Resorpcja korzenia to stopniowe, powolne zanikanie tkanki kostnej w korzeniu zęba, nieuchronnie prowadzące do jego eliminacji. Najczęściej wynika z braku uzębienia własnego oraz uzupełnienia protetycznego (brak siły oddziałującej na tkankę kostną powoduje jej rozpuszczanie) bądź z nieprawidłowo prowadzonego leczenia ortodontycznego. To częsty problem w praktyce lekarza stomatologa.
Resorpcja korzenia – przyczyny
Istnieje wiele możliwych przyczyn resorpcji korzenia. Czynnikami powodującymi resorpcję zewnętrzną są między innymi:
- stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych;
- przebyte urazy z obrębie twarzoczaszki;
- obecność torbieli zawiązkowych;
- leczenie ortodontyczne;
- ektopowo wyrzynające się zęby sąsiednie;
- naciekające guzy i zmiany nowotworowe;
- przewlekły uraz zgryzowy.
Z kolei resorpcja wewnętrzna najczęściej wynika z:
- przewlekłych stanów zapalnych miazgi o podłożu bakteryjnym;
- zaburzeń w miejscowym krążeniu krwi, czego przyczyną może być np. uraz.
Nie bez znaczenia pozostaje kształt korzenia. Te z cechami dilaceracji, przypominające swoją budową i kształtem butelkę lub korzenie szpiczaste ulegają resorpcji znacznie częściej niż korzenie o prawidłowym kształcie. Z kolei korzenie krótkie i szerokie zanikają rzadziej w porównaniu z korzeniami długimi i wąskimi.
Zanik korzenia a leczenie ortodontyczne
Podstawą zaniku korzeni zębów podczas leczenia ortodontycznego jest uszkodzenie cementoblastów i pracementu, niewrażliwego na niszczące działanie osteoklastów. Miejsce ma zachwianie równowagi pomiędzy działaniem apozycyjnym cementoblastów i resorpcyjnym osteoklastów. Co ważne, zjawisko rozprzestrzenia się także na kość wyrostka zębodołowego. Do rozwoju patologicznej resorpcji dochodzi tylko wtedy, gdy obecny jest czynnik stymulujący, np. siła ortodontyczna. Czynnikami ryzyka resorpcji korzenia podczas leczenia ortodontycznego są:
- leczenie trwające dłużej niż 3 lata;
- zgryz otwarty;
- charakterystyczny, podatny na resorpcję kształt korzenia;
- stosowanie dużych i naprzemiennych sił powodujących mocne przesunięcia zębów;
- wiek pacjenta powyżej 11. roku życia.
Warto wiedzieć, że siekacze i kły są najbardziej podatne na zanikanie korzeni.
Resorpcja korzenia – objawy
Jeden z głównych podziałów dolegliwości obejmuje resorpcję korzenia zewnętrzną, wewnętrzną oraz mieszaną (zewnętrzno-wewnętrzną). Zewnętrzna może dotyczyć okolicy szyjki zębowej, jak również środkowej części i wierzchołka korzenia. Rozpoczyna się stosunkowo powierzchownie i wraz z upływem czasu pogłębia się w kierunku zębiny i jamy zęba. Z kolei resorpcja wewnętrzna rozpoczyna się w zębinie i szerzy w kierunku cementu. Diagnozuje się ją jednak rzadziej niż postać zewnętrzną.
Resorpcja korzenia przebiega najczęściej bezobjawowo, a pacjent dowiaduje się o jej obecności dopiero podczas badań kontrolnych u stomatologa (wykonując RTG) bądź podczas przygotowań do leczenia ortodontycznego czy protetycznego. Całkowita utrata korzeni zębowych może skutkować chwianiem się zębów i ich wypadaniem. Warto mieć na uwadze, że po perforacji korzenia następuje zwykle rozwój przetoki, co potwierdza infekcję kanału korzeniowego, głównie przez drobnoustroje Gramm-ujemne.
Resorpcja korzenia – leczenie
Metody leczenia zależą od wieku pacjenta, lokalizacji zanikających korzeni zębowych, kształtu koron klinicznych zębów, okluzji oraz wielu innych czynników. Podstawą leczenia jest oczywiście szczegółowa diagnostyka problemu, opierająca się na zdjęciach RTG, w tym zdjęciach pantomograficznych. U niektórych pacjentów lekarz podejmuje decyzję o obserwacji i nie wdraża żadnego leczenia. W większości przypadków wykonuje się jednak klasyczne wypełnienie kanału korzeniowego, wsteczne wypełnienie kanału korzeniowego bądź ekstrakcję zęba i zastąpienie go implantem.
U pacjentów z resorpcją wewnętrzną korzenia złotym standardem terapeutycznym wciąż pozostaje leczenie kanałowe, ponieważ podczas niego usuwa się tkankę ziarninową i przerywa dopływ krwi do komórek klastycznych.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Pogorzelska A., Stróżyńska-Sitkiewicz A., Szopiński K., Resorpcja korzeni indukowana leczeniem ortodontycznym – przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia, 2/2019.
- Nilsson E., Bonte E., Bayet F., Lasfargues J-J., Postępowanie w przypadkach resorpcji wewnętrznej korzenia w zębach stałych, Endodoncja w Praktyce, 4/2017.
- Wagner K., Łaszkiewicz J., Bołtacz-Rzepkowska E., Resorpcja korzeni zębów po leczeniu ortodontycznym – opis przypadku, Stomatologia po Dyplomie, 3/2019.
- Pietrzycka K., Pawlicka H., Leczenie resorpcji wewnętrznej zapalnej korzenia zęba – doświadczenia własne, Journal of Stomatologica, 3/2015.
