Przerost migdałków to problem dotyczący szczególnie dzieci, jednak może wystąpić w każdym wieku, bez względu na płeć. Migdałki pełnią w organizmie ważną funkcję – chronią przed wniknięciem drobnoustrojów przez gardło. Ich przerost daje jednak przykre dolegliwości, dlatego zwykle wykonuje się ich chirurgiczne usunięcie.
Przyczyny przerostu migdałków
Przy większości infekcji górnych dróg oddechowych miejsce ma odczynowe powiększenie się skupisk tkanki limfatycznej (w tym m.in. migdałków). Jeśli tkanka stymulowana jest często, np. przy nawracających infekcjach, może dojść do jej trwałego przerostu. Najczęstszą przyczyną przerostu migdałków są więc infekcje wirusowe i bakteryjne. Do czynników ryzyka możemy jednak zaliczyć również:
- przewlekłą ekspozycję na dym tytoniowy – palenie bierne i czynne;
- alergiczny nieżyt nosa;
- refluks żołądkowo-przełykowy.
Zmienione patologicznie migdałki należy jak najszybciej leczyć, ponieważ odgrywają istotną rolę w patogenezie wielu chorób – reumatycznych, w obrębie nerek czy zapalenia wsierdzia.
Jak objawia się przerost migdałków?
Do najczęściej występujących objawów przerostu migdałków podniebiennych możemy zaliczyć:
- utrzymywanie otwartej buzi podczas snu, oddychanie przez usta;
- przewlekle utrzymujący się katar;
- chrapanie;
- skłonność do nawracających infekcji górnych dróg oddechowych;
- ból gardła, zwłaszcza podczas przełykania śliny i pokarmów;
- ostre stany zapalne ucha środkowego;
- niewyraźną mowę.
Nieco inaczej obraz kliniczny wygląda przy przeroście migdałka gardłowego, któremu towarzyszą:
- charakterystyczne mówienie przez nos;
- przewlekła niedrożność nosa;
- stany zapalne zatok.
Przerost migdałków może być zjawiskiem niebezpiecznym, ponieważ często wiąże się z występowaniem tak zwanego bezdechu sennego. Jest to dolegliwość polegająca na spłyceniu lub całkowitym zatrzymaniu oddechu na około 10 sekund. Nieleczona dolegliwość nie tylko sprawia ból i zwiększa ryzyko innych, ogólnoustrojowych chorób wynikających z toczącego się stanu zapalnego, ale w przypadku dzieci może również prowadzić do powstawania wad zgryzu. Twarz nabiera charakterystycznego, mało inteligentnego kształtu m.in. wskutek ciągle otwartych ust.
Jak leczyć przerost migdałków?
Przerośnięte migdałki najczęściej się usuwa. Zabieg nosi nazwę tonsillektomii. Do wskazań bezwzględnych do przeprowadzenia zabiegu zaliczamy:
- występowanie bezdechu sennego;
- nawracające, krwotoczne zapalenia migdałków podniebiennych;
- ropnie okołomigdałkowe;
- podejrzenie nowotworu złośliwego w obrębie tkanki limfatycznej gardła.
Do wskazań względnych natomiast zaliczamy:
- nawracające zapalenia migdałków – przynajmniej 5 razy w ciągu roku;
- trudności w przełykaniu śliny i pokarmów;
- zapalenie węzłów chłonnych przy przeroście migdałków;
- zapalenie migdałków utrzymujące się dłuższy czas, min. 3 miesiące.
Decyzję o zabiegu zawsze podejmuje lekarz przy konsultacji z pacjentem lub jego opiekunem. Zdania na temat konieczności i zasadności tonsillektomii są podzielone. Zabieg polega na usunięciu masy migdałka za pomocą specjalnego narzędzia. Jest to metoda bezpieczna, a krwawienie ustępuje stosunkowo szybko, dlatego rana nie wymaga założenia szwów. Czynność wykonuje się w znieczuleniu ogólnym.
Czy usuwać przerośnięte migdałki u małych dzieci?
Współcześnie przyjmuje się, że zabieg usunięcia migdałków nie powinien być wykonywany u dzieci poniżej 4. roku życia. Dzieje się tak, ponieważ w tym wieku dzieci nie posiadają jeszcze w pełni wykształconego systemu immunologicznego. Usunięcie migdałków może spowodować, że odporność dziecka znacznie spadnie, co jest mniej korzystnym zjawiskiem niż zachowanie migdałków.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Naturalna witamina C pozyskana została z ekologicznych upraw z owocu o nazwie Acerola. Jest standaryzowana co oznacza, że wyselekcjonowano tylko najwyższej jakości owoce, a z nich pozyskano ekstrakt. Dzięki temu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mikołajczyk M., Młynarczyk J., Przerost tkanki limfatycznej górnych dróg oddechowych a problemy ortodontyczne, Alergoprofil, 1/2016.
- Mrówka-Kata K., Namysłowski G., Mazur-Zielińska H., Banert K., Lisowska G., Wskazania do usunięcia migdałków podniebiennych, Forum Medycyny Rodzinnej, 2/2009.
- Czyż K., Całka A., Machnik M., Wierzbicka M., Następstwa przerostu migdałka gardłowego – doświadczenia własne na podstawie badań przesiewowych dzieci 8,9-letnich, Nowiny Lekarskie, 5/2006.