Choroby dziąseł to grono poważnych schorzeń, które w skrajnych przypadkach mogą doprowadzić nawet do chwiania się i wypadania zębów. Ich diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz periodontolog. Mogą wynikać zarówno z obecności płytki bakteryjnej i niewłaściwej higieny jamy ustnej, jak i z chorób ogólnoustrojowych czy stylu życia. Poniżej przedstawione zostały najczęściej diagnozowane choroby dziąseł.
Hormonalne zapalenie dziąseł
Zapalenie dziąseł może wiązać się z nagłymi zmianami w gospodarce hormonalnej, co obserwuje się zwłaszcza u dziewcząt i kobiet dojrzałych. Przykładem jest pokwitaniowe zapalenie dziąseł wskutek wzrostu poziomu testosteronu (u chłopców) i estradiolu (u dziewcząt). Nawet niewielkiej ilości płytki bakteryjnej towarzyszy silny stan zapalny. Po okresie dojrzewania problem samoistnie ogranicza się. Inną dolegliwością związaną z hormonami jest zapalenie dziąseł międzymiesiączkowe, pojawiające się u kobiet przed owulacją. Charakteryzuje się jasnoczerwonym zabarwieniem oraz łatwo krwawiącymi brodawkami międzyzębowymi. Ciążowe zapalenie dziąseł wynika z zaburzenia stężenia hormonów płciowych, co nasila się zwłaszcza w II i III trymestrze ciąży, a wiąże głównie ze wzrostem poziomu progesteronu.
Zapalenie dziąseł w przebiegu cukrzycy
Cukrzyca to choroba metaboliczna, której konsekwencje obserwuje się w niemal wszystkich układach organizmu, także w jamie ustnej. Zmiany w obrębie dziąseł wyróżniają się zmiennym zabarwieniem, zwiększoną ilością wysięku z rowka dziąsłowego oraz krwawieniem podczas zgłębnikowania. Wpływ na to ma nieregularna glikemia. Objawy są intensywniejsze w cukrzycy typu I.
Lekopochodny przerost dziąseł
Lekopochodny przerost dziąseł rozwija się u osób przyjmujących długotrwale określone leki, których działanie obejmuje niszczenie fibroblastów. Przykładowymi lekami są: fenytoina, blokery kanału wapniowego, cyklosporyna A. Przerost dziąseł u pacjentów leczonych cyklosporyną A oscyluje w granicach 30-40%, jest więc niezwykle częsty. Przerost i stan zapalny dziąseł mogą powodować także doustne tabletki antykoncepcyjne przyjmowane przez kobiety.
Zobacz również: Przerost dziąseł w ciąży.
Grzybica dziąseł
Czynnikiem sprawczym w tej chorobie są zwykle Candida albicans. Drożdżaki znajdują się w jamie ustnej około 60% populacji jako saprofity. Nie wywołują zmian chorobowych. W określonych przypadkach jednak (np. przy osłabieniu odporności, antybiotykoterapii itd.) mogą atakować tkanki, prowadząc do rozwoju zakażenia grzybiczego. Choroba objawia się głównie białym nalotem na języku, krwawiącymi dziąsłami, suchością w jamie ustnej oraz rumieniem dziąsłowym. Wymaga diagnostyki mikrobiologicznej i leczenia przeciwgrzybiczego.
Liszaj płaski
Liszaj płaski przeważnie dotyczy błony śluzowej policzków i przylegającej do niej części dziąseł. Grudkowe wykwity przybierają typowy, siateczkowy kształt. Zaobserwować można białe plamy na błonie śluzowej jamy ustnej – nie są bolesne, choć z czasem mogą przemieniać się we wrzody (bardzo rzadko). Przyczyny nie są do końca znane. Uważa się, że na rozwój liszaja płaskiego wpływają czynniki neurogenne, psychosomatyczne i immunologiczne.
Toczeń rumieniowaty układowy
Toczeń rumieniowaty układowy to choroba autoimmunologiczna, która objawia się również w obrębie jamy ustnej. W postaci krążkowej tej choroby zmiany mogą przypominać liszaj płaski, różnią się jednak obrzeżem rumieniowym i zanikiem w środkowej części ogniska. Z kolei w postaci rozsianej zmiany w jamie ustnej przybierają formę rozlanego rumienia, owrzodzeń lub włóknikowych nalotów. Nie ma sposobów na całkowite wyleczenie choroby, dąży się więc do jej ustabilizowania. Poważną konsekwencją tocznia jest rozchwianie zębów.
Paradontoza
Jednak z najczęściej diagnozowanych chorób zębów o charakterze przewlekłym jest paradontoza. Wywołują ją bakterie, które w naturalny sposób gromadzą się w miejscu zetknięcia dziąseł z zębami. Powstały osad (płytka nazębna) wywołuje stan zapalny, który skutkuje uszkodzeniem dziąseł i kości. Typowe objawy to obrzęk i zaczerwienienie dziąseł, nadwrażliwość zębów, krwawienie z dziąseł oraz odsłonięcie szyjek zębowych. Czynnikiem ryzyka pogłębiającym paradontozę jest nieprawidłowe szczotkowanie zębów, w przebiegu którego włosie szczoteczki do zębów jeszcze mocniej obniża linię dziąseł.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Olej z czarnuszki to w 100% naturalny produkt o wysokiej koncentracji cennych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest źródłem m.in. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), mikroelementów, witamin Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mueller H., Periodontologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2017.
- Jóżwik M., Kopański Z., Choroby przyzębia, Journal of Clinical Healthcare, 1/2014.
- Jańczuk Z., Choroby przyzębia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.