Osteotomia to jedna z metod leczenia chirurgicznego praktykowana między innymi w ortopedii oraz stomatologii. Ma na celu rekonstrukcję kości i stawów, przywracając im właściwe warunki anatomiczne i funkcję. Zaletami metody jest skrócenie czasu hospitalizacji i szybki powrót do sprawności, zwłaszcza, jeśli będzie połączona z celowaną fizjoterapią stomatologiczną bądź ortopedyczną .
Na czym polega osteotomia?
Osteotomia to inaczej chirurgiczne przecięcie tkanki kostnej, wykonywane celem:
- przywrócenia prawidłowej osi i biomechaniki stawu;
- poprawy kształtu kości;
- wydłużania lub skracania kończyny;
- mechanicznej korekcji nieprawidłowości anatomicznych danej okolicy ciała.
W zależności od okolicy ciała, na której będzie wykonywana, odbywa się w znieczuleniu miejscowym lub znieczuleniu ogólnym. Chirurg przecina patologicznie zmienioną kość i dokonuje korekcji jej budowy, najczęściej poprzez przesunięcie jej części względem siebie. Odłamy kości można dowolnie przesuwać we wszystkich płaszczyznach – pionowej (zmienia się wysokość kości), poziomej (dokonuje się dotacji kości), strzałkowej oraz czołowej. Aby świeżo ustawione fragmenty kości miały jak najlepsze warunki do zrostu, zespala się je implantami biokompatybilnymi z organizmem człowieka, aby zapobiec ich odrzuceniu.
Zobacz również: Operacyjne leczenie wad zgryzu.
Osteotomia – wskazania
Osteotomia bardzo często wykonywana jest w chirurgii ortopedycznej. Wówczas wskazaniami są zazwyczaj:
- zmiany zwyrodnieniowe;
- uszkodzenia chrząstek stawowych;
- uszkodzenia łąkotek w stawie kolanowym;
- krzywa przegroda nosa utrudniająca oddychanie;
- zniszczenie nasad kości tworzących staw;
- kolana koślawe lub kolana szpotawe (osteotomia klinowata);
- halluksy.
I wiele innych. Osteotomia na zastosowanie również w stomatologii, najczęściej w korekcji szczęki. Polega na przecięciu kości twarzoczaszki i ponownym dopasowaniu szczęki i żuchwy do siebie. Zabieg wykonuje się między innymi w następujących przypadkach:
- cofnięta bródka lub zbyt mocno wysunięta do przodu żuchwa;
- poważnego stopnia, zaawansowane wady zgryzu;
- brak możliwości wstawienia implantów zębowych ze względu na wady anatomiczne;
- asymetria szczęki i żuchwy;
- deformacje porozszczepowe.
Wykonuje się ją wówczas zarówno w celach kosmetycznych, jak i leczniczych. Przy wadach zgryzu uzupełniająco stosuje się leczenie ortodontyczne (przed wykonaniem zabiegu i nierzadko także po).
Zobacz również: Chirurgia stomatologiczna.
Osteotomia – przeciwwskazania
Należy mieć na uwadze, że osteotomia jest zabiegiem inwazyjnym, dlatego przed jej wykonaniem lekarz powinien bardzo dobrze ocenić stan zdrowia pacjenta, aby wykluczyć ewentualne przeciwwskazania. Są nimi:
- gorączka i stan podgorączkowy;
- nowotwory;
- choroby przewlekłe i autoimmunologiczne w fazie zaostrzenia;
- aktywne infekcje i stany zapalne w organizmie;
- skrajne wyniszczenie organizmu;
- ciąża;
- zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe;
- ciężkiego stopnia osteoporoza.
Pewien czas przed wykonaniem zabiegu oraz w okresie powrotu do zdrowia należy zrezygnować z palenia papierosów. Lekarzowi zgłasza się ponadto wszelkie alergie i nadwrażliwości na leki, zwłaszcza znieczulające.
Ile kosztuje osteotomia?
Zabieg osteotomii może wynieść od 2 000 zł nawet do 20 000 zł, w zależności od renomy lekarza oraz operowanej okolicy ciała. Przykładowo, zabieg wykonany na szczęce na ogół będzie droższy niż ten wykonany celem korekcji halluksa ze względu na dłuższy i bardziej skomplikowany proces przecięcia kości.
Zalecenia po osteotomii
Zalecenia pozabiegowe zależą głównie od lokalizacji operowanej tkanki kostnej. Jeśli zabieg wykonywany był na kończynie dolnej przez pierwsze dni stosuje się ćwiczenia przeciwzakrzepowe, chodzenie z użyciem kul oraz zimne okłady celem zmniejszenia obrzęku i bólu. Wczesny okres pooperacyjny trwa do 2 tygodni, w tym czasie należy już wdrożyć fizjoterapię. Powinna ona obejmować ćwiczenia propriocepcji, metody przeciwobrzękowe oraz ćwiczenia izometryczne. Między 3. a 5. tygodniem po zabiegu można stopniowo wdrażać ćwiczenia z obciążeniem operowanej kończyny oraz zwiększanie zakresu ruchomości. Okres powrotu do pełnej sprawności ma miejsce między 6. a 12. tygodniem po zabiegu.
Z kolei po osteotomii szczęki lub żuchwy czas powrotu do pełnej sprawności oraz czas całkowitego gojenia się tkanek może trwać nawet 9 miesięcy. W tym czasie konieczne są regularne wizyty kontrolne oraz szczególna dbałość o higienę jamy ustnej. Należy zrezygnować z palenia papierosów, które znacznie opóźniają gojenie się tkanek i wpływają niekorzystnie na efekty.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mioduszewski A., Śmigielski R., Świerczyński R., Adamczyk G., Osteotomia medializująca guzowatości kości piszczelowej u pacjentów z boczną niestabilnością rzepki, Acta Clinica, 1/2001.
- Sergiew M., Osteotomia rozwierająca piszczeli w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego, Poznań 2010.
- Kaczmarzyk T., Dominiak M., Chirurgia stomatologiczna, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.