Wyciągi międzyszczękowe (inaczej: wyciągi ortodontyczne) stosuje się w celu korekcji wielu wad zgryzu. Nie są jednak stałym elementem aparatu na zęby, jak np. zamki ortodontyczne czy łuki ortodontyczne. Mocuje się je na aparacie w momencie, gdy zaistnieją ku temu odpowiednie wskazania. Wyróżniamy wyciągi międzyszczękowe wewnątrzustne oraz zewnątrzustne.
Wyciągi międzyszczękowe – rodzaje
Wewnątrzustne wyciągi międzyszczękowe – jak wskazuje nazwa – zakładane są bezpośrednio na aparacie ortodontycznym, a więc w jamie ustnej pacjenta. Przybierają postać elastycznych gumek, którymi łączy się łuk ortodontyczny górny z dolnym. Dzięki temu można uzyskać choćby delikatne wysunięcie żuchwy ku przodowi. Z kolei wyciągi zewnątrzustne znajdują się poza jamą ustną pacjenta, a ich celem również jest wspomaganie korekcji wad zgryzu, zwykle tych bardziej zaawansowanych. Przykładem takich wyciągów są: maska twarzowa Delaire’a lub headgear.
Czym są wyciągi międzyszczękowe?
Wyciągów międzyszczękowych przede wszystkim nie należy mylić ze zwykłymi gumkami, czyli ligaturami. Mimo że wyglądają podobnie, zasada ich działania jest całkowicie odmienna. Ligatury zakłada się na wszystkie zamki ortodontyczne, a ich wymiana odbywa się na wizytach kontrolnych. Pacjent nie jest w stanie samodzielnie zdjąć ligatur. Natomiast wyciągi międzyszczękowe są zwykle tylko 2, pacjent samodzielnie zdejmuje je i zakłada zgodnie z zaleceniami ortodonty. Zwykle zakłada się je na noc, ponieważ w ciągu dnia mogłyby przeszkadzać w jedzeniu.
Wyciągi międzyszczękowe zakłada się na specjalne haczyki zlokalizowane na poszczególnych zamkach aparatu ortodontycznego. Nie powinno się ich nosić dłużej niż 12 godzin, ponieważ tracą swoją elastyczność i nie pełnią podstawowej roli korekcyjnej. Pacjent zazwyczaj dostaje spory zapas takich wyciągów, aby nie zabrakło ich do kolejnej wizyty kontrolnej.
Wyciągi międzyszczękowe wewnątrzustne – wskazania
Istnieje wiele wad zgryzu, dlatego zastosowanie specjalistycznych wyciągów zawsze powinno być konsultowane z lekarzem. Stały aparat ortodontyczny zmienia wprawdzie ustawienie poszczególnych zębów w łukach zębowych, jednak nie wpływa na ustawienie łuków zębowych względem siebie. W efekcie po zdjęciu aparatu wada zgryzu dotycząca łuków dalej będzie obecna, co może przyczyniać się do ponownej rotacji zębów.
Dodatkowo wyciągi są wskazane w przypadku zębów zlokalizowanych poza łukiem zębowym. Wystarczy zamocować do takiego zęba zamek, do którego założy się wyciąg. Druga część wyciągu przymocowana będzie do przeciwległego łuku zębowego. Dzięki temu możemy ponownie wprowadzić ząb do łuku zębowego, na jego właściwe miejsce.
Wyciągi międzyszczękowe zewnątrzustne – wskazania
Maska twarzowa Delaire’a przyczepiana jest zarówno do stałych, jak i ruchomych aparatów na zęby. Zazwyczaj znajduje zastosowanie w leczeniu doprzednich wad zgryzu, ponieważ cofa żuchwę i wysuwa szczękę. Z kolei headgear składa się z łuku wewnętrznego, łuku zewnętrznego oraz opaski na kark. Po założeniu zmienia płaszczyznę zgryzu i przyczynia się do cofania szczęki. Wskazaniem do jego użycia są najczęściej dystalizacje zębów trzonowych i wszelkie tyłozgryzy.
Jak dbać o jamę ustną z wyciągiem ortodontycznym?
Wyciągi ortodontyczne można dowolnie zdejmować, co znacznie ułatwia zachowanie wysokiej higieny jamy ustnej. W przypadku tych zewnątrzustnych przed każdym myciem należy zdjąć wyciąg i także go wyczyścić preparatami zaleconymi przez ortodontę. Z kolei przy wyciągach wewnątrzustnych po zdjęciu ich należy je wyrzucić. Po dokładnym wyszczotkowaniu zębów i wyczyszczeniu przestrzeni międzyzębowych zakłada się nową gumkę. Dbanie o higienę jamy ustnej z wyciągiem niczym nie różni się od zaleceń przy braku takich wyciągów.
Wyciągi ortodontyczne – ile się nosi?
Czas trwania noszenia wyciągów międzyszczękowych zależy od wady zgryzu i zaleceń lekarza, których bezwzględnie należy przestrzegać. Zazwyczaj wynosi on kilka miesięcy lub rok. Wyciągi często zakładane są dopiero w pewnym momencie leczenia, np. po upływie kilkunastu tygodni czy kilku miesięcy, gdy zęby wstępnie ustawiły się w oczekiwanej pozycji.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Karłowska I., Zarys współczesnej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
- Nanda R., Estetyka i biomechanika w ortodoncji, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2016.
- Cobourne M., DiBiase A., Ortodoncja, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2021.