Asymetria żuchwy to inaczej przesunięcie żuchwy w bok w stosunku do linii pośrodkowej twarzy. Wada ta nie tylko zaburza estetykę twarzy, ale może również prowadzić do konsekwencji takich jak patologiczne ścieranie się zębów, wady wymowy czy wady zgryzu. Niektóre postacie asymetrii można leczyć zachowawczo u ortodonty, jednak niekiedy konieczna staje się interwencja chirurgiczna.
Asymetria żuchwy – przyczyny
Przyczyny asymetrii żuchwy mogą być wrodzone, nabyte lub rozwojowe. Najczęstsza wrodzona asymetria wynika z rozszczepu wargi i podniebienia. Znacznie rzadziej asymetria wynika z wrodzonego kręczu szyi, neurofibromatozy, zespołu Goldenhara czy dyzostosy żuchwowo-twarzowej. Asymetrie nabyte są spowodowane urazami, infekcjami, ankylozą stawu skroniowo-żuchwowego, bądź zaburzeniami nerwowo-mięśniowymi. Z kolei nieprawidłowości z przyczyn rozwojowych pojawiają się dopiero w późniejszym wieku, kształtując się powoli wskutek wad zgryzu czy patologicznych nawyków, takich jak jednostronne żucie pokarmów lub jednostronne podpieranie brody.
Konsekwencje asymetrii żuchwy
Na pierwszy rzut oka widać zaburzenie symetrii twarzy, co pogarsza jej estetykę. Broda znajduje się na lewo lub na prawo od czubka nosa, przy czym na ogół występuje jej nadmierne wysunięcie do przodu lub cofnięcie do tyłu. Wada nie wpływa jednak wyłącznie na sam wygląd, może skutkować:
- trudnościami w oddychaniu;
- nieprawidłowym odcinaniem kęsów pokarmowych, żuciem i gryzieniem pokarmów;
- utrudnionym szczotkowaniem zębów, co może prowadzić do ich szybszego psucia się;
- zaburzeniami mowy;
- tendencją do wad zgryzu, zwłaszcza przodozgryzu.
Ma to duże znaczenie zwłaszcza u dzieci znajdujących się w fazie rozwojowej kształtującej prawidłową wymowę czy ustawienie zębów. Im szybciej rozpocznie się korekcję asymetrii żuchwy, tym lepsze stają się rokowania, a czas leczenia – krótszy.
Rozpoznanie asymetrii żuchwy
Dzięki rozwojowi i udoskonaleniom metod diagnostycznych, postawienie prawidłowego rozpoznania u pacjenta staje się mniej problematyczne. Jednym z częściej wykorzystywanych sposobów oceny asymetrii żuchwy jest metoda Lewandowskiego, wykonywana na zdjęciu OPG. Polega na wyznaczeniu linii pośrodkowej oraz kolejnych 9 linii dla każdej ze stron. Na samym początku wyznacza się linię łączącą najwyższy punkt wyrostka kłykciowego z najniższym punktem ściany oczodołu zarówno po stronie prawej, jak i lewej. Dalsze etapy obejmują prowadzenie linii z kolejnych punktów twarzy, dzięki czemu uzyskuje się wiarygodne rezultaty.
Równie popularna jest metoda Herbsta, stosowana do pomiaru długości gałęzi żuchwy oraz wysokości wyrostka kłykciowego. Choć jej wadą jest ograniczona liczba pomiarów, metodę wybiera się często ze względu na powtarzalność wyników i możliwość ich porównania do wyników innych badań. Najczęściej metodę tę wybierają specjaliści badający współzależność między asymetriami kości żuchwy a zaburzeniami stawów skroniowo-żuchwowych.
Asymetria żuchwy – leczenie
Leczenie zależy od obrazu klinicznego asymetrii oraz przyczyn, które ją spowodowały. Można zastosować np. aparaty do poszerzania podniebienia, maski twarzowe czy wyciągi elastyczne. Skorygowanie ustawienia kości żuchwy trwa przynajmniej kilka miesięcy, po czym należy wprowadzić leczenie ortodontyczne. Zęby znajdują się bowiem w zupełnie nowym położeniu, zwykle nieprawidłowych. Noszenie aparatu ortodontycznego stanowi drugi etap leczenia asymetrii żuchwy. W niektórych przypadkach konieczna staje się ekstrakcja zębów lub uczęszczanie na fizjoterapię stomatologiczną – szczególnie przy dysfunkcjach stawów skroniowo-żuchwowych. W przypadku dzieci konieczna może się okazać terapia u logopedy.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sobieska E., Walerzak M., Molińska M., Asymetria twarzy – etiologia, klasyfikacje i diagnostyka na podstawie piśmiennictwa, Forum Ortodontyczne, 2/2020.
- Sójka A., Hędzelek W., Ocena różnych rodzajów asymetrii w narządzie żucia na podstawie badania klinicznego i instrumentalnego, Protetyka Stomatologiczna, 1/2011.
- Szkarłat B., Częstość występowania asymetrii żuchwy u dzieci w wieku 8-12 lat, wymagających leczenia ortodontycznego, Gdańsk 2016.
