Legioneloza (inaczej: choroba legionistów, legionelloza) to rzadka choroba zakaźna wywoływana bakteriami Legionella pneumophila. Do jej rozwoju dochodzi najczęściej wskutek spożycia wody, w której znajdują się patogeny. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia daje dobre rokowania. Bagatelizowanie legionelozy może jednak doprowadzić nawet do śmierci pacjenta.
Legioneloza – przyczyny
Do zakażenia bakteriami Legionella pneumophila dochodzi wskutek spożycia zakażonej wody lub przedostania się jej przypadkowo do jamy ustnej, np. podczas pływania. Nie stwierdza się przypadków przekazywania legionelozy między ludźmi, dlatego działania zapobiegawcze są ukierunkowane przede wszystkim na eliminację pałeczek Legionella ze zbiorników wodnych i systemów wodociągowych. Istnieje kilka metod dezynfekcji instalacji wodnej w budynkach. WHO wyodrębniło kilka czynników ryzyka legionelozy, a najważniejszymi są: wiek powyżej 50 lat, palenie tytoniu, alkoholizm oraz płeć męska. Zagrożeniem są również znaczne spadki odporności, np. w przebiegu AIDS czy przewlekłych chorób autoimmunologicznych.
Legioneloza – objawy
Legioneloza wywołuje zapalenie płuc, niejednokrotnie obustronne i wielopłatowe. Po okresie inkubacji trwającym 2-18 dni (przeważnie około tygodnia) pojawiają się pierwsze nieswoiste objawy:
- gorączka (może dochodzić nawet do 40°C);
- dreszcze;
- ogólne złe samopoczucie;
- utrata apetytu;
- bóle głowy i bóle mięśni.
Mogą one przypominać ciężką postać zwykłej grypy, dlatego nierzadko już na wstępie są bagatelizowane. Podejmuje się próby leczenia domowego, które jednak nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Symptomy ze strony górnych dróg oddechowych to przede wszystkim:
- ból gardła;
- zapalenie śluzówki nosa;
- katar;
- suchy, nieproduktywny i dławiący kaszel;
- narastające duszności.
Podczas kaszlu może dochodzić do odkrztuszania śluzowo-ropnej, a niekiedy krwawej plwociny. Duszność oraz bóle w klatce piersiowej odczuwane przez około 30% pacjentów są związane z zapaleniem opłucnej. Należy zaznaczyć, że u ponad połowy pacjentów pojawiają się nasilone objawy żołądkowo-jelitowe, takie jak: ból brzucha, nudności, wymioty i wodnista biegunka, występująca znacznie częściej u chorych na legionelozę niż u chorych na zapalenie płuc o innym pochodzeniu.
Diagnostyka Legionelozy
Bakterie można zidentyfikować w plwocinie, aspiracie z tchawicy, płynie opłucnowym, tkance płucnej lub krwi, dlatego złotym standardem diagnostyki są badania bakteriologiczne z wykorzystaniem wydzielin pacjenta. Ich obecność można stwierdzić nawet na podstawie badania moczu. Wyniki dostępne są w ciągu kilku dni. Uzupełniająco zaleca się wykonanie RTG klatki piersiowej, jako że to właśnie płuca są najczęściej infekowane. Pozwala to uniknąć poważnych powikłań.
Legioneloza – leczenie
Pacjenci z objawami legionelozy wymagają niezwłocznej interwencji medycznej. Podczas leczenia zapalenia płuc pojawiają się trudności, które wynikają z tego, że pałeczki Legionella wytwarzają beta-laktamazy, co czyni je opornymi na penicyliny i cefalosporyny. Lekiem z wyboru okazała się erytromycyna, która ma zdolność wnikania do makrofagów. Obecnie wykorzystuje się również nowsze makrolidy, zwłaszcza azytromycyna oraz ketolidy. W postępowaniu spore znaczenie ma dbanie o wysoką odporność (za pomocą diety, suplementacji i nawodnienia organizmu) oraz wspieranie regeneracji (poprzez odpoczynek i unikanie przebywania w miejscach publicznych). Uznaje się, że legionelloza jest chorobą potencjalnie śmiertelną, jednak wczesne podjęcie prawidłowego leczenia daje dobre rokowania.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Palusińska-Szysz M., Cendrowska-Pinkosz M., Występowanie i chorobotwórczość bakterii z rodziny Legionellaceae, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 62/2008.
- Placzyńska M., Milart J., Żylak A., Rustecka A., Jung A., Zakażenia pałeczkami Legionella pneumophila – opis przypadku, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 7/2011.
- Kołodyński J., Jankowski S., Legionella pneumophila – epidemiologia i chorobotwórczość, Adv Clin Exp Med, 13/2004.
- Rokosz N., Rastawicki W., Zasada A., Baczewska-Rej M., Mikrobiologiczna diagnostyka zakażeń układu oddechowego wywoływanych przez pałeczki Legionella pneumophila, Pneumonol. Alergol. Pol. 78/2010.
