Osłona antybiotykowa ma na celu zminimalizowanie skutków ubocznych działania antybiotyków. Jest przydatna u osób w każdym wieku i powinna stanowić nieodłączny element antybiotykoterapii. Najczęściej taka osłona ma postać probiotyków, naturalnej żywności probiotycznej bądź synbiotyku. Mianem osłony antybiotykowej nazywa się niekiedy także profilaktyczne przyjmowanie antybiotyków.
Antybiotykoterapia w stomatologii
Idealny czas trwania antybiotykoterapii to taki, który zapobiegnie klinicznemu i mikrobiologicznemu nawrotowi choroby. Najczęściej wynosi od 5 do 10 dni. Leczenie powinno być kontynuowane 3-4 dni po ustąpieniu objawów klinicznych. Przy braku reakcji na antybiotyk zmiana leku powinna nastąpić nie wcześniej niż po 24-48 godzinach od podania pierwszej dawki. Najczęściej stosowane antybiotyki w stomatologii to:
- antybiotyki β-laktamowe (penicyliny, penicyliny z inhibitorem beta-laktamaz, cefalosporyny najczęściej II generacji, baktamy, penemy);
- klindamycyna (antybiotyk z grupy linkozamidów);
- metronidazol.
W przypadku dzieci ograniczone zastosowanie mają tetracykliny. Leki z tej grupy mogą powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nadkażenia grzybicze, są hepatotoksyczne i hamują syntezę białek. Mogą one także powodować uszkodzenia zawiązków zębów mlecznych i stałych widoczne jako przebarwienia szkliwa zębów i dlatego są przeciwwskazane u dzieci do 8. roku życia.
Zobacz również: Przebarwienia tetracyklinowe.
Wskazania
Antybiotyki w stomatologii mają obszerne zastosowanie. Przede wszystkim przepisuje się je pacjentom z zakażeniami bakteryjnymi jamy ustnej, także gardła i migdałków podniebiennych. Do pozostałych wskazań zalicza się między innymi:
- profilaktykę zakażeń bakteryjnych po operacjach chirurgicznych w obrębie jamy ustnej i twarzy;
- chirurgię zęba mądrości;
- przeprowadzenie przeszczepów kostnych w obrębie twarzoczaszki;
- chirurgię wyrostka zębodołowego;
- leczenie endodontyczne;
- implantologię.
Dyskusyjne jest podawanie antybiotyków po urazach tkanek zmineralizowanych i miękkich w obrębie jamy ustnej. Pozytywny związek między gojeniem się tkanek, a podaniem antybiotyków zaobserwowano jedynie w przypadku replantacji całkowicie zwichniętego zęba oraz w złamaniach kości szczęki i żuchwy.
Zobacz również: Wpływ antybiotyków na zęby.
Co to jest osłona antybiotykowa?
Osłona antybiotykowa to nierozłączny element przyjmowania antybiotyków, także w stomatologii. W organizmie człowieka żyją miliardy korzystnie działających bakterii. Zasiedlają one przede wszystkim jelita, ale również skórę, jamę ustną, okolice intymne i wiele innych miejsc w ciele. Antybiotyki, jako preparaty przeciwbakteryjne, likwidują więc nie tylko patogenne baterie chorobotwórcze, ale również te korzystne.
Osłona antybiotykowa ma na celu ochronę pozytywnych drobnoustrojów organizmu człowieka, aby straty w ich ilościach były jak najmniejsze. W tym celu stosuje się probiotyki, czyli żywe mikroorganizmy wywierające korzystny efekt zdrowotny, jeśli podawane są w odpowiednich ilościach. Uzupełniają one straty mikroflory organizmu i stymulują jej namnażanie się. Warto także sięgać po prebiotyki, czyli substancje pochodzenia roślinnego, stanowiące pożywkę dla dobroczynnych bakterii. Podczas antybiotykoterapii najlepiej sięgać po probiotyki dostępne w aptekach lub przepisane przez lekarza. Jednak równie dobrze można dodatkowo wspierać się naturalną żywnością probiotyczną: fermentowane napoje mleczne, zakwas, kiszonki. Po takie pożywienie warto sięgać nie tylko podczas kuracji farmakologicznej, ale na co dzień, ponieważ utrzymują florę bakteryjną na prawidłowym poziomie.
Polecane produkty:
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki bioalgi to naturalne, żywe i wyselekcjonowane kultury bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Bifidum ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kardas J., Buraczewska A., Profilaktyczne stosowanie antybiotyków u dorosłych chorych leczonych z powodu nowotworów narządowych – kiedy i u kogo?, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 4/2016.
- Rekomendacje Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków w zakresie stosowania antybiotyków w stomatologii, Warszawa 2019.
- Olczak-Kowalczyk D., Karolak-Żak D., Tymińska D., Krasuska-Sławińska E., Antybiotyki w stomatologii dziecięcej, Nowa Stomatologia, 3/2014.