Halitoza (zwana również halitosis) odnosi się do nieprzyjemnego zapachu z ust. Jest schorzeniem dotyczącym sporej części populacji, niezależnie od płci, wieku czy statusu społecznego. Etiologia dolegliwości jest wieloczynnikowa i złożona, a na rozwój przykrego zapachu z ust mają wpływ zarówno czynniki miejscowe, jak i ogólnoustrojowe.
Z czego wynika halitoza?
Przyczyny dolegliwości są wieloczynnikowe i często bardzo trudne do zdiagnozowania. Mogą być miejscowe lub ogólnoustrojowe, szacuje się jednak, że aż do 90% przypadków posiada ognisko dolegliwości w jamie ustnej. Są to głównie:
- białawy nalot na grzbiecie języka, który jest bogaty w bakterie i resztki pokarmowe;
- płytka nazębna;
- czynna próchnica zębów;
- zęby z miazgą w stanie zgorzelinowego rozkładu;
- martwe korzenie zębów;
- owrzodzenia, nadżerki i zmiany ropne;
- wysięki ropne z kieszonek dziąsłowych;
- kamień nazębny.
Większość wspomnianych dolegliwości, będących jednocześnie przyczyną nieświeżego oddechu, wynika z nieprawidłowej higieny jamy ustnej. Badania wykazały, że ludzie zbyt krótko i niedokładnie szczotkują zęby, niekiedy z różnych względów całkowicie pomijając tą czynność. Ponadto unikają stosowania nici dentystycznych czy specjalnych płynów do płukania ust. Współczesny tryb życia także ma wpływ na brak odpowiedniej higieny jamy ustnej – szczególnie w kontekście spożywania nadmiaru cukrów, picia gazowanych i słodkich napojów czy palenia papierosów.
Do pozostałych przyczyn halitozy zalicza się:
- sposób odżywiania się – np. częste jedzenie cebuli czy czosnku;
- nadużywanie alkoholu, palenie papierosów;
- stany zapalne ślinianek i kamica przewodów wyprowadzających ślinę;
- oddychanie przez usta;
- terapię lekową;
- zapalenie migdałków i zatok szczękowych;
- rozpadające się guzy nowotworowe;
- przewlekłe stany zapalne dolnego odcinka układu oddechowego.
Zobacz również: Zęby palacza.
Nie należy zapominać, że sporadyczne występowanie nieprzyjemnego oddechu może wiązać się z zupełnie błahymi przyczynami, jak np. zwykłe przejedzenie. Lampka alarmowa powinna się zapalić wówczas, gdy problem ten jest przewlekły. Szczególnie, gdy higiena jamy ustnej jest prawidłowa, a zęby zdrowe.
Jak objawia się halitoza?
Halitoza to schorzenie objawiające się cuchnącym, nieprzyjemnym zapachem z jamy ustnej, wydobywającym się podczas mówienia czy oddychania. Zjawisko to powoduje duże skrępowanie i wycofanie społeczne wielu osób. W zależności od przyczyny halitozy, mogą jej towarzyszyć także inne objawy. Przykładowo, jeśli nieświeży oddech wynika z obecności kamienia nazębnego, często obserwuje się również krwawienie z dziąseł. Z kolei jeśli halitoza wynika z zapalenia migdałków, towarzyszą jej ból i obrzęk gardła oraz zaczerwienienie błon śluzowych gardła.
Badanie cuchnienia z ust zwykle opiera się na subiektywnej ocenie wydychanego powietrza z ust i z nosa. Badanie organoleptyczne uznano za metodę referencyjną w diagnostyce halitosis. Obiektywne pomiary odoru oddechowego stosuje się rzadziej, bowiem są kosztowne, czasochłonne, wymagają specjalistycznego sprzętu i wykwalifikowanego personelu.
Jak leczyć halitozę?
W leczeniu dolegliwości szczególne znaczenie ma likwidacja przyczyn miejscowych choroby, dlatego w pierwszym etapie należy uwzględnić postępowanie stomatologiczne, zaś dopiero w przypadku braku poprawy uwzględnić leczenie ogólnoustrojowe.
Ważnym elementem profilaktyki i leczenia przykrego zapachu z ust jest dokładnie przeprowadzone badanie stomatologiczne oraz instruktaż prawidłowej higieny jamy ustnej – nauka optymalnego dla pacjenta szczotkowania zębów oraz używania nici dentystycznych, szczotki międzyzębowej, irygatora itd. Dbałość o stan jamy ustnej na wysokim poziomie w większości przypadków eliminuje przykry zapach z ust. Dodatkowo ważne są zabiegi higieniczne, które wykonuje lekarz stomatolog. Obejmują one np. piaskowanie zębów czy skaling i mają działanie przyczynowe – o ile problem pochodzi z jamy ustnej.
Gdy halitoza wiąże się z czynnikami ogólnoustrojowymi lub chorobami miejscowymi, takimi jak zapalenie migdałków, podstawą jest leczenie przyczynowe tych chorób. Warto również rozważyć opcję zdrowego trybu życia, czyli głównie odstawienia wszelkich używek (papierosów, alkoholu itd.).
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lewandowski B., Niedziela W., Stojałowski S., Wojnar J., Martiszek K., Przykry zapach z ust (halitosis) – problem nie tylko stomatologiczny, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, 2/2013.
- Kapoor U., Sharma G., Juneja M., Nagpal A., Halitosis: current concepts on etiology, diagnosis and management, European Journal of Dentistry, 28/2016.
- Pieniążek A., Pietrzak M., Halitoza – etiologia, metody diagnostyki i leczenie, Journal of Health Study and Medicine, 2/2017.
- Mrówka-Kata K., Namysłowski G., Czecior E., Banert K., Scierski W., Cuchnienie z ust, Forum Medycyny Rodzinnej, 3/2008.
- Sroczyk Ł., Kawala B., Halitoza – przegląd piśmiennictwa, Dental and Medical Problems, 2/2011.