Zgorzel miazgi to szczególna odmiana martwicy miazgi, polegająca na jej gnilnym rozkładzie. Pierwotnie miazgę martwiczą zakażają te same drobnoustroje, których produkty rozpadu doprowadziły do odczynów zapalnych w żywej miazdze.
Jak powstaje zgorzel miazgi?
Wtórnie martwa tkanka ulega zakażeniu bakteriami beztlenowymi, które doprowadzają do jej gnilnego rozkładu i stanowią aż 90% flory bakteryjnej jamy ustnej. Aby proces gnilny mógł się toczyć muszą powstać sprzyjające temu warunki, czyli:
- istnienie martwej tkanki;
- dostęp drobnoustrojów gnilnych;
- wilgoć;
- odpowiednia temperatura umożliwiająca rozwój drobnoustrojów.
Jak widać, jama ustna jest środowiskiem idealnym dla rozwoju bakterii, a tym samym dla rozwoju rozpadu gnilnego tkanki. Rozpad zgorzelinowy przekształca miazgę w bezpostaciowe masy o gnilnym zapachu i brunatnym zabarwieniu.
Istotą procesów biochemicznych w powstawaniu zgorzeli jest fermentacja ciał bezazotowych, czyli węglowodanów. Prowadzi ona do powstania kwaśnego środowiska warunkującego rozpad gnilny. W efekcie następuje proteolityczny rozpad tkanek, a następnie powstanie silnie toksycznych substancji, takich jak np. muskaryna czy neurydyna. Ostatecznymi produktami przemiany zgorzeli są:
- woda;
- kwas węglowy i kwas octowy;
- kwasy tłuszczowe;
- amoniak;
- fenol;
- parakrezol, skatol, indol;
- siarkowodór.
Silne cytotoksyczne działanie niektórych substancji w zetknięciu z żywymi tkankami wywołuje stany zapalne, a nawet martwicę. Główną przyczyną zgorzeli całkowitej jest rozpad zgorzelinowy miazgi wskutek nieleczonego procesu próchnicowego. Natomiast przy zgorzelach częściowych przyczyną jest proces zapalny miazgi z rozległymi ogniskami martwicy, które uległy rozpadowi zgorzelinowemu.
Rodzaje zgorzeli
Wyróżnia się dwa rodzaje zgorzeli miazgi zęba:
- zgorzel częściową;
- zgorzel całkowitą.
Częściowa obejmuje jedynie określony obszar miazgi zęba, pozostałość jest tkanką wciąż żywą, lecz przeważnie objętą stanem zapalnym. Zgorzel częściowa szerzy się od strony komory w kierunku kanału. Miazga objęta stanem zapalnym może objawiać się samoistnymi bólami. Właśnie z tego względu wiele autorów określa ten obraz chorobowy jako zgorzelinowe zapalenie miazgi. W zębach wielokorzeniowych zgorzelą może być dotknięta miazga tylko w jednym kanale.
Z kolei zgorzel całkowita obejmuje miazgę koronowa i korzeniową i daje objawy kliniczne ze strony tkanek okołowierzchołkowych. W przypadku zgorzeli całkowitej nie dającej objawów klinicznych ze strony tkanek okołowierzchołkowych rozpoznaje się zgorzel bezobjawową, co jednak spotyka się stosunkowo rzadko.
Leczenie zgorzeli miazgi
Leczenie zależy od tego, czy zgorzel miazgi ma charakter całkowity czy częściowy. Najczęściej stosuje się leczenie antyseptyczne leczenie kanałowe. W efekcie bolesną, zapalnie zmienioną miazgę należy usunąć po zastosowaniu znieczulenia. Zarówno zgorzel, jak i martwica miazgi, stanowią bezwzględne wskazania do leczenia endodontycznego. Nie można ich wyleczyć domowymi sposobami, a zaniedbanie tej patologii skutkuje konsekwencjami w obrębie jamy ustnej a niekiedy nawet całego organizmu.
Martwa miazga w środowisku jamy ustnej zawsze ulega rozpadowi zgorzelinowemu. Gnilny zapach jest jedynym wskaźnikiem klinicznym odróżniającym zgorzel od martwicy. Miazga w rozpadzie zgorzelinowym stwarza jednak większe zagrożenie dla tkanek okołowierzchołkowych i całego ustroju niż tkanka martwicza.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
Arabska-Przedpełska B., Pawlicka H., Współczesna endodoncja w praktyce, Wydawnictwo Bestom, Łódź 2011.
Wrzyszcz-Kowalczyk A., Leczenie endodontyczne zapaleń miazgi w zębach mlecznych, Dental and Medical Problems, 2/2002.
