Eugnacja to inaczej zgryz prawidłowy, czyli odpowiednie ułożenie łuków zębowych względem siebie. Zgryz jest natomiast pozycją indywidualną dla każdego człowieka, ocenianą w zwarciu centrycznym. W eugnacji linia symetrii górnego łuku zębowego pokrywa się z linią symetrii dolnego łuku zębowego oraz linią symetrii twarzy.
Eugnacja – cechy
W prawidłowym zgryzie dorosłego człowieka znajduje się 32 zęby stałe. Gdy następuje wymiana zębów mlecznych na stałe, łuki zaczynają stopniowo się wydłużać, przybierając kształt elipsy w szczęce oraz paraboli w żuchwie. Dla porównania, w prawidłowym uzębieniu mlecznym obydwa łuki posiadają kształt półokręgów. Poniżej przedstawiamy charakterystyczne cechy eugnacji, czyli prawidłowego uzębienia dorosłego człowieka:
- guzek policzkowy górnego pierwszego zęba przedtrzonowego rzutuje między dolne zęby przedtrzonowe, natomiast guzek podniebienny rzutuje w bruzdę dalszą dolnego pierwszego zęba przedtrzonowego;
- trzonowce ustalone są w I klasie według klasyfikacji Angle’a, zaś kły w I klasie kłowej;
- wzdłuż całego łuku zębowego poszczególne zęby kontaktują się ze sobą w tak zwanych punktach stycznych, co jednak nie dotyczy zębów mądrości;
- nagryz pionowy wynosi około 3-4 mm, co odpowiada 1/3 wysokości powierzchni wargowej dolnego przyśrodkowego zęba siecznego;
- nagryz poziomy wynosi około 2-3 mm;
- górny łuk zębowy posiada kształt półelipsy, natomiast dolny łuk zębowy – paraboli.
W ocenie eugnacji duże znaczenie ma klasyfikacja wg Angle’a. Doktor będący jej twórcą wyszczególnił 3 klasy zębowe, wśród których pierwsza odnosi się do prawidłowego zgryzu i określa ustawienie zębów górnych względem zębów dolnych. Ma miejsce wówczas, gdy guzek policzkowy przedni górnego zęba szóstego wpada w bruzdę międzyguzkową policzkową zęba szóstego dolnego. Klasyfikacja ta stanowi podstawę oceny okluzji.
Nagryz
Oceniając eugnację warto przypatrzeć się również nagryzowi. Wyróżniamy nagryz poziomy i pionowy. Pionowy sprawdzamy oceniając stopień koron górnych siekaczy pokrywających korony dolnych siekaczy. Jest to więc relacja góra-dół. Podczas eugnacji siekacze górne pokrywają 1/3 wysokości koron tożsamych zębów dolnych. Z kolei nagryz pionowy określa relację siekaczy w kierunku poziomym, czyli przód-tył. Podczas eugnacji zęby znajdujące się w górnym łuku pokrywają częściowo zewnętrzne powierzchnie zębów dolnych. Jednocześnie brzeg sieczny zębów siecznych dolnych kontaktuje się z powierzchnią podniebienną zębów siecznych górnych na ich guzkach podniebiennych.
Klasy szkieletowe
Prawidłowy zgryz określają również tzw. klasy szkieletowe. Wyróżniamy 3 klasy:
- I – prawidłowa wielkość i ustawienie żuchwy oraz szczęki względem siebie, co jest charakterystyczne dla eugnacji. Szczęka jest jedynie w niewielkim stopniu wysunięta przed żuchwę;
- II – odnosi się do wady szkieletowej, gdy żuchwa jest zbyt mocno cofnięta względem szczęki;
- III – odnosi się do wady szkieletowej, gdy żuchwa jest zbyt duża lub szczęka jest zbyt mała.
Ocena wszystkich parametrów ma ogromne znaczenie w stomatologii, zwłaszcza w ortodoncji. Umożliwia diagnostykę wad zgryzu i dobranie optymalnego leczenia ortodontycznego.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Karłowska I., Zarys współczesnej ortodoncji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
- Nanda R., Estetyka i biomechanika w ortodoncji, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2016.