Torbiel zęba to wyścielona nabłonkiem struktura wzrastająca z nabłonka zębopochodnego. Resztki nabłonka pochodzą z listewki zębowej lub narządu szkliwnego, rzadziej są pochodzenia pozazębowego. Najczęściej spotykaną torbielą w kościach szczęk jest torbiel korzeniowa, zwana również zapalną.
Czym jest torbiel?
Torbiel może powstać nie tylko w obrębie jamy ustnej. Warto wiedzieć, czym w ogóle jest ta struktura, zanim będzie można przystąpić do jej charakterystyki w obrębie jamy ustnej. Mianem torbieli określa się jednokomorowe lub wielokomorowe jamy patologiczne w obrębie tkanki kostnej lub tkanek miękkich wypełnione treścią o różnej spoistości (półpłynnej, płynnej lub gazowej). Jednocześnie treści te nie są wynikiem kumulacji wysięku ropnego.
Jak powstaje torbiel zęba?
Torbiel zęba powstaje przy połączeniu dwóch czynników – zakaźnego oraz urazowego. Rozwija się z ziarniniaków nabłonkowych. W efekcie, komórki Mallasseza, pobudzane do rozrostu przez obecność zapalenia wynikającego z obecności martwiczych resztek miazgi oraz bakterii w tkance ziarninowej, ulegają zwyrodnieniu wodniczkowemu i produkują płyn. Płyn zaś wywołuje równomierny ucisk we wszystkich kierunkach, wskutek czego w przestrzeniach międzykomórkowych gromadzi się spora ilość wysięku. Wyróżnia się 2 rodzaje torbieli zęba:
- prawdziwą – posiadającą wyściółkę nabłonkową;
- rzekomą – nieposiadającą komponenty nabłonkowej.
Inną odmianą jest torbiel resztkowa, która powstaje wskutek niedokładnego wyłuszczenia ziarniny lub mieszka torbieli. Za czynnik wysokiego ryzyka powstawania torbieli zęba uznaje się obecność fragmentu nieusuniętego korzenia, który może pozostać w jamie ustnej po ekstrakcji zęba.
Objawy torbieli zęba
Rozwój torbieli jest początkowo bezobjawowy, dlatego zazwyczaj jest wykrywana przypadkowo podczas analizy zdjęcia RTG. Niszczenie kości występuje jako rozrzedzenie beleczek kostnych, całkowity zanik utkania kostnego i tworzenie się ubytku. Nadmierne odkładanie się soli mineralnej w soli gąbczastej sąsiadującej z ogniskiem zapalnym prowadzi do zagęszczenia beleczek kostnych i powstania tak zwanej obwódki osteosklerotycznej widocznej na RTG jako strefa silnie zmineralizowana Jednak nieleczona torbiel często powoduje znaczne osłabienie tkanki kostnej, zwłaszcza, jeśli osiąga duże rozmiary. Jak wspomniano, początek rozwoju torbieli jest najczęściej bezobjawowy. Dopiero wraz z upływem czasu mogą wystąpić następujące objawy:
- pojawienie się treści ropnej w okolicy złamania patologicznego kości szczęk;
- przemieszczanie się zębów;
- rozchwianie zębów;
- zauważalna wypukłość na zębie;
- zaburzenia symetrii twarzy;
- opuchlizna;
- ból zęba.
Ból zęba bardzo często towarzyszy torbielom. Nie ma on charakterystycznych cech, poza jedną – nasila się podczas gryzienia czy naciskania zęba.
Zobacz również: Zgorzel miazgi.
Jak leczyć torbiel zęba?
Podstawą leczenia omawianego schorzenia jest postępowanie endodontyczne. W stomatologii wyróżnia się 3 skuteczne metody usuwanie torbieli zęba i są to:
- jednoetapowa metoda Partsch – obejmuje wycięcie fragmentu ściany torbieli i przekształcenie jej wnętrza w jamę oboczną;
- dwuetapowa metoda Drozdowskiego – obejmuje odbarczenie torbieli, a następnie radykalne wyłuszczenie wraz z zamknięciem ubytku;
- metoda Partsch II – operacyjne wyłuszczenie mieszka torbieli oraz jego ocena histopatologiczna.
Zalecaną metodą jest Partsch II, jednak i ona ma kilka przeciwwskazań – zwłaszcza torbiele bardzo dużych rozmiarów, podeszły wiek czy ogólnie zły stan zdrowia pacjenta. Metoda ta mogłaby się w tych przypadkach skończyć złamaniem patologicznym żuchwy lub innymi negatywnymi skutkami.
Wiele osób może się zastanawiać, czy istnieje szansa na samoistne wchłonięcie torbieli i szybkie ustąpienie problemu. O ile w przypadku dzieci istnieje taka możliwość, tak w przypadku pacjentów dorosłych jest ona mało prawdopodobna. Dorosły pacjent musi udać się do dentysty celem usunięcia torbieli i jest to jedyny skuteczny sposób leczenia. Po zabiegu zaleca się szczególną higienę jamy ustnej, miękką dietę przez 1-2 tygodnie oraz ograniczenie palenia papierosów, zwłaszcza przez okres gojenia się rany.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kukuła K., Jodko M., Frank S., Kubicka-Pertkiewicz M., Wojtowicz A., Diagnostyka i postępowanie chirurgiczne z torbielą przewodu nosowo-podniebiennego, Nowa Stomatologia, 1/2014.
- Milner P., Grzesiak-Janas G., Przypadek dużej torbieli resztkowej żuchwy u 60-letniego pacjenta, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 1/2014.
- Ostapczuk E., Łada K., Wilczko M., Leczenie zachowawcze torbieli korzeniowej, Twój przegląd stomatologiczny, 9/2018.
- Osica P., Osica K., Szczepkowska A., Janas-Naze A., Rozległa torbiel korzeniowa żuchwy leczona metodą dwuetapową – opis przypadku, Journal of Education, Health and Sport, 6/2016.
