Fluoroapatyt to związek chemiczny zbliżony swoją budową i funkcją do hydroksyapatytu, który zaś jest podstawowym materiałem budulcowym zębów człowieka. Oba związki odpowiadają za wytrzymałość i stabilność zębów, a także chronią je przed rozwojem próchnicy. Warto zaznaczyć, że fluoroapatyty wykorzystywane są także w innych dziedzinach, np. do produkcji nawozów fluorowych.
Fluoroapatyt – charakterystyka
Fluoroapatyt jest związkiem chemicznym budującym szkliwo zębów. Wyróżnia się większą wytrzymałością i odpornością na działanie czynników zewnętrznych w porównaniu do hydroksyapatytu. Większe ilości fluoroapatytu tworzą się w jamie ustnej głównie w sytuacjach, w których jest on pobierany wraz z wodą i pożywieniem. Najczęściej czynnikiem sprawczym jest fluoryzowana woda pitna, ale także fluoryzowane pasty do zębów.
W zależności od stężenia zastosowanego miejscowo preparatu w środowisku jamy ustnej zachodzą różne reakcje fluoru ze szkliwem – tworzy się fluorohydroksyapatyt i/lub fluorek wapnia. Tworzenie fluorohydroksyapatytu zachodzi wówczas, gdy stężenie fluoru jest stosunkowo niskie (<50 ppm). Fluoroapatyt powstaje w najbardziej zewnętrznej warstwie szkliwa i stanowi integralną część tkanki, która zostaje utracona wskutek starcia szkliwa bądź jego całkowitego rozpuszczenia.
Zobacz również: Zawartość fluoru w pastach do zębów.
Fluoroapatyt a próchnica
Wczesne zmiany próchnicowe dostrzega się podczas badania stomatologicznego jako białe, nieprzezierne, mętne pole, o barwie odróżniającej je nieco od sąsiedniego półprzeziernego szkliwa. Brak połysku jest konsekwencją utraty powierzchniowego szkliwa, a biały kolor wewnętrznej porowatości. Na tym etapie rozwoju choroby próchnicowej utraty substancji mineralnych nie można wykryć. Szkliwo jest twarde i nie wykazuje ubytku. Czynnikami decydującymi o stabilności apatytów szkliwa są:
- właściwe pH jamy ustnej;
- stężenie jonów wapnia;
- stężenie jonów fosforowych;
- stężenie jonów fluorkowych.
Podczas ekspozycji powierzchni zębów na kwasy na samym początku jony wodorowe wiązane są przez bufory śliny oraz płynu płytki. Jednak po całkowitym ich wyczerpaniu dochodzi do obniżenia pH w obrębie jamy ustnej. Istotą procesu tworzenia się białych plam próchnicowych jest podpowierzchniowa demineralizacja szkliwa, zachodząca przy pH wodnej fazy w przedziale 4,5-5,5. W tym momencie miejsce ma rozpuszczanie się hydroksyapatytów szkliwa (pH krytyczne 5,5), po czym powstaje fluoroapatyt (pH krytyczne 4,5), tworząc wysoko zmineralizowaną warstwę powierzchniową zmiany, pokrywającą podpowierzchniową demineralizację. Aby mogło dojść do utworzenia się fluorohydroksyapatytu, niezbędna jest obecność jonów fluorkowych w ślinie.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaczmarek U., Jackowska T., Mielnik-Błaszczak M., Jurczak A., Olczak-Kowalczyk D. Indywidualna profilaktyka fluorkowa u dzieci i młodzieży – rekomendacje polskich ekspertów. Nowa Stomatol 2019; 24(2):70-85.
- Berczyński P., Gmerek A., Buczkowska-Radlińska J. Metody remineralizacji wczesnych zmian próchnicowych – przegląd piśmiennictwa, Pom J Life Sci 2015, 61, 1, 68-72.
