Pieczenie za mostkiem jest dość częstym problemem zdrowotnym, dotykającym zwłaszcza osoby dorosłe. Z reguły wskazuje na chorobę refluksową przełyku i określa się tę dolegliwość mianem zgagi, jednak w praktyce może mieć również inne przyczyny. Z omawianym problemem w pierwszej kolejności warto udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Pieczenie za mostkiem – przyczyny
Możliwe przyczyny dolegliwości pieczenia za mostkiem można podzielić w zależności od patologii poszczególnych układów. Wówczas prezentuje się to następująco:
- układ sercowo-naczyniowy – zawał serca (w szczególności, gdy towarzyszą temu duszności, bóle promieniujące do żuchwy lub lewej kończyny górnej, zlewne, zimne poty), dławica piersiowa (objawy nasilają się wówczas najczęściej w trakcie lub tuż po wysiłku fizycznym);
- układ pokarmowy – refluks żołądkowo-przełykowy (pojawia się też cofane się treści pokarmowej z żołądka do przełyku, zwłaszcza po jedzeniu lub podczas przyjmowania pozycji leżącej), stany zapalne przełyku, skurcze przełyku;
- układ oddechowy – zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, zatorowość płucna (zwłaszcza jeśli jednocześnie pojawiają się problemy z oddychaniem, duszności, kaszel, uczucie braku powietrza podczas intensywniejszego wysiłku).
Innymi możliwymi przyczynami są: bardzo silny stres i nerwica, urazy żeber i mostka (np. złamania), przepukliny odcinka piersiowego kręgosłupa, urazy mięśni w okolicy klatki piersiowej, niedobory witamin (np. witaminy B12).
Pieczenie za mostkiem – diagnostyka
Podstawą wstępnej diagnostyki jest wywiad zdrowotny przeprowadzony z pacjentem. Powinny paść pytania dotyczące charakteru dolegliwości (czas trwania, momenty w ciągu dnia, gdy problem się pojawia, związek ze spożytym pokarmem, objawy towarzyszące). Na tej podstawie lekarz określa, które badania byłyby optymalne dla danego pacjenta. Mogą to być między innymi: gastroskopia, USG jamy brzusznej, RTG płuc, badania kardiologiczne (ECHO serca, EKG Holter), badania laboratoryjne krwi i wiele innych.
Diagnostyką omawianej dolegliwości najczęściej zajmuje się lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, gastroenterolog lub kardiolog, w zależności od podejrzeń. W przypadku silnego, nagłego bólu za mostkiem zawsze należy rozważyć wezwanie pogotowia — może to być zawał serca lub inne stany zagrożenia życia. Zwłaszcza jeśli towarzyszą temu inne objawy, takie jak na przykład duszności.
Pieczenie za mostkiem – leczenie
Nie ma jednego schematu postępowania w przypadku odczuwania pieczenia za mostkiem. Zawsze powinno być ono przyczynowe, musi więc bazować na starannie przeprowadzonej diagnostyce. Przykładowo, jeśli przyczyną pieczenia za mostkiem są problemy kardiologiczne, najczęściej wstępnie stosuje się farmakoterapie (nitrogliceryna – stosowana doraźnie w dławicy piersiowej, leki przeciwpłytkowe, beta-blokery, statyny, inhibitory ACE w leczeniu choroby niedokrwiennej serca). Hospitalizacja i interwencja kardiologiczna wskazana jest w przypadku zawału serca.
Z kolei przy chorobie refluksowej przełyku, która jest najczęstszą przyczyną pieczenia za mostkiem, stosuje się między innymi inhibitory pompy protonowej (IPP), leki zobojętniające kwas żołądkowy, zmianę diety (przede wszystkim unikanie tłustych, ostrych, słodkich potraw) oraz wiele innych domowych metod i modyfikacji nawyków, na przykład takich jak unikanie leżenia po jedzeniu, podnoszenie głowy łóżka.
Bibliografia
- Korzonek M., Dziergas A., Kuczyńska M., Choroba refluksowa przełyku (GERD) – problem wciąż aktualny, Forum Medycyny Rodzinnej, 5/2014.
- Dudkowiak R., Poniewierka E., Rola diety i stylu życia w leczeniu choroby refluksowej przełyku, Family Medicine & Primary Care Review, 4/2012.
- Gąsiorowska A., Janiak M., Waśko-Czopnik D., Skrzydło-Radomańska B., Drobnik J., Mastalerz-Migas A., Rydzewska G., Postępowanie u pacjentów z objawami choroby refluksowej przełyku – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych, Lekarz POZ, 3-4/2019.
