy przeprowadzić higienizację zębów, czyli pozbyć się płytki nazębnej i kamienia nazębnego, aby uniknąć infekcji po planowanym naruszeniu ciągłości tkanek.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ćwiklak K., Szczepańska J., Zastosowanie MTA w zębach stałych niedojrzałych – przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia, 1/2012.
- Sobecka-Frankiewicz M., Aktualne koncepcje leczenia biologicznego miazgi, Stomatologia po Dyplomie, 6/2018.
- Makowiecki P., Trusewicz M., Tyszler Ł., Buczkowska-Radlińska J., Leczenie biologiczne miazgi zębów stałych, Annales Academiae Medicae Stetinensis, 2/2014.
- Tysiąc-Miśta M., Marczyńska M., Biel M., Janiga S., Białożyt-Bujak E., Wyszyńska-Chłap M., Cieślik M., Kasperski J., Zastosowanie systemów adhezyjnych w leczeniu biologicznym miazgi, Protetyka Stomatologiczna, 3/2017.