Uszkodzone szkliwo zębów może być sporym problemem w dążeniu do zachowania zdrowia jamy ustnej. Co więcej, często generuje nieprzyjemne dolegliwości w postaci nadwrażliwości zębów czy nawet ich dolegliwości bólowych. Do uszkodzeń szkliwa dochodzi zarówno wskutek chorób czy urazów, jak i niewłaściwej higieny jamy ustnej. Każdy przypadek zawsze warto skonsultować ze stomatologiem.
Uszkodzone szkliwo zębów – przyczyny
Do grona najczęstszych patologii jamy ustnej, w przebiegu których następuje uszkodzenie szkliwa zębów, zalicza się:
- próchnicę zębów – działanie bakterii próchnicotwórczych w połączeniu z brakiem higieny jamy ustnej i gromadzeniem się płytki nazębnej na powierzchni szkliwa sprawia, że penetrują one coraz bardziej w tkanki twarde zęba. Tworzą ubytki, które docierają aż do zębiny i miazgi zęba, wywołując silny ból i stan zapalny. Próchnica jest najczęstszą chorobą jamy ustnej wieku dziecięcego, choć rozpoznaje się ją również u dorosłych;
- erozję szkliwa – ma miejsce wówczas, gdy nadmierna ilość substancji o odczynie kwaśnym rozpuszcza szkliwo. Źródłami kwasów pochodzenia zewnętrznego są m.in. owoce, soki owocowe, napoje gazowane, niektóre leki czy nawet środowisko pracy. Natomiast wewnątrzpochodna jest kwaśna zawartość żołądka, która przedostaje się do jamy ustnej podczas wymiotów czy choroby refluksowej;
- abrazję szkliwa – patologiczne zjawisko obejmujące utratę tkanek twardych zębów, na co przeważnie wpływają nieodpowiednie nawyki dnia codziennego. Obserwuje się stopniowe osłabienie szkliwa, które ostatecznie miejscowo zanika, tworząc widoczne i odczuwalne przez pacjenta ubytki;
- uszkodzenia mechaniczne – np. ukruszenia czy odłamania szkliwa zębów, co może być następstwem upadku, uderzenia w twarz, wypadku komunikacyjnego, a nawet nagłego ugryzienia zbyt twardego pokarmu.
Szkliwo to zewnętrzna tkanka budująca każdy ząb człowieka (zarówno zęby mleczne, jak i zęby stałe). Jej podstawową rolą jest wzmacnianie zębów, utrzymywanie ich stabilności i ochrona przed czynnikami zewnętrznymi. Szkliwo osłania bowiem bardzo dobrze unerwione i ukrwione tkanki, takie jak miazga zęba. Udowodniono, że jest to najsilniejsza tkanka w ciele człowieka. Jeśli więc dojdzie do jej uszkodzenia, miejsce ma wiele mniej lub bardziej nasilonych konsekwencji.
Konsekwencje uszkodzonego szkliwa zębów
Uszkodzenie szkliwa zębów niemal zawsze negatywnie oddziałuje na zdrowie, co jest odczuwalne przez pacjenta. Początkowo pojawia się nadwrażliwość zębów, która świadczy o tym, że szkliwo stało się bardziej przepuszczalne dla związków pochodzenia zewnętrznego, które docierają do zębiny i miazgi, po czym wywołują jej podrażnienia. Nadwrażliwość może wskazywać też na osłabienie struktury szkliwa. Bardziej nasilonymi objawami są jednak dolegliwości bólowe, które pojawiają się w przy większych ubytkach czy stanach zapalnych. Te zaś rozwijają się w momencie, w którym bakterie przez uszkodzoną barierę szkliwa przedostaną się do wewnętrznych, unerwionych tkanek zęba.
Diagnostyka uszkodzonego szkliwa zębów
Wszelkie uszkodzenia szkliwa zębów bardzo łatwo jest rozpoznać, nawet bez konieczności wykonywania szczegółowych badań. Dlatego nie należy odwlekać kontrolnej wizyty u stomatologa. Trwa ona kilkanaście minut i w tym czasie lekarz z dużą precyzją oceni kondycję szkliwa oraz ewentualne problemy zarówno tkanek twardych, jak i tkanek miękkich jamy ustnej. Kontrole stomatologiczne zaleca się każdemu człowiekowi raz w roku, nawet jeśli nie zmaga się on z bólem zęba.
Uszkodzone szkliwo zębów – leczenie
Leczenie uszkodzeń szkliwa zębów zawsze jest przyczynowe. Jeśli więc problemem jest próchnica, oczyszcza się ubytki, a następnie uzupełnia je specjalnymi materiałami. Przy stanach zapalnych miazgi zęba konieczne staje się leczenie kanałowe (leczenie endodontyczne). Wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym, zatem nie stanowi dla pacjenta żadnego dyskomfortu.
Przy uszkodzeniach szkliwa można też zdecydować się na jego remineralizację. Istotą tej metody jest ponowne wbudowanie utraconych minerałów do podpowierzchniowej warstwy szkliwa. Zahamowanie procesu demineralizacji oraz wzrost potencjału remineralizacji są możliwe dzięki nasyceniu wodnego środowiska utraconymi jonami wapnia i fosforu. Cały proces składa się z kilku etapów, a podstawowymi są wytrawianie szkliwa oraz aplikacja preparatów do remineralizacji bezpośrednio na szkliwo.
Aby cieszyć się mocnym, wytrzymałym szkliwem, należy przede wszystkim dbać o higienę jamy ustnej, ograniczać spożycie słodyczy oraz pamiętać o systematycznej fluoryzacji zębów.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny
Kolagen do picia to naturalny produkt z opatentowaną formułą Peptiplus® hydrolizowanego kolagenu. Dzięki temu jest bardzo wysokiej wchłanialności ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy bioalgi to naturalny produkt z fermentacji roślinnej, dzięki czemu biodostępność jest na bardzo wysokim poziomie. Kwas hialuronowy działa głównie na takie struktury jak włosy, skóra, oczy, stawy, dziąsła ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sobczak-Zagalska H., Postępowanie w przypadku wczesnych zmian próchnicowych u 3-letniego dziecka – opis przypadku, Nowa Stomatologia, 20/2015.
- Berczyński P., Gmerek A., Buczkowska-Radlińska J., Metody remineralizacji wczesnych zmian próchnicowych – przegląd piśmiennictwa, Pom J Life Sci, 61/2015.
- Paszyńska E., Dąbkowski T., Leszczyńska K., Otulakowska-Skrzyńska J., Rzątowski S., Pawłowska-Lis A., Olszewska A., Ratoń A., Gawriołek M., Niefluorkowe systemy do remineralizacji zębów, Dental Forum, 2/2018.