Zespół Heerfordta (łac. Febris uveoparotidea) dotyczy przewlekłego zapalenia ślinianek i narządów łzowych, czemu zazwyczaj towarzyszą także inne objawy. Bardzo często zespół ten współwystępuje z sarkoidozą, choć bywa mylnie brany za objawy zespołu Sjogrena. Charakteryzuje się on bowiem upośledzeniem wydzielania śliny i łez, co może doprowadzić do stanów zapalnych gruczołów wydzielniczych. Etiologia zespołu Heerfordta pozostaje nieznana.
Zespół Heerfordta
Do dnia dzisiejszego nie udało się poznać przyczyny zespołu Heerfordta, jak również przyczyn sarkoidozy. Obie choroby zalicza się więc do grona schorzeń autoimmunologicznych, ponieważ w ich przebiegu zdrowe komórki pacjenta atakują własne tkanki, uznając je za obce i szkodliwe. Prowadzi to do powstania ognisk zapalnych.
Objawy zespołu Heerfordta
Poza podstawowym objawem, jakim jest przewlekłe zapalenie ślinianek (zwłaszcza przyusznych) i narządów łzowych, w przebiegu omawianego zespołu mogą wystąpić także:
- zapalenie tęczówki i błony naczyniowej oka;
- zapalenie ciałka rzęskowego;
- porażenie nerwu twarzowego;
- porażenie nerwu okoruchowego;
- gorączka.
Są to objawy dość charakterystyczne, ponieważ niewiele chorób przebiega w ten sposób. Należy wykonać badania w kierunki sarkoidozy i zespołu Sjogrena.
Zespół Heerfordta – leczenie
W momencie wystąpienia powyższych objawów zaleca się natychmiastową wizytę u lekarza. Leczeniem zespołu Heerfordta zajmuje się okulista bądź neurolog, w zależności od obrazu klinicznego. W związku z tym, że zespół Heerfordta współwystępuje z sarkoidozą, zaleca się wykonanie profilaktycznego badania angiotensyny – enzymu konwertującego.
Podstawą leczenia jest przyjmowanie preparatów glikokortykosteroidowych, a dodatkowo także witamin z grupy B oraz witaminy A. W razie konieczności lekarz zaleci leki przeciwgruźlicze. Glikokortykosteroidy są jednak najważniejsze, ponieważ wykazują silne działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne oraz immunosupresyjne.
Łzy i ślina pełnią niezwykle ważną funkcję, ponieważ nawilżają delikatne tkanki oka i jamy ustnej oraz odpowiadają za ich odżywienie. Łzy chronią oko pozwalając mu odpocząć, dlatego w przebiegu zespołu Heerfordta rekomenduje się stosowanie ich substytutu. Są gęstsze od naturalnych łez, a po zakropleniu tworzą na powierzchni oka cienką powłokę chroniącą gałkę oczną i spowalniają parowanie. Sztuczne łzy można zakupić w każdej aptece bez recepty, pacjent powinien je stosować 2 razy dziennie. Kolejnym preparatem jest sztuczna ślina, zalecana gdy w przebiegu zespołu pojawi się kserostomia (patologiczna suchość w jamie ustnej wskutek braku śliny).
Na koniec warto wspomnieć, że zespół Heerfordta jest bardzo łatwy w leczeniu, o ile zostaną podjęte odpowiednie kroki. Liczy się również czas reakcji. Objawy pozostawione bez opieki lekarza mogą prowadzić do powikłań.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dubaniewicz A., Sarkoidoza – choroba o wielu twarzach, Forum Medycyny Rodzinnej, 3/2009.
- Bojanowska-Poźniak K., Mazerant M., Piotrowski W., Lukas-Grzelczyk W., Józefowicz-Korczyńska M., Sarkoidoza głowy i szyi – opisy przypadków, Otorynolaryngologia, 11/2012.
- Modrzejewska A., Kubacki T., Wiśniewska A., Sarkoidoza oczna i zespół Heerfordta – przegląd piśmiennictwa, Okulistyka po Dyplomie, 1/2018.
