Dieta półpłynna jest specjalistycznym rodzajem żywienia, polegającym na spożywaniu wyłącznie pokarmów o konsystencji płynnej i półpłynnej. Dozwolone są także wszelkie płyny, czyli to, co możemy wypić. Istnieją ścisłe wskazania medyczne do praktykowania takiej diety. Jeśli ich nie ma, nie należy rezygnować z klasycznej, zbilansowanej i urozmaiconej diety. W razie potrzeby najlepiej, aby dietę półpłynną ułożył doświadczony dietetyk kliniczny.
Dieta półpłynna – na czym polega?
Charakterystyczną cechą diety półpłynnej jest jej konsystencja – płynna lub półpłynna. Pożywienie musi być lekkostrawne, ubogie w błonnik pokarmowy, bez ostrych przypraw. Nie może wywoływać wzdęć, biegunek, zaparć oraz innych problemów gastroenterologicznych. Posiłki spożywane są w sposób naturalny, a gdy żywienie doustne jest niemożliwe, personel medyczny może podjąć decyzję o podawaniu pokarmów przez sondę. Dodatkowo istotne jest, aby wszystkie posiłki miały odpowiednią wartość energetyczną i odżywczą, aby nie doprowadzić do niedoborów pokarmowych. Ustalane jest to indywidualnie dla każdego pacjenta, w zależności od jego masy ciała, wieku, płci, rodzaju schorzenia.
Co można jeść?
Jeśli dieta półpłynna prowadzona jest w warunkach domowych, przykładami możliwych do spożycia dań są między innymi:
- pszenne pieczywo rozmoczone w herbacie lub w mleku;
- buliony;
- zupy kremowe;
- chłodniki;
- kisiele;
- budynie;
- serki homogenizowane, jogurty, nabiał bogaty w probiotyki (kefiry, maślanki).
Dodatkowo w skład diety półpłynnej wchodzą wszelkie napoje, a więc lekka herbata, napary ziołowe, woda, soki, koktajle owocowo-warzywne, smoothies. Taka dieta wyklucza spożycie twardych, ostrych produktów. Przeciwwskazane są też dania smażone, tłuste, nieprzecierane zupy, grube makarony, słodycze, żywność wysokoprzetworzona. Dietę półpłynną należy stosować wyłącznie w okresie, w którym jest ona rzeczywiście wskazana ze względów medycznych. Stosowana długoterminowo zwiększa ryzyko niedoborów pokarmowych.
Dieta półpłynna – wskazania
Dieta półpłynna ma wiele wskazań do stosowania. Przykładowymi mogą być:
- choroby jamy ustnej i przełyku, gdy spożywanie klasycznych, twardych pokarmów podrażnia i tak bolesną już śluzówkę gardła, wywołując pieczenie oraz dyskomfort;
- przebyte operacje chirurgiczne w obrębie klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy – taka dieta ułatwia wypróżnianie się i przeciwdziała zaparciom, przez co wpływa korzystnie na samopoczucie pacjenta i cały proces regeneracji tkanek;
- wysoka gorączka – u pacjentów gorączkujących często obserwuje się utratę apetytu i ból gardła utrudniający przełykanie kęsów pokarmowych. Dieta półpłynna bardzo dobrze nawadnia, zapobiegając odwodnieniu przy gorączce, a także umożliwia bezbólowe przełykanie;
- planowane badania diagnostyczne układu pokarmowego – np. kolonoskopia lub gastroskopia. Z reguły kilka dni wcześniej najlepiej pozostać na diecie lekkostrawnej, półpłynnej, zaś dzień przed badaniem wprowadza się bycie na czczo lub nawet przeczyszczenie farmakologiczne (przy kolonoskopii);
- przebyte zabiegi stomatologiczne, np. ekstrakcja zęba;
- ostre stany zapalne układu pokarmowego, zwłaszcza żołądka i jelit.
To lekarz lub dietetyk decyduje, czy u danego pacjenta wskazana będzie dieta półpłynna. Najlepiej skonsultować się ze specjalistą.
Zobacz również: Dieta miękka.
Dieta półpłynna – przeciwwskazania
Nie ma ścisłych przeciwwskazań do diety półpłynnej, ponieważ skomponowana świadomie, najlepiej pod okiem dietetyka, dostarczy większości składników odżywczych potrzebnych organizmowi. Tym bardziej jeśli będzie stosowana wyłącznie krótkoterminowo. Szczególną ostrożność w doborze pokarmów i w zadbaniu o to, aby taka dieta była odpowiednio ułożona, należy zachować w przypadku kobiet ciężarnych i karmiących piersią, małych dzieci, pacjentów onkologicznych oraz przy zaawansowanych bądź niewyrównanych chorobach przewlekłych.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory witamin i minerałów. Jej zadaniem jest wzmocnienie organizmu i w naturalny sposób wspomaganie procesu jego oczyszczenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ciborowska H., Ciborowski A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.
- Grzymisławski M., Dietetyka kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
