Łuk ortodontyczny to cienki drut wykonany ze stopu różnych metali i dostępny w postaci dwóch krzywizn (wąskiej i szerokiej). Umieszcza się go w zamkach ortodontycznych, a jego celem jest wywieranie siły zewnętrznej na poszczególne zęby, a więc także korekta ich ustawienia. Innym rodzajem łuku ortodontycznego jest łuk podniebienny, mający na celu poszerzanie kości szczęki.
Łuk ortodontyczny – rodzaje
W ortodoncji wyróżnia się wiele rodzajów łuków zębowych, dzięki czemu można dobierać je w zależności od wieku, stanu zdrowia i wady zgryzu pacjenta. Najczęściej wykorzystuje się łuki:
- niklowo-tytanowe, termoaktywne niklowo-tytanowe, niklowo-tytanowe ze stopami;
- stalowe;
- beta tytanowe;
- niklowo-tytanowe spee.
Łuki niklowo-tytanowe mają zdolność wywierania i utrzymywania sił ciągłych o małym natężeniu, wykazując przy tym pamięć kształtu. Posiadają najszerszy zakres działania. Stosuje się je podczas poziomowania i szeregowania zębów, korekty rotacji zębów oraz podczas wstępnej fazy korekty krzywej Spee. Większą elastycznością charakteryzują się łuki niklowo-tytanowe termoaktywne, które wytwarzają siły o niewielkich wartościach i łatwiej doginają się po schłodzeniu. Znajdują zastosowanie podczas poszczególnych etapów poziomowania i szeregowania zębów.
Łuki stalowe dostarczają sił o wysokich wartościach, dlatego wykorzystuje się je podczas końcowego etapu leczenia.
Łuki beta tytanowe dostarczają sił o średnich wartościach, są więc mniej podatne na złamania podczas formowania czy aktywacji. Posiadają najszerszy zakres działania spośród wszystkich łuków ortodontycznych. Także wykazują pamięć kształtu.
Kolejnym często stosowanym rodzajem łuku ortodontycznego jest łuk niklowo-tytanowy spee. Jest idealny do otwierania zgryzu, zamykania przestrzeni międzyzębowych, niwelowania zaburzeń łuku zębowego oraz korekty zębów trzonowych. Wykorzystuje się je również do leczenia trudnych przypadków zgryzu głębokiego.
Łuk podniebienny Goshgariana
Innym rodzajem łuku ortodontycznego jest łuk podniebienny Goshgariana, wykonany ze stali o średnicy 0,9 mm. W swojej centralnej części posiada pętlę skierowaną do podniebienia miękkiego, ewentualnie do zębów siecznych. Może mieć różne rozmiary i mocuje się go do pierścieni ortodontycznych bądź śrub kortykalnych z użyciem specjalistycznych zaczepów. Łuki podniebienne mają na celu poszerzenie szczęki, czyli podniebienia, w sytuacjach gdy jest ono zbyt wąskie.
Jak często wymieniać łuki ortodontyczne?
W przypadku każdej wizyty kontrolnej (za wyjątkiem aparatów samoligaturujących) lekarz ortodonta wymienia ligatury ortodontyczne, dostosowując je do zmieniających się warunków zgryzowych. Zamki ortodontyczne są trwale przyklejone do powierzchni zębów, dlatego ich wymiany dokonuje się wyłącznie wtedy, gdy z różnych przyczyn dojdzie do uszkodzenia lub jego odpadnięcia. Z kolei łuki zębowe wymienia się co 2-4 miesiące, w zależności od tempa przemieszczania się zębów oraz charakteru wady zgryzu. Wymiana łuków i ligatur trwa około 30 minut.
Jak czyścić łuki ortodontyczne?
Po założeniu aparatu na zęby należy zwrócić szczególną uwagę na jego odpowiednie czyszczenie. Płytka nazębna i resztki jedzenia gromadzą się zazwyczaj w okolicy połączenia zamka z łukiem ortodontycznym. Aby się ich pozbyć, należy po każdym jedzeniu umyć zęby miękką lub średnią szczoteczką, wcześniej dokładnie nitkując przestrzenie międzyzębowe. Sprawdzi się nić dentystyczna o usztywnianych końcach, która z łatwością wejdzie w przestrzeń między zamkiem a łukiem ortodontycznym. Dla uzupełnienia codziennej higieny warto po umyciu zębów mocno przepłukać je płynem do płukania jamy ustnej, ewentualnie niesłodzonym naparem ziołowym (napar z szałwii sprawdzi się w sytuacjach, gdy mamy problem z aftami, podrażnieniami tkanek miękkich czy stanami zapalnymi wywołanymi noszeniem aparatu).
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Cobourne M., DiBiase A., Ortodoncja, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2021.
- Karłowska I., Zarys współczesnej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
